ردپای نیروی با ارزش پیدا شد یا نشد؟

نویسنده
مریم کاشانی

» رکن ابادی؛ مفقود شده در عربستان

علی لاریجانی، رئیس مجلس جمهوری اسلامی طی سخنانی اعلام کرد ردی از دیپلمات مفقود شده ایران در عربستان پیدا شده است.

به گزارش خبرگزاری ایسنا، لاریجانی گفت: “هنوز ابعاد این فاجعه برای دیگر کشورها روشن نشده؛ چنانچه وقتی موضوع و تعداد کشته‌ها را به پوتین رئیس جمهور روسیه بیان کردم خیلی تعجب کرد و نمی‌دانست ابعاد این فاجعه به این بزرگی است.” او اضافه کرد: “این حادثه ضایعه‌ای برای کشور بود و برای تعیین سرنوشت مفقودین در حال پیگیری هستیم تا تعیین تکلیف شود. سعودی‌ها تعدادی از جانباختگان منا را دفن کردند و برای شناسایی مفقودین، در حال انگشت‌نگاری هستیم.” لاریجانی این را هم اضافه کرده که ردی از غضنفر رکن‌آبادی، دیپلمات مفقود شده جمهوری اسلامی در عربستان پیدا شده است.

البته این سخنان چند ساعت بعد تصحیح شد و بخش مربوط به پیدا شدن ردپای رکن‌آبادی تغییر کرد. خبرگزاری ایسنا هم در توضیح این تغییر نوشت: “ساعاتی پیش ایسنا به نقل از سایت خانه‌ملت منتشر کرد که رییس‌مجلس با حضور در منزل آیت‌الله مؤیدی قمی مفسر قرآن و استاد اخلاق که در فاجعه تاسف‌بار منا جان خود را از دست داده است، گفته است که «ردی از رکن‌آبادی پیدا شده است» اما این خبر از سوی منبع انتشار آن اصلاح شد.”

ماجرای مفقود شدن تعدادی از دیپلمات‌ها و اعضای سپاه پاسداران در عربستان، همچنان یکی از مسایل مورد توجه در رسانه‌های داخلی ایران است.

سایت میدان۷۲ که به سعید جلیلی نزدیک است هفته پیش در گزارشی با اشاره به نامعلوم بودن سرنوشت غضنفر رکن‌آبادی و  علی‌اصغر فولادگر (از اعضای سپاه پاسداران) ادعا کرد که “۱۶ نفر از مسئولان و رده‌های بالای امنیتی، نظامی و دیپلماتیک ایران” در عربستان مفقود شده‌اند. این سایت نوشته بود: “شنیده های میدان ۷۲ حکایت از آن دارد که تعداد افراد سرشناس مفقود شده در فاجعه منا بیش از دو نفر نامبرده می باشد. بر اساس این شنیده ها ۱۶ نفر از مسئولان و رده های بالای امنیتی، نظامی و دیپلماتیک جمهوری اسلامی در شمار مفقودی ها بوده و احتمال ربودن این تعداد بسیار بالا می باشد. گفتنی است حتی یکی از این افراد که در حال حاضر جزو مفقودی ها می باشد در فاجعه منا حضور داشته اما پس از حادثه حال وی مساعد بوده و در تماس تلفنی با خانواده اش آنها را از صحت حال خود با خبر کرده اما در حال حاضر جزو مفقودی‌ها می‌باشد.”

این سایت اضافه کرده بود: “این درحالیست که غیر از ۲۹ نفری که عربستان در مکه دفن کرده و مدعی شده که قبل از دفن ناخن های آنها را جدا کرده تا از طریق دی ان ای قابل تشخیص هویت باشند، ۳۶ زائر جمهوری اسلامی همچنان مفقود هستند. در حالی که مشخص نیست قول عربستان در خصوص جدا کردن ناخن های دفن شدگان و اینکه اصلا این ناخن ها به دفن شدگان تعلق دارد چقدر صحت خواهد داشت.”

اواخر هفته پیش هم حسین امیرعبدالهیان، معاون عربی آفریقایی وزارت امور خارجه اعلام کرد: “در تعیین سرنوشت مفقودین ایرانی و از جمله دکتر رکن آبادی و آقای فولادگر با دقت و جدیت دنبال می‌شود.” او اضافه کرده بود: “به مقامات سعودی صریحا ابلاغ شده که تا وضعیت آخرین فرد مفقودی حادثه منا روشن نشود پیگیری ها با جدیت ادامه خواهد یافت. همچنین سرنوشت آقای رکن‌آبادی سفیر سابق کشورمان در بیروت که مشاهدات شاهدان زنده بودن وی را تا زمان انتقال به آمبولانس امدادی عربستان تایید می‌کند مورد پیگیری جدی ماست.”

تاکید مسئولان جمهوری اسلامی در پیگیری وضعیت مفقودانی که به نهادهای نظامی-امنیتی وابسته هستند، درواقع اهمیت بالای این افراد در سیاست‌های برون‌مرزی جمهوری اسلامی را روشن‌تر کرده است.

چندی پیش رئیس سازمان حج و زیارت خبر داده بود: “تا این لحظه پیکر مطهر 395 جان باخته ما شناسایی شده‌اند و از سرنوشت 36 نفر هم تا این لحظه اطلاعی نداریم. […]همه توانمان را متمرکز کرده‌ایم تا از وضعیت 36 نفری که تاکنون مشخص نشده‌اند مطلع شویم که در این راستا وزارت امورخارجه نیز با همکاری سرکنسولگری مان در جده کمیته ویژه‌ای را تشکیل داده‌اند.”

در همان روزها، آیت‌الله احمد جنتی، رئیس شورای نگهبان نیز طی سخنانی آشکارا از «باارزش» بودن برخی از مفقودین سخن گفت. او تاکید داشت: “ نزدیک به 400 نفر در حادثه منا کشته شده‌اند و 65 نفر نیز مفقود هستند، در این مفقودین افراد با ارزشی هستند، البته بقیه این افراد هم با ارزش بودند که به هر حال این بی‌کفایتی آل‌سعود در این حادثه قطعی است.”

در هفته‌های اول ماجرای منا که به کشته‌شدن تعداد زیادی از حجاج منجر شد، سایت العربیه، وابسته به عربستان سعودی ورود رکن‌آبادی به عربستان را تکذیب کرده بود. این سایت نوشته بود: “منابع سعودی روز دوشنبه 28 سپتامبر، به العربیه.نت گفته اند که «غضنفر رکن آبادی» سفیر سابق ایران در لبنان، با نام اصلی خود وارد کشور پادشاهی سعودی نشده است و نام وی در حج امسال، در هیچ یک از معابر ورودی هوایی، زمینی یا دریایی سعودی ثبت نشده است. در صورت صحت خبر مشارکت رکن آبادی در حج امسال، وی با نام جعلی وارد این کشور شده است.”

این خبر مورد اعتراض مقامات جمهوری اسلامی قرار گرفت.حتی مرضیه‌افخم، سخنگوی وزارت خارجه گفته بود: “سفیر سابق ایران در بیروت با گذرنامه عادی و ممهور به مهر روادید حج وارد عربستان شده است.” در آن زمان سایت العربیه با استناد به همین سخنان تاکید کرد که ایران اعتراف کرده است که رکن‌آبادی با هویتی دیگر وارد عربستان شده است. این سایت همچنین رکن‌آبادی را یکی از نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی معرفی کرده بود.