ژرژ مالبرونو
یک بار دیگر رییس جمهور سرکش، محمود احمدی نژاد، جسورانه عمل کرد و روز شنبه بدون توجه به رهنمودهای رهبر انقلاب، اسفندیار رحیم مشایی را در ثبت نام برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴ ژوئن همراهی نمود؛ در آخرین دقایق، شرایط در وزارت کشور متشنج بود. این اقدام بلافاصله علی خامنه ای را برآن داشت که علی اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس جمهور سابق و یکی از یاران قدیمی خود را با تلفن خبر کند: ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری و مسدود کردن راه برای مشایی “منحرف”.
اسفندیار رحیم مشایی درنظر دارد روحانیت شیعه را از صحنه خارج کند و یک ملی گرایی ایرانی را جایگزین آن سازد؛ و این مسأله ای است که با اصول اسلامی تشیع مغایرت دارد. او در انتخابات آزاد ابایی ندارد که بلند و رسا فریاد بزند: “اسراییل دشمن ایران نیست.” در سال ۲۰۰۹، رهبر انقلاب شخصاً با حکم انتصاب او به عنوان معاون رییس جمهور مخالفت کرد. تمامی کسانی که در غیبت اصلاح طلبان، که رهبران اصلی شان همچنان در حصر خانگی بسر می برند، به بحث پیرامون یک انتخابات بی روح میان محافظه کاران اصیل پرداختند، صرفاً وقت خود را تلف کردند. فرانسوا نیکولو، سفیرسابق فرانسه در ایران می گوید: “با این حال، رهبر ایران آرزوی یک انتخابات کنترل شده را در سر می پروراند.” ولی این طور نشد، و نامزدی مشایی به مانند یک اعلان جنگ علیه او بود. یکی از تحلیلگران ایرانی در تماس تلفنی می گوید: “همین چند ماه پیش نزدیک بود مشایی دستگیر شود.”
دو راهی برای حکومت
از دید اردوگاه احمدی نژاد، وارد کردن رفسنجانی ۷۸ ساله به بازی انتخاباتی یک فرصت طلایی است. بی شک انتقادات درخصوص فساد مالی این شخصیت کلیدی نظام که با منافع بزرگ اقتصادی شناخته می شود و خواستار ایجاد رابطه با آمریکا نیز هست، بزودی آغاز خواهد شد. این درحالی است که احمدی نژاد پوپولیست، که از حمایت ۲۰ تا ۲۵ درصد آرای طبقه محروم بهره می برد، هیچ گاه تا این حد در نبرد علیه نهاد روحانیت موفق نبوده؛ حتی اگر مسأله ی زیر سؤال بردن بنیان جمهوری اسلامی مطرح باشد. و در همین جا این سؤال برای ناظران پیش می آید: آیا شورای نگهبان که وظیفه تأیید یا رد صلاحیت نامزدها را برعهده دارد، مشایی را برای این رقابت انتخاباتی نگاه خواهد داشت؟ پاسخ به این سؤال تا آخر ماه مه مشخص خواهد شد. ولی مسؤولان عالی رتبه از روز دوشنبه همراهی احمدی نژاد با مشایی را برای تسلیم کاندیداتوری اش به باد انتقاد گرفتند. یک دیپلمات دراین خصوص می گوید: “حفظ او حکومت را تحت فشار قرار می دهد. ولی رد کردن او نیز ممکن است از وی یک شهید خلق کند.” مشایی نیز در شرایط مناسبی قرار گرفته و مدام به سخنان رهبر انقلاب در سال جدید اشاره می کند که هر کسی می تواند خود را برای انتخابات معرفی کند.
بیش از ۴۰۰ کاندیدا، ازجمله ۸ زن، امکان جانشینی احمدی نژاد را دارند. ثبت نام مشایی پس از کاندیداتوری چندین محافظه کار، ازجمله سعید جلیلی، مذاکره کننده هسته ای و مخاطب غربی ها، انجام شد. از دیگر شخصیت هایی که وارد عرصه انتخابات شده اند، می توان به محمد قالیباف، شهردار تهران، علی اکبر ولایتی، وزیر خارجه سابق، و حداد عادل، رییس سابق مجلس، اشاره کرد که همگی در ائتلاف “اصولگرایان” وفادار به خامنه ای، گردهم آمده اند.
دو تن از آنان به منظور پراکنده نکردن آرای اردوگاه محافظه کار باید کناره گیری کنند و احتمالاً ولایتی در دور اول با رفسنجانی و مشایی، در صورت تأیید صلاحیت، روبرو خواهد شد. رأی دهندگان اردوگاه اصلاح طلبان احتمالاً به رفسنجانی رأی می دهند، زیرا در سال ۲۰۰۹ از جنبش آنان حمایت کرد. دیدن رفسنجانی که به کمک یک جمهوری اسلامی تضعیف شده بوسیله تحریم های بین المللی و تهدید شده ازسوی اسراییل آمده، بی شک منافعی به همراه خواهد داشت. فرانسوا نیکولو که ورود رفسنجانی را به مثابه “پیروزی اردوگاه اصلاح طلب پس از مرگ” می بیند، خاطرنشان می سازد که “خامنه ای قلباً از رفسنجانی متنفر است”. به هرحال زنگ برای بازگشت رفسنجانی، پیش کسوت سیاست ایران، به صدا درآمده.
منبع: فیگارو، ۱۳ می
