ورودش به صحنه ممنوع بود و اودر خیابانهای اصفهان برای مردم سخن می گفت… شکر پاره میهن حق خنداندن مردم را نداشت….
نگاهی به کارنامه رضا ارحام صدر
طعم کهنه شکر پاره اصفهان
سالن نمایش سپاهان از صدای خنده حضار پر شده بود، برای من که کودکی 8 ساله بودم اما بیشتر از خود نمایش، عکس العمل هیجانی مخاطبان آن و چگونگی تعویض صحنه ها اهمیت داشت، اولین نمایشی که دیدم صرف نظر از کارهای نمایش گونه در باشگاه افسران، نمایشی از ارحام صدر در حوالی سال 1353 بود و تجربه ای بس دلپذیر بود.
از آن پس در سال های که در اصفهان ماندگار شدیم، هر بار که مهمانی برایمان می آمد در کنار آثار توریستی و جاذبه های این شهر زیبا، رزرو بلیت نمایشی از ارحام صدر هم جزء برنامه محسوب می شد.
رضا ارحام صدر در سال 1302 در محله اصفهان به دنیا آمد و تا پایان عمرش در سن 85 سالگی در همین شهر زندگی کرد، وی پس از آزمودن مشاغل گوناگون که برای کمک به تامین هزینه خانواده ش به آنها می پرداخت سرانجام وارد دوره شبانه دانشکده ادبیات اصفهان شد و در رشته علوم تربیتی و فلسفه فارغ التحصیل شد و از همان دوران کار خود را به عنوان بازیگر تئاتر در زادگاهش و در تئاتر تازه تاسیس اصفهان آغاز کرد و از همان آغاز با بازی در نقش های کمدی شهرت یافت. وی سپس به نوشتن متن های ساده و کارگردانی نمایش های کمدی که اغلب خود در آن بازی داشت پرداخت و گروه هنری ارحام صدر را در سال 1343 تاسیس کرد، سبک ارحام صدر بر مبنای داستان های خطی و عامه پسند بود که در اغلب مواقع دیالوگ های آن کامل نوشته نمی شد و به صورت بداهه پردازی توسط وی و سایر بازیگران بر روی صحنه اجرا می شد.
انتقادهای طنزآمیز در لفافه و ملایم از برخی از دستگاه های دولتی چاشنی اغلب نمایش های ارحام صدر بود که برخی از اوقات نیز با واکنش هایی روبرو می شد اما همین امر موجب شده بود تا وی به عنوان هنرمندی مردمی به شهرت برسد.
با توفیق ارحام صدر در صحنه تئاتر در فیلم شب نشینی در جهنم (1336) ساخته ساموئل خاچیکیان حضور یافت، این فیلم با بازی او به محبوبیت بسیاری دست یافت و بر شهرت تئاتر ارحام صدر افزود.
شب نشینی در جهنم از روی یکی از نمایش های گروه ارحام صدر توسط مهدی میثاقیه تهیه شد و او خود می گوید که تنها فیلمی است که با رضایت کامل در آن نقش آفرینی کرده است. فیلم در باره بازاری خسیسی به نام حاج جبار است که قصد دارد دخترش را به زور به عقد پیرمرد پولداری در بیاورد.
ارحام صدر پس از مدتی وی از گروه تئاتر اصفهان جدا شد و خود یک گروه تئاتری تاسیس کرد و این دو گروه تئاتر با ارائه نمایش های مختلف به رقابت با یکدیگر می پرداختند. پس از آن نیز ارحام صدر تا چند سال پیش از انقلاب حضوری مستمر در تلویزیون و سینما در کنار نمایش هایش داشت.
معروف ترین سریال وی در تلویزیون جعفر جنی نام داشت که در اواخر دهه پنجاه در تلویزیون پخش می شد و محبوبت بسیاری داشت، ارحام صدر به تدریج از سینما و نقش های کلیشه ای فاصله گرفت و بیشتر تمرکز خود را به روی نمایش هایش در اصفهان که تقریبا هر شب اجرا می شد، گذارد.
آخرین کار او بر روی صحنه تئاتر نمایش من می خوام بود که در اوایل سال 57 به روی صحنه رفت و با آغاز حکومت نظامی در اصفهان در اوایل تابستان نمایش آن متوقف شد.
پس از انقلاب فعالیت گروه ارحام صدر متوقف و وی از اجرای نمایش بازداشته شد، جو سنگین مذهبی که بر شهر حاکم شده بود تا مدت ها هر گونه فعالیت هنری مستقلی را بازنمی تافت.
ارحام صدر همچنین از ورود به سینما و تلویزیون نیز بازداشته شد و تنها علی حاتمی موفق شد برای یک نقش فرعی از وی در فیلم جعفرخان از فرنگ برگشته اجازه بازی وی را بگیرد.
دومین فیلمی که وی در طول بیش از ربع قرن پس از انقلاب موفق شد اجازه حضور در آن را بگیرد افسانه شهر لاجوردی ساخته محمد علی نجفی بود که توقیف شد و به نمایش در نیامد.
با اینکه ارحام صدر در داخل کشور از حضور در رسانه ها و صحنه تئاتر منع شده بود ولی به دعوت حسن رجایی در انجمن خدمات فرهنگی ایرانیان خارج از کشور که از نهادهای وابسته به دولت محسوب می شود وی نمایش های موفقی در اروپا، کانادا و آمریکا به روی صحنه برد که آخرین آن با عنوان ارحام صدر رئیس جمهور می شود پیش از انتخابات ریاست جمهوری که منجر به انتخاب مجدد خاتمی شد، با استقبال فراوانی روبرو شد.
ارحام صدر بانی برخی از امور خیریه در اصفهان نیز بوده است و همچنین مجری طرح هتل عباسی در این شهر است که در آن زمان بهترین هتل شهر محسوب می شد و اقامتگاه خاندان سلطنتی در هنگام بازدید از این شهر و مقر اصلی جشن فرهنگ اصفهان که در چند سال پیش از انقلاب به پشتیبانی بنیاد فرح پهلوی برگزار می شد، بود.
آخرین حضور وی در برابر دوربین در یک مستند ویدئویی به نام درسا بود، وی تا پایان عمر بخشی از اوقات روزانه خود را با گفتگو با مردم ناشناس کوچه و خیابان و ذکر خاطراتی از دوران طلایی نمایش هایش در اصفهان می گذراند.