علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی در گفتگو با سازمان رادیو و تلوزیون حکومتی ایران از رفع موانع فنی در مذاکرات هستهای خبر داد.
به گزارش واحد مرکزی خبر، وابسته به صدا و سیما، او گفت: “ما در مذاکرات فنی با نوعی بنبست مواجه بودیم و تشخیص مقامات بالاتر نظام بر این بود که بنده شخصا در مذاکرات حضور یابم و در جزئیات مسائل نیز با بالاترین مقام طرف مقابل که وزیر انرژی امریکاست وارد گفتگو شوم.”
او اضافه کرد: “در این مذاکرات درباره غنیسازی رآکتور تحقیقاتی اراک، موضوع تحقیق و توسعه، موضوع فردو و برخی مسائل کوچکتر گفتگو کردیم. در موضوعات مربوط به غنیسازی و رآکتور اراک قدمهای بسیار خوبی برداشتیم و توانستیم دغدغهها و نگرانیهای ساختگی آنان را با پیشنهاد فنی که ارائه کردیم برطرف کنیم و از منافع ملی و اصل صنعت هستهای نیز به عنوان دستاورد عظیم سازمان انرژی اتمی و عزیزانی که در این سازمان کار می کنند دفاع کردیم.”
صالحی تاکید کرد: “در مجموع این مذاکرات متوازن بود و به اعتبار اینکه هم سابقه فعالیت داشتم و هم در زمینه علمی و فنی آشنایی دارم حضورم خیلی کمک کرد و میتوان گفت در این دو جلسه بنبستهای فنی برطرف شد.”
چند روز پیش هم محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در گفتگو با تلوزیون امریکایی انبیسی گفته بود: “ما حاضریم موقتا محدودیتهایی را بپذیریم و کاملا متعهد به معیارهای بینالمللی باشیم. این فرایند مذاکراتی منجر به پذیرش گستردهترین و سختگیرانهترین رژیم بازرسی و نظارت موجود یعنی پروتکل الحاقی توسط ایران خواهد شد که نیازمند تصویب مجلس شورای اسلامی است. اما وقتی مجلس آن را تایید کند، ایران برای همیشه نسبت به مفاد آن متعهد خواهد ماند. “
او اضافه کرده بود: “داستانسرایی در مورد زماندار بودن تعهدات ایران، خود یک تاکتیک جدید هراسافکنی و ایجاد نگرانی است. ایران پذیرفته است که عضو معاهده منع اشاعه باشد. ما متعهد به خودداری از تولید سلاح هستهای هستیم و مثل هر کشور عضو دیگری برای همیشه تحت نظارت خواهیم ماند. این مذاکرات قرار نیست به ایران آزادی عمل برای تولید بمب بدهد. اساسا ما نیازی به چنین چیزی نداریم چرا که ما دنبال ساخت بمب نیستیم.”
انتشار این سخنان امید دستیابی به توافق نهایی ایران و غرب را افزایش داد. گرچه گفته میشود که هنوز هم به نظر میرسد مشکلاتی جدی برسر راه توافق موجود است.
چنانچه از یک طرف روزنامه کیهان به آنچه که “کلاه تعلیق ۱۰ ساله گشادتر از توافق دو مرحلهای” نامیده اعتراض کرده است، و از سوی دیگر وزیر خارجه فرانسه از روند مذاکرات هسته ای با ایران ابراز نگرانی کرده و گفته: “ تعهدات ایران به شش قدرت جهانی کافی نبوده و به کار بیشتری نیاز است.”
در حالی که مذاکرات هستهای ایران و غرب به روزهای سرنوشتساز خود نزدیک میشود، صفبندی بازیگران سیاسی داخل ایران نیز ابعاد تازهای به خود گرفته است.
آیتالله صادق لاریجانی رئیس قوه قضائیه ایران در جلسهای با مسئولان عالی قضایی گفت: “عصبانیت دشمنان ما از مذاکرات نشان میدهد که فرزندان این مرز و بوم در تلاش برای حفظ حقوق هستهای کوتاهی نکردهاند.” او اضافه کرد: “امیدواریم توفیقات تیم مذاکرهکننده کشورمان که تاکنون تلاششان خوب بوده است، ادامه پیدا کند.”
صادق لاریجانی با اشاره به سخنرانی نتانیاهو در کنگره امریکا و با بیان اینکه “حتی رئیسجمهوری آمریکا نیز سخنان نخستوزیر رژیم صهیونیستی را تکراری ارزیابی کرده است”، گفت: “البته این شخص برای تحریک کشورها علیه ایران و ایجاد ایران هراسی در جهان تلاش بسیاری کرده است که آن هم اتفاق جدیدی نیست و سالهاست که ادامه دارد.”
سخنان رئیس قوه قضائیه در مقابل تحلیل روزنامه کیهان بود که مخالفت نخستوزیر اسرائیل با توافق احتمالی ایران و غرب را نمایشی و برای فریب ایران تحلیل کرده بود. این روزنامه هفته پیش در گزارشی با عنوان “ماموریت نتانیاهو حمایت از توافق ژنو در پوشش مخالفت” نوشته بود: “جنجالهای رژیم صهیونیستی -از جمله سخنرانی امروز نتانیاهو- به مثابه زرورقی برای توافق نامتوازن و باجخواهانه است که آمریکاییها روی میز مذاکرات گذاشتهاند. این زرورق دو ماموریت دارد؛ اول ایجاد اختلال در محاسبات ایران و جا زدن پیشنهادهای باجخواهانه غرب به عنوان توافقی خوب و در واقع هل دادن ایران به سوی پذیرش نسخه دوم کلاه گشاد ژنو و دوم فریب افکار عمومی و القای این گزاره که پیشنهادات غرب آنچنان سخاوتمندانه است که جیغ اسرائیلیها را درآورده اما ایران با لجبازی حاضر به پذیرش توافق نیست!”
البته این تنها رئیس قوه قضائیه ایران نبود که تحلیل کیهان درباره نمایشی بودن”عصبانیت اسرائیل” از توافق احتمالی ایران و غرب را نادرست میدانست.
علی لاریجانی، رئیس مجلس نیز طی سخنانی در مجلس گفته بود: “اگر اسرائیل اینقدر قدرت دارد که میتواند علی رغم توافق بینالمللی به ایران حمله کند، نخست وزیر این رژیم چرا اینقدر دستپاچه به کنگره رفته و نگران قدرت ایران است؟ گرچه سخن او نظیر سایر دروغهای این فرد که آقای اوباما نیز در مصاحبه خود به آن اشاره کرد، بیارزشتر از آن است که بدان توجه شود، اما اگر اسرائیل مایل است و یا کنگره آمریکا علاقهمند است فرزند ناخلف خود اسرائیل را روی ویلچر تحویل بگیرد، اقدام نظامی بکند تا پاسخ کوبنده نیروهای مسلح ایران را لمس کند.”
او در عین حال از ادامه مذاکرات نیز حمایت کرده و تاکید داشت: “چارچوب هایی برای مذاکرات مشخص شده است که عمدتا صیانت از فناوری صلح آمیز هستهای است. مذاکرهکنندگان ما در این چارچوب عمل خواهند نمود. ممکن است بین نمایندگان محترم مجلس در تاکتیکهای مذاکراتی اختلاف نظر باشد، اما ما ملتی هستیم که ولی داریم، همان گونه که صدیقه طاهره تبعیت از ولایت را برای شیعیان معنی فرمود. وقتی سیاستهای مذاکرات هستهای توسط رهبری معظم مشخص گردید، مادامی که این چارچوبها رعایت شود مذاکرهکنندگان مورد حمایت همگان هستند.” او تاکید کرد: “بنده به خاطر چارچوبهایی که برای مذاکرات مشخص شده است نگرانی ندارم.”
حمایت چند باره روسای قوه قضائیه و مجلس از مذاکرات هستهای به معنی توافق کامل نهادهای اصلی جمهوری اسلامی برای پیشبرد مذاکرات با غرب تلقی شده است.
هفته گذشته، حسن روحانی در جلسه هیات دولت درباره مذاکرات هستهای ایران و غرب گفته بود: “دنیا از پیشرفت در مذاکرات میان ایران و ۱+۵ خرسند است چرا که ثمره این پیشرفت و توافق به نفع منطقه، جهان و به نفع توسعه ، تجارت ، اقتصاد و فرهنگ و حل و فصل معضلات و تهدیداتی است که امروز افراطیگری در منطقه و جهان بوجود آورده است. اما در این میان تنها یک رژیم متجاوز و اشغالگر که بقای خود را در سایه جنگ و تجاوز می بیند، از این مذاکرات عصبانی و ناراحت است.”
کنایه روحانی به اینکه تنها اسرائیل از این مذاکرات نگران است، اشارهای به مخالفان داخلی مذاکرات هم بود. همان که هاشمیرفسنجانی چند روز پیش صریحتر از آن سخن گفته بود: “دلواپسان امروز با نتانیاهو همزبان شدهاند.” او تاکید کرده بود: “نتانیاهو آنجا اوباما را تهدید میکند و اینجا هم دلواپسان میگویند که ما اسرار را میگوییم. البته ما نمیدانیم این چه سری است. تا تیم مذاکره کننده با طرف مقابل که آنها هم شیطنت میکنند به نتایجی میرسد، بعضی از این دلواپسان به جای استقبال در فرودگاه میآیند و حرفهایی میزنند. تریبون مجلس هم که باز است و هر چه بخواهند میگویند و میلیونها نفر از مردم میشنوند. و بعضی از دروغها نیز باور میشود.”