امیدواریم باراک اوباما با معامله پایاپای برای آزادی گروگان های ایرانی موافقت نکرده باشد، هرچند شواهدبسیاری دال بر این موضوع است.
ایالات متحده، پنج عضو سپاه پاسداران ایران را که در دی ماه سال 1385 در اربیل عراق دستگیر شده بودند، چند روز پیش در 18 تیر آزاد کرد. این پنج نفر مظنون به انجام هماهنگی های مالی و تجهیزاتی برای ستیزه جویان عراقی به عنوان بخشی از جنگ پنهان تهران با آمریکا بودند؛ جنگی که مرگ صدها آمریکائی را به دنبال داشته است.
وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد آزادی این افراد به درخواست دولت عراق انجام شده است، اما گزارش ها حکایت از آن دارند که این اقدام بخشی از معامله پایاپای آمریکا با ایران برای آزادی رکسانا صابری بوده است. خانم صابری در بهمن ماه سال گذشته در تهران دستگیر شد و سپس در 21 اردیبهشت سال جاری آزاد شد.
ما از در جریان بودن چنین معامله ای نگران بودیم. در تاریخ 2 اردیبهشت با یادداشت هائی روبرو شدیم که از «تحرکات دولت ایران برای معامله خانم صابری با پنج عضو سپاه پاسداران که هنگام آموزش ستیزه جویان عراقی، توسط نیروهای آمریکا بازداشت شده بودند»، خبر می داد.
در همان روز با خبر دستور آیت الله محمود هاشمی شاهرودی رئیس قوه قضائیه ایران برای تجدید نظر «سریع و عادلانه» در پرونده خانم صابری، و نیز دیدار محمود احمدی نژاد با هانس رودولف مرز رئیس جمهور سوئیس و درخواست وی برای آزادی فوری «پنج زندانی اربیل» برخوردیم. این رویدادها، نشانه دیپلماتیک آشکاری از احتمال وجود یک سازش بودند.
هنوز خاطره معامله «سلاح در برابر گروگان ها» در یادها باقیمانده است. تکرار تجربه شکست خورده دولت ریگان در اواسط دهه 1980 ، اقدامی اشتباه خواهد بود. آمریکا در آن زمان به امید اینکه ایران گروگان های آمریکائی دراختیار عوامل خود در لبنان را آزاد کند، امکان ارسال تسلیحات به تهران را فراهم کرد.
رفتار دولت ریگان به گشایشی در روابط ایران و آمریکا نینجامید و ریگان بعدها پذیرفت که آن کار اشتباه بوده است. ای جی دیون نویسنده روزنامه نیویورک تایمز در سال 1987 به نقل از جوزف بایدن جونیور نوشت آقای ریگان «دچار این توهم شده بود» که «یک راه حل آسان» برای بحران گروگان ها وجود دارد و او تحت القائات اشتباه «افرادی در اطراف خود قرار داشت که کمترین شناختی از سیاست خارجی آن زمان نداشتند.» مایکل لدن کارشناس مسائل ایران می گوید معامله برای آزادی پنج زندانی اربیل، توسط دفتر بایدن معاون رئیس جمهوری آمریکا، هماهنگ شده بود.
دلایل بسیاری برای خودداری از معامله بر سر گروگان ها وجود دارد و مهمترین دلیل این است که این اقدام، سبب تشویق گروگانگیری می شود. تهران قبلاً هم این شیوه را آزمایش کرده بود. نیروهای امنیتی ایران در اردیبهشت 1385 چهار شهروند ایرانی- آمریکائی را دستگیر کرده بود. اعتقاد بر این است که این بازداشت ها برای اعمال فشار بر آمریکا برای آزاد کردن پنج زندانی اربیل صورت گرفته بود. وقتی دولت بوش اعتنائی به این درخواست نکرد، هر چهار نفر آزاد شدند. به نظر می رسد دولت اوباما مایل به وارد شدن در این بازی است.
گزارش های اخیر از معامله پایاپای برای آزادی خانم صابری، نشان می دهد چنین معاملاتی از یک الگوی خاص تبعیت می کند. آمریکا صدها تروریست دیگر مرتبط با ایران را در حبس نگه داشته داشت. اگر باز هم شاهد آزاد شدن آنها باشیم، دراین صورت باید دید آیا آمریکا در پشت پرده مشغول چانه زنی با جمهوری اسلامی است یا خیر.
دولت اوباما نباید با آزاد کردن عوامل ایرانی که برای کشتار آمریکائی ها در عراق سخت تلاش کرده اند، به تهران جایزه بدهد. چنین اقدامی، خیانت به اعتماد خانواده صدها زن و مرد آمریکائی محسوب می شود که قربانی تسلیحات ایرانی شده اند.
منبع: واشنگتن تایمز- 14 ژوئیه
