تونی بلر، نخست وزیر بریتانیا، روز سه شنبه در یک کمیسیون مستقل درخصوص مسأله عراق مجدداً اعلام کرد یافتن یک راه حل اساسی برای خاورنزدیک بسیار ضروری است و از طرف دیگر، موضع سخت خود را علیه ایران که به عنوان “تهدید استراتژیکی منطقه” شناخته می شود حفظ کرد.
یکی از سخنگویان بلر به فرانس پرس اظهار داشت: “حل درگیری فلسطین و اسراییل در اولویت است، درحالی که این مسأله برای ایران و سوریه حکم یک گزینه استراتژیک را دارد.” وی افزود: “تهران باید مسؤولیت های خود را بشناسد، زیرا در غیراین صورت در سطح بین المللی منزوی خواهد شد.”
نخست وزیر بریتانیا همچنین روز سه شنبه اظهار داشت مطمئناً “یک شراکت جدید” بین غرب و ایران “امکان پذیر” خواهد بود، ولی دراین خصوص شرایط بسیار سختی را برای تهران معین کرد: تعلیق غنی سازی اورانیوم؛ حمایت نکردن از جنبش های افراطی در عراق، لبنان و نوار غزه؛ حمایت از فرآیند ایجاد صلح بین فلسطین و اسراییل.
برخلاف برخی از انتظارات، آقای بلر با اشاره مستقیم به برخی از نطق های ایراد شده در اول اوت [در لوس آنجلس] اظهار داشت: “اگر ایران و سوریه رفتار خود را براساس قوانین تغییر دهند، می توانند به جامعه بین الملل ملحق شوند، ولی در غیر این صورت باید با این دو کشور برخورد شود.” وی روز دوشنبه در سخنرانی خود در “سیتی لندن” از واژه مقابله و برخورد [Confront] استفاده کرد و این در حالی بود که چند ساعت قبل از آن، رییس جمهور امریکا توصیه های”گروه مطالعاتی عراق” را رد کرده بود: گشایش مذاکرات مستقیم با ایران و سوریه به منظور اینکه آنها از تأثیر خود برای ایجاد یک ثبات نسبی در خاورمیانه و خاورنزدیک استفاده کنند.
برداشتی که از سخنان چند روز قبل نخست وزیر بریتانیا به عمل آمده بود نشان می داد که ایران و سوریه می توانند نقش مهمی در ایجاد ثبات در منطقه بازی کنند، درحالی که وی اظهار داشت این برداشت سوء تفاهمی بیش نبوده است.
او همچنین افزود برای یافتن یک “استراتژی کلی در خاورنزدیک” باید ابتدا از فلسطین و سپس از لبنان آغاز کرد. وی اظهار داشت افراط گرایان منطقه از درگیری بین اعراب و اسراییل استفاده می کنند تا مسلمانان میانه رو را نیز اصولگرا کنند. درخصوص جنگ عراق هم عقیده بر این است که این جنگ به دلیل دخالت های تروریسم از ماهیت واقعی و اصلی خود خارج شده است و استراتژی آن باید تغییر کند؛ تغییری که به گفته او باید حتی از سرحدات این کشور نیز بگذرد.
نخست وزیر بریتانیا روز دوشنبه قبل از اخطارهای خود به ایران، هیچ نامی از سوریه نبرد، زیرا این کشور اخیراً به یکی از موضوعات اصلی اقدامات دیپلماتیک بریتانیا تبدیل شده است. خانم رزماری هولیس، مدیر برنامه خاورمیانه در انستیتوی سلطنتی امور بین المللی، در این خصوص می گوید: “این نشان می دهد که روابط با مقامات سوری خوب پیش می رود.”
او در ادامه می گوید: “امکان ایجاد توافق با دولت دمشق بسیار بیشتر است، زیرا سوری ها انتظار دارند در عوض چیزی را به دست آورند، به عنوان مثال، تحقیق پیرامون قتل حریری، نخست وزیر سابق لبنان.”
از دید خانم هولیس، تونی بلر بیشتر به افکار عمومی مردم بریتانیا توجه می کند. وی می افزاید: “این طور به نظر می رسد که بلر و بوش می خواهند خود را متقاعد کنند که در سیاست های خود شکست نخورده اند و این ایران است که باید رفتار خود را تغییر دهد و موجب یافتن یک راه حل شود. درواقع مشکل این است که تهدیدهای آنها [بلر و بوش] بی معنی است، زیرا امکان اعمال فشار دراین خصوص بسیار محدود است.”
منبع: فرانس پرس، 15 اکتبر 2006
مترجم: علی جواهرفروش