سینا بهپرور
به دنبال انتساب بهایی بودن به شیرین عبادی و دختروی در خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ـ ایرنا ـ و سپس ادامه این بحث در روزنامه کیهان، کانون مدافعان حقوق بشربابرگزاری جلسه ای، در مقام پاسخگویی به این رسانه ها برآمد. شرکت کنندگان در این جلسه«بازی با حیثیت افراد از طریق شایعه سازی» را دنباله «بازی های پیشینی» از این دست خواندند و خواستار برخورد قانونی با اینگونه موارد شدند.
”سالهاست پاره ای از روزنامه هایی که از پول بیت المال تغذیه می شوند از تجاوز به حریم خصوصی افراد و هتاکی به مخالفان و منتقدان خودداری نکرده و در این راه ضوابط قانونی و شرعی و اخلاقی را زیر پا گذاشته و از انتساب هر نوع اتهام به هر کس که بخواهند بدون هیچ دلیلی به خود تردید راه نمی دهند و عجیب آنکه از مصونیت آهنین برخوردارند و دستگاه قضا نیز توان یا انگیزه برخورد با متجاوزان به حریم خصوصی مردم را ندارد.“
این سخنان، بخشی از بیانیه کانون مدافعان حقوق بشربود که صبح دیروز 28 مرداد87 در کنفرانس مطبوعاتی با موضوع ”اتهامات وارده” ایراد شد. موضوع مورد بررسی این نشست مطبوعاتی، اتهامت جدیدی بود که این روزها به برخی از فعالان جنبش زنان و در راس آنها به شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل و رئیس کانون مدافعان حقوق بشر، از سوی روزنامه کیهان و خبرگزاری جمهوری اسلامی ،ایرنا، وارد شده است.
وکالت، پذیرش باورهای موکل نیست
دکتر اسماعیل زاده ، اولین سخنران این مراسم، ضمن بیان تجربه های بعد از انقلاب خود، به خاطر متهم شدن به طرفداری از باورهای سیاسی برخی از موکلانش گفت: اگر بنا براین باشد که من به خاطر دفاع از موکلانم متهم به هم عقیده شدن با آنها شوم، بنابراین باید همزمان، کمونیست، ضد کمونیست، چریک فدایی، شیعه اثنی عشری و…. باشم. در حالی که نیستم و اساسا حق دفاع، یعنی مجال دادن به وکیل دادن برای دفاع کردن.
سپس، شیرین عبادی، رئیس کانون مدافعان حقوق بشر سخنان خود را با ابراز نگرانی از حکم جدید اعدام برای یکی از دانشجویان کرد، حبییب الله لطیفی آغاز کرد که پنجمین فعال کرد محکوم به اعدام است.
وی سپس به شرح وظایف کانون مدافعان حقوق بشر پرداخت و گفت: دفاع از موکلان عقیدتی و سیاسی، اعلام موضع در مواردی که شاهد نقض آشکار حقوق بشریم و اعلام گزارشهای ماهانه از وظایفی است که ما برای خودمان تعریف کرده ایم.
شیرین عبادی سپس به دفاعش از چند دانشجوی ستاره دار در سال گذشته اشاره کرد که یکی از ایشان بهایی بود و از ادامه تحصیل محروم شده بود: چندی پیش روزنامه کیهان و بعد از آن خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا، که سخنگوی رسمی دولت است، نوشتند که کانون بهاییان که در اسرائیل است از کانون مدافعان حقوق بشر (که به عقیده آنها غیر قانونی هم هست) حمایت می کند و یک هفته بعد از آن خبر گزاری جمهوری اسلامی باز نوشت که دختر من بهایی شده است. این خبر را من و دخترم تکذیب کردیم و شکایتی را هم علیه رسانه های انتشار دهنده و نویسنده مطلب تنظیم کردیم. در تاریخ 22 مرداد در ایرنا مقاله ای منتشر شد با این مضمون که کمپین یک میلیون امضا تروریستی و به دنبال فحشاپروری است.
یعنی کسانی مثل شهلا شرکت، شهلا لاهیجی، پوران درخشنده، رخشان بنی اعتماد، جعفر پناهی، فاطمه صادقی، طلعت تقی نیا و …. فحشا پرورند!
عبادی کمپین یک میلیون امضا را مسالمت آمیز ترین حرکت مدنی در برابر قوانین تبعیض آمیز خواند و گفت: جنبش فمینیستی ایران، قوی ترین جنبش فمینیستی در همه خاورمیانه است. این جنبش رهبر ندارد. اداره مرکزی ندارد و بنده هم استراتژیست آن نیستم. 50 نفر را هم گرفته و دارای پرونده کیفری کرده اند و می بینید که جنبش فروکش نکرده است. به همان علت که رهبر ندارد که اگر داشت، رهبرش تا کنون یا فرار کرده بود، یا اعدام شده بود یا دستگیر. مرکز جنبش فمینیستی ایران در تک تک خانه هایی است که به حقوق برابر اعتقاد دارند.
برنده جایزه صلح نوبل همچنین با اشاره به رسانه هایی که از پول بیت المال تغذیه می شوند گفت: بسیاری از رسانه ها به ما فحش می دهند اما آن رسانه ها در لس آنجلس یا اروپا هستند. ولی در اینجا بنده باید مالیات بدهم که خبرگزاری جمهوری اسلامی به من فحش بدهد؟ کسانی که ادعای دیانت دارند، آیا از مالیات ما برای تهمت سازی علیه خودمان استفاه می کنند؟
وی سپس به تهدیدهایی که تاکنون توسط افراد نامعلومی با امضای انجمن ضدبهائیان علیه وی می شده اشاره کرد و گفت: ما نمی دانستیم انجمن ضد بهائیان چه کسانی هستند و حالا دیگر می دانیم نویسندگان تهدیدهای پیشین از سوی چه منابعی تغذیه می شدند. بنابراین اگر کوچکترین اتفاقی برای من و وکلای کانون مدافعان پیش بیاید، می دانیم که چه کسی این کار را کرده است. ولی بیت المال را صرف دعواهای شخصی نکنید!
اخلاق حرفه ای کجاست؟
رضا تاجیک روزنامه نگار، سخنران بعدی این مراسم بود که با بازخوانی مقاله ها و خبرهای منتشر شده در خبرگزاری جمهوری اسلامی، منابع ذکر شده یا حرفهای مستند شده در آنها را که به ادعای نویسنده، “استنادات” بهایی شدن دختر شیرین عبادی بوده اند، بی معنی خواند.
وی بعد از این مقایسه گفتاری، با اشاره به کتاب اخلاق روزنامه نگاری، نوشته دکتر کاظم معتمد نژاد چند سوال مطرح کرد. از جمله: چرا خبرنگار برای رسیدن به اطلاعات بیشتر به سراغ خود عبادی نرفته است؟ علیرضا حیددری نویسنده مطلب چه کسی است؟ منبع خبر اولیه که به گفته “منابع آگاه ” مستند شده چیست؟ و آیا این خبر جزو حریم خصوصی افراد محسوب نمی شود؟ آیا بازی با حیثیت افراد از طریق شایعه سازی، دنباله بازی های پیشینی که با سعیدی سیرجانی و فرج سرکوهی شده بود نیست؟
وی در پایان گفت در شان خبرگزاری جمهوری اسلامی نیست که شروع کننده چنین بازی ای باشد.
حسن یوسفی اشکوری، سخنران بعدی به به موضوع وکالت از دو زاویه فقهی و انسانی (حقوق بشری) پرداخت. وی با مثالی در دوران بازداشت خود به اتهام ارتداد گفت: اگر وکالت غیر مسلمان جرم است، چرا وقتی من متهم به ارتداد بودم، دادگاه ویژه روحانیت با خرج بیت المال برایم وکیل تسخیری روحانی گرفت؟ وی سخنانش را با این سوال به پایان برد که آیا وکیل یک قالت شریک در جرم اوست؟
دکتر ابراهیم یزدی نیز در سخنانی به اینکه چنین اتهاماتی نشان دهنده تاثیر کانون مدافعان حقوق بشر بر وضعیت حقوق بشر است، اشاره کرد.
حجتیه از ساواک پول می گرفت
خدیجه مقدم، فعال جنبش زنان در ابتدای سخنانش گفت: دولت ما متعهد به رعایت اهداف توسعه پایدار است. میلیاردها دلار بودجه در راستای اهئاف توسعه پایدار گرفته شده، درحالی که می بینیم کسانی که الان مورد افترا قرار گرفته اند تک تک اقداماتشان در راستای اهداف این توسعه بوده است.
وی به دفاع از حقوق کودکان، حقوق زنان، حقوق اقلیت ها در کارنامه شیرین عبادی اشاره کرد و عنوان داشت که همه اینها از برنامه های توسعه پایدار بوده است.
وی سپس به اتهاماتی که علیه فعالان جنبش زنان و کمپین یک میلیون امضا زده شده بود اشاره کرد و گفت: مادربزرگ های ما که نسل پیشین جنبش زنان بودند، بر آموزش تکیه کردند که حالا فرزندان ما و شما می توانند به مدرسه بروند و درس بخوانند. انقلاب و جنگ هم مدیون زنان است. در ارتباط با حرفهایی که علیه کمپین زده می شود، ما از دولتمردان می خواهیم که اعلام موضع کنند. چرا و چگونه رسانه رسمی دولت چنین اتهاماتی منتشر می کند؟
محمد سیف زاده وکیل دیگر کانون مدافعان حقوق بشر نیز غیر قانونی بودن فعالیت کانون را اتهامی نادرست خواند و با توضیح چگوتگی اخذ مجوز تاکید کرد که فعالیت کانون کاملا رسمی و قانونی است. وی سپس به انجمن حجتیه یا انجمن ضد بهائیان اشاره کرد و گفت که بنا بر سابقه کار قضاوتی که داشته، می داند که تا آذر ماه سال 57، این انجمن از ساواک پول می گرفت. و درواقع بهائیت و ضد بهائیت به دشمنی با هم سرگرم شده بودند تا اتفاق، جای دیگری بیفتد.
وی سپس با اشاره غیر مستقیم به حرفهای رحیم مشایی، گفت: حالا که آقایان خودشان فرموده اند که ما با مردم اسرائیل دوستیم، توصیه من این است که با مردم ایران هم دوستی کنید.
آخرین سخنران رسمی این مراسم عبدالفتاح سلطانی بود که ضمن برشمردن چند پرونده دفاعی وکلای کانون به پرونده محمد صدیق کبودوند اشاره کرد و گفت : داشتن یک سازمان حقوق بشری اتهام اصلی اوست و یکی دیگر از اتهام ها این است که چرا با ترور قاسملو مخالفت کرده ای!
همچنین در این مراسم یکی از دانشجویان زنجان به نیابت از دانشجویان این دانشگاه از کانون مدافعان به خاطر پی گیری وضعیت دانشجویان این دانشگاه تشکر کرد.
در مراسم دیروز کانون مدافعان حقوق بشر، چندین فرد منتقد به این مراسم (و مشی کاری کانون) حضور داشتند که از شیرین عبادی در خصوص دفاع از همجنسگرایان و نظرش درباره حجاب سوال کردند. پاسخ عبادی این بود که: من با مجازات اعدام مخالفم و به تبع با پرت کردن از کوه به جرم همجنسگرایی. و در مورد حجاب نیز، در اسلام ما برای نماز نخواندن، که مهمترین واجبات و ستون دین است، مجازات نداریم، پس چگونه است که برای حجاب این مجازاتهای سنگین وضع شده است؟
پس از پایان این جلسه حاضران با منتقدان وارد گفت و گو شدند و بحث های گروهی تا ساعتی بعد ادامه داشت.