آرش بهمنی
محسن آرمین سخنگوی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی است. با او در مورد انتخابات شوراها، وضعیت اصلاح طلبان در این انتخابات و همچنین امکان توافق اصول گرایان بر سر یک لیست به گفت و گو نشسته ایم.
آقای آرمین از ابتدای روی کار آمدن دولت جدید، اصلاح طلبان همواره نسبت به سلامت انتخاباتی که توسط دولت جدید برگزار شود، تشکیک کرده اند. ایا این مساله در مورد انتخابات شوراها هم وجود دارد؟
در این انتخابات دو مساله دغدغه اصلی اصلاح طلبان است. اول مساله عدم سلامت که ما دراین زمینه به شدت تردید داریم. علایم و نشانه هایی نیز که تا الان وجود دارد به هیچ وجه امیدوار کننده نیست. این نشانه ها حاکی از آن است که ما در این انتخابات شاهد اعمال نفوذ گسترده و دخالتهای حزب پادگانی خواهیم بود. بخصوص همراه شدن وزارت کشور و شورای نگهبان باعث نگرانی بیشتر ما شده است. گرچه شاید اصلاح طلبان بتوانند با قرار دادن ناظرانی بر سر صندوق های رای تا حدودی از تقلب جلوگیری کنند، اما باز هم نمی توان به این روش امید بست. تنها امید ما شاید این باشد که مردم به طور گسترده در انتخابات شرکت کنند، که در آن صورت تقلبات اثر زیادی ندارد. مثلا در زمان آقای خاتمی حدود یک تا دو میلیون رای تقلبی بود اما چون تعداد آرای آفای خاتمی خیلی زیاد بود تقلبات اثر زیادی نداشت.
از لیست اصلاح طلبان بگویید. چگونه اصلاح طلبان به لیست واحدی برای انتخابات شوراها رسیدند در حالی که تصور می شد اختلافات زیادی با هم دارند؟
من خودم ازکسانی بودم که از آغاز نسبت به تحقق ائتلاف بین اصلاح طلبان خوش بین بودم. در واقع وجود اختلاف شدید بین اصلاح طلبان، نتیجه تبلیغات جناح مقابل و جنگ روانی رسانه ملی بود. میزان اشتراک در لیستی که اصلاح طلبان در این ائتلاف به آن دست پیدا کردند، حتی از مجلس ششم بیشتر بود. علت آن نیز تجربه دوره های انتخاباتی گذشته و بخصوص ریاست جمهوری بود. از این مهم تر، تجربه بیش از یک سال اخیر و حاکمیت جریان اقتدارگرا بر کشور و خطراتی که از این ناحیه متوجه کشور و عرصه سیاسی است، باعث شد اصلاح طلبان حتی المقدور به سمت ائتلاف پیش بروند. توجه دارید که در عرصه رقابت سیاسی تمامی عوامل بر علیه اصلاح طلبان عمل می کند. در واقع عرصه رقابت سیاسی در کشور کاملا ناعادلانه است؛چه به لحاظ امکانات تبلیغاتی و رسانه ای که اصلاح طلبان تقریبا از آن محروم هستند، چه به لحاظ عملکرد رسانه ملی که به طور یک سویه در جهت تقویت جریان حاکم عمل می کند. چه به لحاظ عملکرد هیات های اجرایی و نظارت بر انتخابات که محدودیت هایی را برای اصلاح طلبان به وجود می آورد. در این عرصه نابرابر اگر قرار باشد اصلاح طلبان با تفرق وارد شوند شکستشان قطعی است. تصور هم می کنم که در جریان دستیابی به ائتلاف رشد و بلوغ خوبی از خودشان نشان دادند.
شما در مورد ائتلاف صحبت کردید. گرچه لیست اعتماد ملی با لیست اصلاح طلبان تقریبا مشترک است، اما بعضی گروههای حاشیه ای با ائتلاف مشکل دارند. آیا راه حلی برای این مساله اندیشیده شده تا این گروه ها رای اصلاح طلبان را نشکنند؟
در ائتلاف اصلاح طلبان هجده گروه حضور دارند که مجموعه جریان اصلاح طلب در کشور است. در مورد حزب اعتماد ملی با توجه به جایگاه آقای کروبی در میان اصلاح طلبان، ائتلاف به گونه ای بوده که نظر آقای کروبی هم تامین شود. در واقع تلاش بسیار گسترده و ارزشمندی صورت گرفت تا این ائتلاف کاملا گسترده باشد و تمام بخش های اصلاح طلبان، حتی بخش های حاشیه ای را شامل شود. اما طبعا تامین خواسته های همه افراد و گروه ها ـ بخصوص اگر بدون توجه به مصالح کلی جریان اصلاحی در کشور باشد ـ قابل تحقق و برآوردن نیست. البته ین مجموعه ها که جدیدا خلق شده اند، جزو جریانات باسابقه اصلاح طلبان نیستند. حالا شاید مدعی باشند که شامل چهل گروه هستند اما من بعید می دانم حتی قادر باشند 40 نفر را که برای جامعه شناخته شده باشند به جامعه معرفی کنند. این جریان ـ اگر بتوانیم اسمش را جریان بگذاریم - توسط رسانه ملی خلق شده. کسانی که فقط در زمان انتخابات مشتری صدا و سیما می شوند، و دلیل آن نیز تخریب جریان اصلاح طلبی است. گرچه خوشحال می شدیم که این مجموعه هم در جریان باشند اما عدم حضور آنها لطمه ای به ائتلاف و توان سیاسی آن در انتخابات نخواهد زد.
نقش آقای خاتمی در این ائتلاف چه بود؟ گفته می شود آقای خاتمی نقش پررنگی برای تشکیل ائتلاف داشتند.
آقای خاتمی جایگاه خاصی در میان جریان های اصلاح طلب دارند و مورد احترام همه گروههای اصلاح طلب هستند. در واقع همه جریانات محوریت ایشان را پذیرفتند و ایشان در حال حاضر کانون وحدت اصلاح طلبان هستند. ستاد انتخاباتی و ائتلاف با نظر آقای خاتمی تشکیل شد و گروه ها نصایح ایشان را پذیرفتند و لذا ایشان نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای در شکل گیری ائتلاف ایفا کردند.
آقای آرمین، اصلاح طلبان بعد از انتخابات ریاست جمهوری از عدم توفیق خود در بردن شعارها به میان مردم صحبت می کردند. ایا این نگرانی برای شورای شهر در میان آن ها وجود ندارد؟
من تصور می کنم در انتخابات شوراها این مشکل وجودندارد. چون طبیعت این انتخابات با مجلس و ریاست جمهوری متفاوت است. حتی اگر همچنان هم چنین نقطه ضعفی وجود داشته باشد و حرکت جدی برای رفع این نقطه ضعف انجام نداده باشند، در انتخابات شوراها با این مشکل رو به رو نیستند. چون این انتخابات بیشتر جنبه مدنی ـ اجتماعی دارد تا سیاسی. طبیعت این انتخابات به گونه ای است که باید بر کارآمدی و توان مندی یک جناح در حل مشکلات شهری تاکید کرد. و تصور می کنم در این زمینه، هم به لحاظ تخصصی و هم به لحاظ تجربی، اصلاح طلبان قابلیت های کافی را دارند که بتوانند شعارهای مناسبی انتخاب کنند و برنامه ای قابل قبول و عملی برای اداره شهر ارائه کنند.
اصول گرایان هم تقریبا همانند انتخابات ریاست جمهوری دچار چنددستگی هستند. نتیجه کار آنها را چگونه می بینید؟
در انسجام این جریان، برخلاف اصلاح طلبان، عامل دیگری نقش بازی می کند. در مورد اصلاح طلبان، حداقل های مشترک و رعایت مصالح کلی و برخی از الزامات فکری و سیاسی دست به دست هم می دهد و موجب می شود تا آنها به ائتلاف دست پیدا کنند؛ منتها اصول گرایان از این نظر وضع کاملا متفاوتی دارند. در واقع آنچه که باعث انسجام اصول گرایان می شود چتر حمایتی کانون های قدرت است که به نحوی آمرانه در موارد لازم، اصول گرایان را به حرکت منسجم می خواند. البته رقابت آنها با جریان اصلاح طلب نیز بی تاثیر نیست. والا از نظر فکری و سطح فعالیت حزبی و سیاسی، اصول گرایان اصولا در حد و اندازه ای نیستند که بتوانند به ائتلاف قابل قبولی دست پیدا کنند. آنها اختلافات زیادی با هم دارند. لذا اگر نقش آمرانه کانون های قدرت نباشد بعید است به ائتلاف دست پیدا کنند، چون انگیزه ها و قدرت طلبی این اجازه را نمی دهد. بخصوص بخش افراطی اصول گرایان که اکنون قدرت را در دست دارد به هیچ وجه از توانایی و قابلیت لازم برای ورود به ائتلاف برخوردار نیست. انحصار طلبی باعث جلوگیری از ائتلاف می شود.
یعنی شما شکاف های میان اصول گرایان، بخصوص شکاف بین قالیباف ـ احمدی نژاد را جدی ارزیابی می کنید؟
اختلاف آقای احمدی نژاد و قالیباف بسیار شدید است. فکر می کنم همین مساله مانع ائتلاف اصول گرایان است.
با این وصف امکان دارد لیست آقای قالیباف نزدیک به اصلاح طلبان باشد؟
من در این زمینه به شدت تردید دارم، چون درست است که آقای قالیباف رقیب آقای احمدی نژاداست اما در مقابل قدرت معذوریت و تعهداتی دارد که اجازه نمی دهد پای خود را از محدوده ای بیرون بگذارد و فهرستی نزدیک به اصلاح طلبان بدهد.