یا منزوی، یا درها باز

نویسنده

» تحلیل لارپوبلیکا از حضور روحانی در اجلاس داووس

ایران تغییر کرده است یا بهتر است بگوییم تغییر خواهد کرد. حضور روحانی در داووس نشانه این تغییر و دلیل آمدنش به داووس است. اما او تنها به این دلیل نیست که به جلاس داووس آمده است، این دلیل اقتصاد است. ایران با تورم بالا و بیکاری دست و پنجه نرم می کند، ساختار تولیدی اش منسوخ شده ات و فن آوری و منابع لازم را برای بازسازی آن ندارد. تحریم ها دسترسی ایران را به محصولات و تکنولوژی بسیاری از کشور ها را بسته است. وضعیت اقتصادی ایران بحرانی است و بدون ایجاد تغییر در این وضعیت امکان بازگشت به وضعیت اولیه قابل پیش بینی نیست.

در واقع دموکراسی مورد نظر آیت الله ها شبیه به آن دموکراسی است که شوروی در نیمه دوم دهه هشتاد میلادی داشت و به همین دلیل این کشور دوراه بیشتر ندارد: انتخاب راهی که کره شمالی رفت، یعنی بستن درها، منزوی شدن و یا باز کردن در ها به روی کشورها. در هر دو راه این احتمال وجود دارد که نظام حکومتی دچار فروپاشی بشود اما راه دوم می تواند منجر به یک تغییر نرم توسط رهبری فعلی کشور شود.

تصمیم یک جانبه روحانی برای بازکردن درهای کشور و وعده همکاری سازنده که در اجلاس داووس عنوان شد، کافی نیست. ایران تنها با لغو تحریم هاست که می تواند از این وضعیت اقتصادی وخیم بیرون بیاید و تحریم ها تنها در این صورت برداشته می شوند که سیاست اتمی کشور تغییر کند. انتخاب روحانی نقطه عطفی است که این مسئله را تضمین می کند البته اگر حرف هایش را عملی کند.

برای غرب این بازی حساس است. غرب از یک تغییر نرم در ایران، به شرط اینکه برآمده از یک اراده سیاسی واقعی باشد و نه ظاهری، سود می برد اما درعین حال نیاز به یک اجماع قوی در برابر محافظه کاران دارد که از قدرت زیادی برخوردار هستند. این اجماع به نوبه خود با دیده شدن نشانه های بهبود اقتصادی و پایین آمدن نرخ بیکاری بدست می آید. در واقع غرب باید تحریم ها را کاهش بدهد و سر کیسه را شل کند. اما غرب نباید تا اطمینان یافتن از اینکه برنامه اتمی ایران بطور قطعی متوقف شده، دست به این کار بزند. در واقع زمانی باید این کار بکند که ایران این تغییرنرم را پذیرفته باشد و رقبای داخلی را هم متقاعد کرده باشد.

اقتصاد شکننده ایران و احتمالات پیش رو درحال حاضر هم تاثیر خود را بر ثبات منطقه گذاشته است از گفتگوی صلح بین اسرائیل و فلسطین گرفته تا سوریه، جایی که جنگ داخلی درگرفته و این کشور را بدل به موضوع دعوا بین ایران و عربستان سعودی کرده است. شش ماه آینده، اهمیت زیادی دارد. برای نشان دادن نشانه ای از آینده کل منطقه می توان به آنچه در اروپای شرقی و قفقاز بعد از ۱۹۸۹ اشاره کرد و گفت که احتمالا نتیجه سیاسی بحران اقتصادی در ایران نیز چنین خواهد بود.

لارپوبلیکا، ۲۴ ژانویه