انصراف توتال در طرح گاز مایع ایران

نویسنده

‏‏

تنش های موجود حول برنامه هسته ای ایران و بی ثباتی شرایط برای سرمایه گزاری در ایران توتال را از ‏طرح های خود برای سرمایه گزاری در جمهوری اسلامی ــ البته فعلاً ــ منصرف کرده است.‏

کریستف دو مارژوری، مدیر عامل شرکت نفتی توتال روز دهم ژوئیه در گفت و گو با فاینشنال تایمز توسعه ‏طرح پارس ال ان جی برای استخراج گاز و تبدیل آن به مایع را در شرایط فعلی با ریسک بسیار بالا ارزیابی ‏کرد. توتال در حال آماده سازی مقدمات اجرای این طرح ده میلیارد دلاری با مشارکت شرکت نفتی پتروناس ‏مالزی و شرکت ملّی نفت ایران بود. انزوای سیاسی ایران و پی آمد های آن که موجب تشدید روزافزون تحریم ‏های صنعتی شده به توان ایران در بهره برداری از ذخایر عظیم سوخت خود آسیب های جدی وارد آورده ‏است. کریستف دو مارژوری می گوید: “اگر ما الان در ایران سرمایه گذاری کنیم. از بعد سیاسی خطر کرده ‏ایم چون همه خواهند گفت توتال برای پول حاضر است به هر کاری تن دهد”. بعد از امضای پیش نویس ‏توافقنامه سال 2006 که بر اساس آن متن دقیق قرارداد میان ایران و توتال( قیمت و حجم گاز و …) می ‏بایست نوشته می شد مذاکرات متوقف شد. البته مدیران توتال سعی کرده اند همه پل ها را پشت سرشان خراب ‏نکنند امّا اصرار تهران بر غنی سازی اورانیوم در جهت مقاصد صلح آمیز ــ به گفته ایرانی هاــ یا برای ‏استفاده نظامی ــ از نظر غرب ــ نهائی کردن قرارداد توتال را غیر ممکن ساخته است. هر چند کریستف دو ‏مارژوری در گفت و گو با لوموند تأکید کرد که” توتال قصد دارد رابطه با شرکت ملّی نفت ایران را حفظ ‏کند”.‏

همزمان بااین اظهار نظرها در روزهای اخیر تنش میان تهران و غرب اوج بیشتری گرفته است. روز ‏چهارشنبه جمهوری اسلامی اعلام کرد که دست به آزمایش موشک های میان برد و دور برد زده است، از ‏جمله موشک شهاب 3 که قادر است تا اسرائیل برسد. چند روز پیش از اعلام این آزمایشات فرمانده ستاد ارتش ‏هشدار داده بود که اگر منافع ایران به خطر بیافتد کشورش بدون تعلل تنگه هرمز را در گلوگاه خلیج فارس، ‏که معبر بیش از یک سوم نفت مورد نیاز دنیا است، مسدود خواهد کرد. درپی این هشدار ایران تهدید کرد که ‏اگر اسرائیل یا آمریکا به تأسیسات هسته ای این کشور حمله کنند تل آویو و ناوگان پنجم آمریکا در بحرین را ‏‏”به آتش خواهد کشید”. ‏

آیا توتال تحت تأثیر فشارهای آمریکا تصمیم به معلق کردن طرح های خود نگرفته است؟ مدیران توتال مکرراً ‏تأکید می کنند که از واشنگتن دستور نمی گیرند امّا به مصوبات سازمان ملل و اتحادیه اروپا و فرانسه احترام ‏می گذارند. پاریس از مجاری غیر رسمی به توتال فهمانده است که نبایدبیش از این خود را در ایران درگیر ‏کند. شرکت نفتی فرانسوی از سال 1997 در ایران به استخراج نفت مشغول است. ‏

امّا به رغم گفته های توتال، واشنگتن علناًً از اینکه بسیاری از شرکت های بزرگ غربی از طرح بهره ‏برداری از بزرگترین ذخایر گاز جهان در منطقه پارس جنوبی اعلام انصراف کرده اند ابراز خرسندی می ‏کند. بهره برداری از این منطقه میان ایران و قطر تقسیم شده است. نیکلاس برنز، معاون وزیر امور خارجه ‏آمریکا اخیراً به اعضای کنگره گفت: “طی سال جاری چند شرکت بزرگ نفتی مثل توتال، شل و انی و ‏رپسول عملیات مهم خود را در میدان گاز پارس جنوبی تعطیل کردند”. وی همچنین اعلام کرد که دولت ‏آمریکا سرگرم “بررسی جدی” مسئله سرمایه گزاری شرکت نروژی استات اویل هیدرو در ایران است تا ‏مطمئن شود که این شرکت از قانونی که اجازه سرمایه گزاری های جزئی در ایران را می دهد تخطی نکرده ‏است.‏

تصمیم شرکت های بزرگ نفتی برای تهران، که هم اکنون نیز از قطر عقب مانده است، ضربه بزرگی است. ‏این امیر نشین کوچک که در ساحل مقابل ایران در خلیج فارس قرار دارد اکنون به اولین صادر کننده جهانی ‏گاز طبیعی مایع تبدیل شده است حال آنکه ایران هنوز نتوانسته اولین مرحله بهره برداری را شروع کند. ‏

امّا این خبر، در شرایطی که بهای هر بشکه نفت به 140 دلار رسیده است، برای مصرف کنندگان نفت و گاز ‏هم خبر خوبی نیست. دومارژوری معتقد است که دولت های غربی میان مقاصد ژئوپولیتیک و الزامات ‏اقتصادی در کشاکش اند. از یک طرف در فعالیّت تولید کنندگان بزرگ نفت اختلال ایجاد می کنند ــ ایران و ‏عراق در مجموع بیست درصد ذخایر نفت و هفده درصد ذخایر گاز جهان را در اختیار دارند ــ و از طرف ‏دیگر خواهان افزایش تولید نفت، به خصوص از جانب کشورهای عضو اوپک هستند. رئیس توتال با دلخوری ‏می گوید: “امیدوارم فردا گله نکنند که در بازار عرضه کمتر از تقاضاست یا قیمت ها بالاست”. ‏

سعی تمام شرکت های بزرگ نفتی اینست که لااقل یک دریچه را به روی ایران باز بگذارند تا در صورت حلّ ‏مسئله هسته ای ایران بتوانند طرح هایشان را به مرحله اجرا در آورند. کاهش وابستگی روز افزون به گاز ‏روسیه آرزوی بزرگ اروپاست و گاز ایران می تواند این آرزو را محقق سازد، به خصوص از طریق انتقال ‏گاز در طرح خط لوله نابوکو که قرار است از سال 2013 گاز آسیای مرکزی را به قاره کهن برساند. ‏

‏ ‏

منبع: لوموند 10 ژوئیه‏

‏ ‏

‏ ‏

 

 

‏ ‏

 

‏ ‏

 

 

 

‏ ‏

 

 

 

‏ ‏

 

 

‏ ‏

 

 


‏ ‏