کمک شرکت های غربی، به سرکوبگری ایران

بن الجین، ورون سیلور و الن کاتس

نیروی سرکوب ایران چهار دندان جلوی سعید پور حیدر، روزنامه نگار مخالف را شکست. این روزنامه نگار که بعد از دستگیری در جریان اعتراضات هفته ها در زندان اوین زندانی بود، می گوید:« او دریافته است که نه تنها با حکومت مبارزه کرده ، بلکه این مبارزه در عین حال با شرکت هایی بوده  که دستگاه های ردیاب مخالفان به حکومت می فروشند

سعید پورحیدر، روزنامه نگار سی ساله می گوید که زمانی ماموران کپی تماس های تلفنی، ایمیل ها و اس ام اس هایش را در زندان به او نشان دادند، متوجه قدرت این دشمن شد.

پورحیدر می گوید: “این تجارت مرگ است. این شرکت ها تکنولوژی را در اختیار دیکتاتوری قرار می دهند.”

با وجود اینکه حکومت منفور ایران دست به سرکوب خشونت آمیز مخالفان که شامل بازداشت و اعدام آنها بود، شرکت های اروپایی تجهیزات ردیابی به حکومت می فروشند که قادر است موبایل ها را به وسیله ای برای جاسوسی دارنده اش بدل کند.

شرکت سوئدی اریکسون، کریتیو سافت ور انگلیسی و اداپتیو موبایل سیکوریتی متعلق به ایرلند در دو سال گذشته این تجهیزات را در اخیتار ماموران امنیتی ایران قرار دادند تا با توجه به بیش از صد ها مدرک و مصاحبه  با بیش از ده ها نفرتکنسین و مدیران سیستم ها، در جهت ردیابی مخالفان بکار رفته است.

 

ردیابی فعالان سیاسی

به گفته قربانیان و گروه های حقوق بشری مقامات ایرانی از تجهیزات ردیابی در بازجویی از فعالان سیاسی استفاده می کنند.

سناتور مارک کرک، می گوید: “مدیر عاملان این شرکت ها توانایی این را ندارند که خود را در آینه ببینند. اگر آنها چنین تجهیزاتی را به ایران فروخته اند در واقع فعالان حقوق بشر را در کام اژدها انداخته اند.”

مارک  دوبوویتز، مدیر بنیاد آمریکایی دفاع از دموکراسی که درمورد تروریسم کار می کنند، گفت: “اینکه این تجهیزات در اختیار پلیس، ماموران امنیتی یا ماموران اطلاعاتی قرار گرفته است، فرق زیادی ندارد. موضوع این است که حکومت ایران برای ردیابی مخالفان از این تجهیزات استفاده کرده است.”

اریکسون که چهارمین  تولید کننده موبایل در جهان است، اعلام کرد که در نیمه چهارم سال 2009 بیشترین فروش را به ایرانسل داشته است.

یکی از کارکنان سابق اریکسون می گوید یک شب در سال 2009، زمانی  که ماموران امنیتی قصد داشتند یکی از فعالان را ردیابی کنند، با او تماس گرفتند و از او خواستند که فورا به دفتر کارش برود تا خرابی بوجود آمده را تعمیرکند.

اریکسون اعلام کرده است که  به فروش دستگاه به ایران ادامه خواهد داد اما در اکتبر سال 2010 تصمیم گرفته شد که به دلیل تحریم ها از فروش تجهیزات به ایران خودداری کند.

 اوایل امسال، شرکت انگلیسی کریتیو سافت ور، سیستمی را به ماموران انتظامی  و امنیتی ایران فروخت که از طریق آن می توانستند موبایل ها را ردیابی کنند. با این وسیله پلیس قادر بود هر پانزده ثانیه از محل افراد باخبر شود و رد آنها را روی نقشه دنبال کند.

اداپتیو موبایل،  شرکتی که با اریکسون همکاری می کند، اس ام اس ها را قطع و اطلاعات را ذخیره می کرد. این موضوع به تایید یکی از کارکنان اریکسون رسیده است.

شرکت ایرلندی که همچنان در ایران کار می کند همین سیستم را به ایرانسل فروخته بود و نیروهای انتظامی با استفاده از ایرانسل مخالفان را ردیابی می کردند. دو مدیر سابق ایرانسل این موضوع را تایید می کنند.

 

کنترل تماس ها

شرکت اداپتیو موبایل می گوید که این تکنولوژی برای مبارزه با مزاحمان، ویروس ها و تماس های نامناسب ساخته شده است نه برای سرکوب مردم. این شرکت اعلام کرده است که قصد ندارد به کارش در ایران ادامه بدهد زیرا ادامه کار در وضعیتی که ایران دارد، اعتبار این شرکت را خدشه دار می کند.

سه شرکت اروپایی به وجود درخواست های آمریکا و اتحادیه اروپا به کار خود در ایران ادامه داده اند. در بسیاری از کشور ها فروش این تکنولوژی به ایران، آزاد است.

این شرکت ها حتی بعد از تحریم نوکیا و زیمنس به کار خود در ایران ادامه داده اند.

سرکوب ایرانیان بوسیله وسایل الکترونیکی در ایران بعد از انتخابات سال 2009 و اعتراض ایرانیان سرتاسر جهان به انتخاب مجدد محمود احمدی نژاد، آغاز شد.

پیش از  آغاز شدن بهار عرب، مردم ایران  با کمک ابزار دیجیتالی و موبایل و شبکه های اجتماعی اعتراضات را برنامه ریزی می کردند و به جهان اطلاع می دادند که این اعتراضات چگونه سرکوب می شود. ارتباط دیجیتالی وسیله مناسبی برای این کار بود زیرا 70 درصد ایرانیان موبایل دارند و این چهار برابر دسترسی شان به اینترنت است.

به گفته محمود عنایت، مدیر برنامه رسانه ای ایران در دانشگاه پنسیلوانیا، در حالیکه همین ارتباطات در کشور های عربی منجر به سقوط حکومت ها شد، فعالان ایرانی مورد سرکوب قرار گرفتند. ایران مشخصا از این تکنولوژی برای سرکوب مخالفان استفاده می کند.

 

اعدام های سیاسی

سال گذشته حکومت ایران 312 نفر را اعدام کرد که بیش از سی نفرشان به جرم محاربه اعدام شدند که این شامل اتهامات سیاسی هم می شود. صدها نفر به دلیل شرکت در اعتراضات به نتیجه انتخابات دستگیر شده اند.

ایلین چمبرلین داناهو، سفیر آمریکا در شورای حقوق بشر سازمان ملل، معتقد است که تشدید خشونت توسط حکومت ایران به پشتوانه فن آوری پیشرفته ای است که در اختیارش گذاشته شده بود.

او می گوید: “دراختیار داشتن این فن آوری باعث شد که حکومت ایران دست به چنان خشونتی بزند که تا کنون سابقه نداشته است.”

وزرات امور خارجه ایران پاسخی به این اظهارات نداد.

منصوره شجاعی، فعال حقوق زنان که بعد از دستگیری در دسامبر سال 2009 و تحمل یک ماه زندان به آلمان رفته است می گوید همه مکالماتش را شنود کرده بودند. زمانی که او برای دیدار با دوستان فعالش رفته بود نیروی انتظامی با استفاده از شنود متوجه شده بود که او به کجا می رود.

بازجویان زندان اوین از شجاعی، 53 ساله درباره مکالماتی سووال کرده بودند که چند ماه پیش از آن صورت گرفته بود. شجاعی می گوید:« تلفن همراه من، دشمنم بود، لپ تاپم، دشمنم بود، تلفن خانه ام دشمنم بود.»

 

پشیمانی از همکاری

طبق گزارش ها، شرکت ان اس ان بعد از اینکه متوجه شد، دولت ایران برای سرکوب معترضان از تجهیزات این کشور استفاده کرده است، ابراز پشیمانی کرد. از آن به بعد این شرکت چینی هواوی بود که تجهیزات ان اس ان را در اختیار ایران گذاشت.

راس گان، سخنگوی هواوی در ایمیلی  ضمن اینکه نخواست جزئیات بیشتری در اختیار ما بگذارد، این نکته را تکذیب کرد. وی گفت: “هر نوع تجهیزاتی که ما در اختیار مشتری هایمان قرار دادهایم صرفا تجاری بوده و در همه جای جهان به فروش می رسد.”

بسیاری از شبکه های تلفنی سرتاسر جهان برای کمک به دریابی تروریست ها و جنایتکاران به تجهیزات شنود مجهز هستند.

اندرو اپوستولو، یکی از برنامه ریزان ارشد فریدام هاوس، می گوید: “شرکت ها همواره می توانند پوشش مشروعی برای دراختیار گذاشتن دستگاه های شنود پیدا کنند.”

دولت ایران از شرکت های تلفن خواسته بود که خود را به دستگاه ردیابی پیامک ها مجهز کنند. بعنوان مثال، دولت در اوایل سال 2010 به دستگاهی مجهز شد که قادر بود این پیامک ها را ضبط و در جایی ذخیر کند.

اریکسون که در سال گذشته 28 میلیارد دلار فروش داشته است، در سال 2008 پیشنهاد خرید سیستم ردیابی از طریق موبایل را به  ایرانسل می دهد که در آن زمان مورد توافق قرار نمی گیرد.

بعد ها به گفته ریچارد کارتر، رئیس بازرگان این شرکت در استانبول، اریکسون این تجهیزات را به ایرانسل می فروشد. این تجهیزات در اواخر سال 2009 به ایران فروخته می شود.

رئیس سابق اریکسون گفت که این سیستم در اختیار ماموران شنود قرار گرفته است.

 

نگرانی های عمیق

قبل از انتخابات، روز 24 ژانویه سال 2009، شرکت اریکسون سیستم شنود را به ماموران امنیتی ایران فروخت. در این مورد یک مدارک هفت صفحه ای و کلیه مدارک از جلسه با مقامات ایران موجود است.

یک ماه بعد، سازمان ملل از نقض حقوق بشر در ایران ابراز نگرانی کرد.

ماموران شنود براحتی قادر بودند که محل افراد را روی نقشه ردیابی کنند. این سیستم قادر است که در حدود 200 هزار کاربر موبایل را بطور همزمان ردیابی کند. طبق نسخه ای از قرارداد پیشنهادی اریکسون، این شرکت پیشنهاد فروش توانایی فروش دستگاه شنود به پلیس را داده بود که بوسیله آن همه تلفن ها در یک نقطه خاص ردیابی می شد.

کارتر، یکی از نمایندگان اریکسون می گوید که هر تجهیزاتی که توسط اریکسون در اختیار ایران قرار گرفت مطابق با  تحریم های بین المللی علیه ایران بود و محصولات این شرکت در خاورمیانه برای بهتر شدن بهبود ارتباطات و تجارت در خاورمیانه به فروش گذاشته شده اند.

سیاوش فهمیمی، کارمند اریکسون اطلاعات دقیقی از اینکه سیستم های این کشور چگونه عمل می کنند، دارد. او که 27 ساله است و تا سال 2010 برای اریکسون کار می کرده، سیستم های مختلفی را نصب کرده است.

ماه گذشته، با او که در قهوه خانه ای در ترکیه نشسته بود و زیر سایه درخت نارنگی چای می نوشید، دیدار کردیم. او از نحوه پیوستنش به جنبش اعتراضی مردم در ماه ژوئن 2009 می گوید.

پلیس او را در ماه دسامبر دستگیر می کند و با مشت و باطوم کتک می زند و وی را 52 روز زندانی می کند. ماموران امنیتی از او 14 بار بازجویی می کنند و کپی مکالماتش را به او نشان می دهند.

 

قربانی تکنولوژی

آنها می دانستند که او کجاست، آنها بزور او را وادار می کنند که بگوید جاسوس است و او را تهدید می کنند که دوستان و خانواده اش را در صورت عدم همکاری دستگیر می کنند.

او می گوید: “این وسیله ای بود که به ما فشار بیاورند. آنها می خواستند ما را وادار به اعتراف کنند.”

فهیمی که بعد از اینکه به دلیل شرکت در تظاهرات به دوسال زندان محکوم شد، به ترکیه گریخت اما  مطمئن نیست که سیستم شنود اریکسون در دستگیری او نقش داشته است، اما او با روش ها و قابلیت های این سیستم آشنایی دارد.

فهیمی می گوید: “من با این سیستم کار کرده ام و قربانی همین تکنولوژی شده ام.”

بر اساس مدارک اریکسون، این سیستم می تواند هر پانزده ثانیه یکبار محل افراد را نشان بدهد.  این ابزار قادر است زمانی که دو فرد مورد نظر به یکدیگر می رسند، آژیر بکشد. همچنین قادر به ثبت حرکات فرد است. این سیستم در یمن بکار گرفته شد اما یک کارشناس معتقد است که سیستم بکار رفته در ایران به مراتب حساس تر است.

گوکرم، یکی از کارمندان اریکسون که در بخش بازگانی کار می کند، می گوید: “بسیاری از کارمندان از اینکه در پروژه ایران کار می کنند، خوشحال نبودند. آنها نگران نحوه استفاده از محصولی بودند که آن را تولید کرده بودند.”

سائول اولیوارس، مدیر بازرگانی این شرکت، نخواست که درمورد فروش دستگاه شنود به ایران حرف بزند اما در ایمیلی از مزیت های این سیستم یاد کرد و بعنوان مثال از ردیابی بیماران توسط بیمارستان و آمبولانس ها نوشت.

به این دلیل که ارسال پیامک، تهدیدی برای حکومت بشمار می رود، سیستم ردیابی درمورد پیامک ها نیز بکار می رود.

در سال 2008، شرکت اداپتیو موبایل، سیستم فیلتر کردن و ضبط پیامک ها را به شرکت ایرانسل فروخت. ردیابی پیامک ها توسط نیروهای امنیتی برای سرکوب اعتراضات بکار گرفته شد.

مدیران اداپتیو می گویند که فروش این سیستم فقط به منظور تجارت بوده و اطلاعی از اینکه این سیستم در اختیار پلیس و نیروهای امنیتی قرار گرفته است، ندارند.

 

سرکوب

درحالیکه کشور های زیادی اجازه فروش این قبیل سیستم ها را به ایران دارند، مسئولان حقوق بشر نگران استفاده از این سیستم ها در سرکوب مردم هستند.

اتحادیه اروپا با توجه به توانایی های ایران در ردیابی مخالفان، در سال 2010 تحریم هایی را در نظر گرفت که شامل ممنوعیت فروش ابزاری است که در شنود و ردیابی و سرکوب داخلی بکار می رود.

در ماه سپتامبر، پارلمان اروپا که نگران فروش دستگاه های ردیابی به ایران بود، به ممنوعیت فروش ابزار های که موجب نقض حقوق بشر می شوند، رای داد.

شرکت های آمریکایی از سال 1995، زمانی که پرزیدنت کلینتون اعلام کرد که این ابزار تهدیدی برای امنیت ملی است، از فروش آن به ایران منع شدند.

در ماه ژوئیه سال 2010، باراک اوباما، قانونی را در مورد تحریم شرکت هایی که این ابزار را در اختیار حکومت ایران قرار می دهند، تصویب کرد.

کرک، سناتور آمریکایی می گوید: “اگر غرب با مقامات ایرانی همکاری کرده باشد، دست اش به خون آلوده است”.

پورحیدر، روزنامه نگار مخالف که سال گذشته دستگیر شده بود، گفت که پلیس او را متهم به حرف زدن با رسانه های خارجی مثل بی بی سی و صدای آمریکا کرده است. آنها مدارکی هم داشتند: تماس ضبط شده اش، ایمیل ها و پیامک هایش. او هرگز نفهمید که کدام شرکت این فن آوری را در اختیار حکومت گذاشته است.

 

اعدام های نمایشی

فهیمی می گوید که شکسته شدم چهار دندان جلویی اش در مقایسه با شکنجه های روحی، هیچ است. یک روز نگهبانان اعلام کردند که او را اعدام می کنند. آنها او را مجبور کردند که روی چهارپایه ای بیایستد و در حالیکه چشمانش را بسته بودند، طناب دار را به گردنش محکم کردند. او در حالیکه پاهایش می لرزید به مدت 25 دقیقه همان جا ماد تا اینکه نگهبانان او را پایین کشیدند و گفتند که باید به سلول بازگردند. پور حیدر بعد از آزادی از زندان به ترکیه فرار کرد.

یک ماه پیش، در یکی از شهر های ترکیه، پورحیدر درحالی که کارت ویزیتش را به میز می زد و عرق کرده بود، ماجرای اعدام نمایشی اش را تعریف کرد.

او گفت: “همه این شرکت ها که سیستم شنود و ردیابی را به ایران فروخته اند، مستقیما در نگه داشتن این حکومت در قدرت، نقش دارند.”

سانفرانسیسکو گیت، 31 اکتبر