همزمان با محکوم کردن قتل عام مردم سوریه از سوی کشورهای غربی، حرکت هایی انجام شده است تا ایران نیز به تلاش های بین المللی برای یافتن راه حلی صلح آمیز برای مساله سوریه بپیوندد.
در یک سال گذشته که ناآرامی و سرکوب در سوریه ادامه داشته است، غرب همواره ایران را بیشتر به عنوان جزئی از مساله انگاشته است تا جزئی از راه حل.
تهران متهم شده است که به رژیم بشار اسد در سوریه کمک های تسلیحاتی و مالی داده است و در سرکوب معترضین این کشور که بیش از 10 هزار نفر کشته بر جای گذاشته است، شرکت داشته است.
اکنون کوفی عنان، فرستاده هیئت صلح بین المللی به سوریه، که طرح وی در زیر ادامه خشونت ها با شکست مواجه شده است، از ایران خواسته است که در صورت تشکیل نشستی از رهبران بین المللی و منطقه، برای تدوین استراتژی برخورد با مناقشات سوریه شرکت کند.
آقای عنان، دبیر کل سابق سازمان ملل، روز پنج شنبه راه حل جدیدی را برای در نظر گرفتن و ملحوظ داشتن مخالفت روسیه و چین با تغییر خشونت آمیز رژیم در سوریه، ارائه کرد.
بنا به گزارشات رسیده از سازمان ملل این طرح جدید شامل تشکیل یک گروه تماس بین المللی است که در برگیرنده ایران نیز هست.
نظر رسمی در غرب آن است که ایران نمی تواند دست از حمایت متحد کلیدی خود در منطقه بردارد و هر کاری خواهد کرد تا بشار اسد را در قدرت نگاه دارد.
برخی دیگر از تحلیلگران می گویند تهران خود را بطور دائمی به یک رژیم در حال سقوط گره نخواهد زد، بخصوص وقتی که کانون توجه منطقه ای آن اکنون به سوی عراق معطوف شده است.
گفته می شود که تهران درتماس های خصوصی با دولت سوریه از نحوه عمل آن انتقاد کرده است ولی در ظاهر با رژیم اسد همراهی کامل کرده است.
روسیه از ایده دخالت دادن ایران در مساله سوریه استقبال کرده است. لیکن اولین واکنش ها از سوی کشورهای غربی منفی بوده است.
سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه گفت: “ما معتقدیم ضروری است که نشستی متشکل از گروه ها و کشورهایی که در سوریه نفوذ دارند برگزار شود. تعداد آنها زیاد نیست.”
سیاستمداران غربی از دو نظر در باره حضور ایران در چنین نشستی تردید دارند: اول به این دلیل که ایران به رژیم دمشق خیلی نزدیک است و از آن طرفداری می کند و دوم به این دلیل که تصور می کنند حضور ایران در نشستی با شرکت مقامات کشورهای غربی، ممکن است تلاش های مربوط به مذاکرات کشورهای غربی با ایران بر سر برنامه هسته ای این کشور را مخدوش سازد.
لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: “شرکت ایران مغایر هدف فشار وارد کردن بر سوریه است.” وی گفت: “این امر همچنین بر مذاکرات هسته ای با ایران نیز اثر می گذارد و این مطلوب نیست.”
ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا نیز شرکت دادن ایران را “غیر عملی” خواند.
آقای هیگ گفت: “ایران کشوری است که از خشونت غیر قابل قبول حمایت می کند و از رژیم سوریه در اعمال خشونت علیه مردم این کشور پشتیبانی کرده است.”
ایران از سوی دیگر، با امضای قطعنامه نهایی نشست شش کشوری سازمان همکاری شانگهای، خود را در کنار روسیه و چین قرار داد و هر گونه مداخله نظامی در خاورمیانه را رد کرد.
ایران هنوز اعلام نکرده است که در صورت دعوت شدن برای شرکت در چنین نشستی در آینده آن را قبول خواهد کرد یا نه. در حال حاضر ایران همچنان بر مواضع قبلی خود پافشاری کرده است.
علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران روز چهارشنبه گفت: “دشمنان دارند با گلوله آتش بازی می کنند و علیه نیروهای خط مقاومت در منطقه توطئه می کنند که این به ضرر آنها و نیروهای صهیونیستی منطقه تمام خواهد شد.”
منبع: اینترناشنال هرالد تریبون – 8 ژوئن
