البرز محمودی
روزنامه دولتی خورشید که پیش از این قرار بود با تیراژ یک میلیون نسخه بصورت رایگان توزیع شود، نه تنها به این هدف نرسید بلکه تیراژ هشتاد هزار نسخه ای روزانه آن نیز با شصت هزار برگشتی مواجه است. این مسئله موجب شده تا مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی به عنوان سرمایه گذار این روزنامه، خورشید را “مایه شرمساری” دولت بنامد.
روز گذشته سایت خبری البرز نزدیک به طیفی از اصولگرایان خبرداد که: “اهالی روزنامه دولتی خورشید وابسته سازمان تامین اجتماعی که این روزها حال و روز خوشی ندارند دیشب ]شنبه شب[ در جلسه ای شبانه مورد عتاب و بازخواست حسینعلی ضیایی مدیرعامل سازمان متبوعشان قرار گرفتند. در این جلسه جرفهای زیادی درباره علت ناکامی های پی در پی روزنامه نه چندان تابان «خورشید» ردو بدل شده و عوامل دست اندرکار پاسخ قابل قبولی از صرف هزینه های سرسام اور و بازده کم نداشته اند”.
این منبع افزود:“مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی انتقاد کرده است که چرا روزنامه ای که زیر بار فشار مخالفان و منتقدان دولت و با این هزینه های وحشتناک شروع به کار کرد اینقدر ضعیف کار میکند و نه تنها بازوی اطلاع رسانی دولت نشده که مایه شرمساری نیز گشته است.”
البرز همچنین با اشاره به وضعیت توزیع روزنامه خورشید، یاد آور شد:“قرار بود خورشید با تیراژ یک میلیون نسخه در روز منتشر شود اما از همین هشتاد هزار نسخه چاپ شده در هر روز نیز 60 هزار نسخه مرجوع میشود.”
برهمین اساس است که سایت خبری “اصلاحات” نیز در گزارشی از بی مخاطب بودن روزنامه های دولتی جدید خبر داده و نوشته:“روزنامه خورشید که از طرف دولت و سازمان تامین اجتماعی با هزینه میلیاردی منتشر شده است با عدم استقبال معنا دار مردم جامعه مواجه شده است. این روزنامه که در همان ابتدای آغاز به کارش بیش از ۱۲ میلیارد تومان برای راه اندازی اش هزینه شده بود و یک چاپخانه اختصاصی نیز به آن واگذار گردیده است، نتوانسته است مخاطب چندانی پیدا کند.“
ریخت و پاش خورشیدی
یکسال پیش بود که منابع خبری از راه اندازی روزنامه دولتی جدیدی با تیراژ یک میلیون نسخه در روز خبر دادند که بصورت رایگان توزیع می شود.
مدتی بعد سرمایه گذار این روزنامه، موسسه فرهنگی هنری “آتیه” وابسته به وزارت رفاه و تامین اجتماعی از جمله موسسات ثروتمند تابعه دولت اعلام شد. هیات مدیره آتیه را افرادی همچون محمد جعفر بهداد مدیر عامل جدید ایرنا، محمد پاریاب دبیر سابق شورای اطلاع‌رسانی دولت، کاوه اشتهاردی مدیر عامل مؤسسه ایران، محسن احمدی مشاور وزیر و مدیر کل روابط عمومی وزارت رفاه و چند چهره دیگر از نزدیکان رئیس جمهور تشکیل می دهند.
اما چرا یک سازمان وابسته به تامین اجتماعی ؟ سازمان تأمین اجتماعی که در حال حاضر بزرگترین سازمان اقتصادی کشور است، 28 میلیون نفر را تحت پوشش تأمین اجتماعی دارد و گردش مالی آن در سال حدود 8 هزار میلیارد تومان است و در سراسر کشور بیش از 120 هزار کارمند و کارگر دارد. علاوه بر این بیش از 5 هزار میلیارد تومان از دولت طلب دارد و در عین حال از نظر اقتصادی ورشکسته به حساب می آید. منبع مالی روزنامه “خورشید”، در واقع وزارت رفاه و تأمین اجتماعی است که 28 سازمان و نهاد از قبیل سازمان تأمین اجتماعی، سازمان بازنشستگی، کمیته امداد و بنیاد مستضعفان را تحت پوشش دارد. هر یک از این سازمانها صدها کارخانه و شرکت دارند.
روزنامه خورشید با این شرایط در ماه گذشته بالاخره فعالیت خود را آغاز کرد و روزگذشته، سایت خبری البرز اطلاعات جدیدی از هزینه های مالی در این روزنامه داد:“از جمله رقمهای عجیب و غریبی که در این روزنامه پرداخت میشود حقوق نزدیک به دو میلیون تومانی به یک عکاس اخراجی خبرگزاری فارس بابت حضور روزانه سه ساعت است. گفته میشود مجید سعیدی که با هزینه سازمان تامین اجتماعی به سفرهای گوناگون رفته اکنون ماحصل کار خود از همین سفرها را در یک قرار داد 200 میلیون ریالی به روزنامه خورشید «قالب» کرده است.“
به نوشته این منبع، “از جمله دیگر مصادیق حیف و میل بیت المال در این روزنامه کم فروغ “، “حقوق 12 میلیون ریالی” برای محمدرضا سرودلیر است که برای انتشار یک صفحه سیاسی در روز دریافت می شود. این رقم غیر از حقوق چهار همکار اوست که همگی در همین یک صفحه روزنامه فعالیت می کنند.
انتقاد ناظران
البرز در بخش دیگر گزارش خود از دیدگاه منتقدان دولت نوشته است:“برخی به دولت انتقاد میکنند که چرا با در اختیار داشتن روزنامه دولتی ایران به دنبال انتشار جریده ای دیگر از سبد بودجه دولت است. اما به هرحال اینک خورشید از افق رسانه های مکتوب ایران طلوع کرده و مدیران دولتی خود را موظف به حمایت از ان میدانند ولو به قیمت پایمال شدن هزینه های گزاف از بیت المال.“
حال در شرایطی که خبرها حکایت از شکست روزنامه های دولتی دارد، پس از توقیف هفته نامه شهروند امروز، عملا مشخص شده دولت هیچ نشریه مخالف خود را بر نمی تابد.در همین ارتباط مهران کرمی، سردبیر روزنامه کارگزاران روز شنبه در سرمقاله این روزنامه در مطلبی با عنوان “ما مشکل داریم” به موضوع مشکلات روزنامه کرباسچی پرداخت و نوشت:“من در روزنامه‌های زیادی کار کرده‌ام. اما با اطمینان می‌گویم من و همکارانم در روزنامه کارگزاران زیر شدیدترین فشارهای تاریخ مطبوعات ایران هستیم. هم فشارهای سیاسی، هم اقتصادی و مهم‌تر از آنها عصبی و روانی. این فشار‌ها تنها به کارگزاران وارد نمی‌شود. تا جایی که می‌دانم همکاران‌مان در روزنامه‌هایی چون سرمایه و اعتماد هم شرایطی مشابه دارند. “
وی یادآور شد:“اما جو رسانه‌ای علیه روزنامه کارگزاران به مراتب سهمگین‌تر از دیگر روزنامه‌هاست؛ شاید به این دلیل که هیچ‌کس گمان نمی‌کند روزنامه ارگان حزب کارگزاران و به مدیریت غلامحسین کرباسچی چنین مشکلاتی داشته باشد. روزنامه‌ای که از نگاه بیرونی منتسب به هاشمی‌رفسنجانی مرد قدرتمند نظام جمهوری اسلامی در سه دهه تاریخ انقلاب اسلامی است…. امروز کسی از ما نمی‌پذیرد که روزنامه غلامحسین کرباسچی هم مشکل مالی داشته‌باشد. اما کسی نیست بپرسد فردی چون مهرداد بذرپاش متولد سال‌های انقلاب، چگونه پس از سه سال فعالیت در دولت می‌تواند روزنامه‌ای به قیمت 100 تومان و با تیراژ گسترده منتشر کند در حالی که با کیفیت چاپ، کاغذ و غیره بیش از 600 تومان هزینه تمام شده آن است. روزنامه‌ای که گردش مالی آن از تمام گردش مالی حزب و روزنامه کارگزاران که ده‌ها نفر از استخوان خردکرده‌های انقلاب و نظام آن را پایه گذاشته‌اند بیشتر است”.