تغییر در هیات مدیره اپراتور سوم تلفن همراه ایران، زمان عرضه سیم کارتهای این اپراتور را در هاله ای از ابهام فرو برد. پیش‌تر اعلام شده بود شبکه رسمی این اپراتور در اول خردادماه راه اندازی میشود،اما هفته گذشته خبرگزاری فارس مدعی شد که “جریان انحرافی” در آستانه این راه اندازی در صدد “عزل مدیرعامل اپراتور سوم” برآمده است. فارس این اقدام را “ اولین گام برای در دست گرفتن این مجموعه بزرگ اقتصادی” دانسته است.
روزنامه کیهان نیز در هفدهم خرداد ماه جاری “جریانا نحرافی” در دولت را متهم کرد که قصد به دست گرفتن” اپراتورسوم تلفن همراه” را دارد و “با نزدیک شدن به بهره برداری اپراتور سوم تلفن همراه، یکی از بزرگترین پروژه های اقتصادی کشور،فشار جریانان حرافی برای در دست گرفتن اپراتور سوم بالا گرفته است.”
به دنبال پروژه های میلیاردی
بر اساس گفتههای مسوولان مخابرات اپراتور سوم تلفن همراه پیش از بهره‌برداری و در حال حاضر بیش از هزار میلیارد تومان ارزش دارد. رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در زمان عقد قرارداد این پروژه با شرکت تله کام گفته بود: “اپراتورسوم درطول مدت 15 سال مبلغی بالغ بر 16 هزارمیلیارد تومان برای کشوردرآمدزایی خواهدداشت.”
اردیبهشت ماه سال 89 شرکت تامین تله کام وابسته به شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی ـ شستا -ـپس از کش و قوس های فراوان موفق شد پروانه فعالیت اپراتور سوم موبایل ایران را از آن خود کند.
انتشار خبر خبرگزاری فارس در تاریخ 16 خرداد ماه مبنی بر “تلاش گسترده گروهان حرافی برای در دست گرفتن پروژه اپراتور سوم تلفن همراه” ظرف چند دقیقه با موضع گیری مدیران شرکت شستا مواجه شد.
نزدیکان اسفندیار رحیم مشایی که اینک در ادبیات اصولگرایان حکومتی با نام “جریان انحرافی” خوانده میشوند،طی چهار ماه اخیر ازسوی این جریان به تخلفات مالی و اداری زیادی متهم شدهاند. اولین بار، تغییرات مدیریتی در شرکت سایپا بود که نام سرمایه گذاری تامین اجتماعی- شستاـ را با نام جریان انحرافی پیوند زد. آنجا که به گفتهی رسانههای اصولگرا با فروش بلوک 18 درصدی سهام سایپا و واگذاری دوبلوک 1⁄11 درصدی گروه بهمن و 8⁄17 درصدی شستا، “عملاً سایپا، سایپا را خرید و مدیریتی کی از نزدیکان رئیس دفتر رئیس جمهور دراین شرکت مادام العمرشد!”
موضوع، داخلی است
مدیران شستا دلیل تغییر هیات مدیرهومدیرعامل شرکت تأمین تله کام را عدم اجرای پروژه در موعد مقرر اعلام کردهاند. شرکت شستا دلایل ناموفق بودن این پروژه را به “موضوعات داخلی” نسبت داده و یادآور شده که این مساله “مرتبط به ضعف مدیرعامل در راه‌اندازی پروژه اپراتور سوماست وهیچ ارتباطی با جریان سیاسی ندارد.”
با گذشت حدود یک سال از شکل‌گیری تامین تله کام به عنوان بهره بردار پروژه سومین شبکه موبایل در کشور،تغییر و تحولدراعضای هیات مدیرهای شرکت،چندمین باری است که اتفاق می‌افتد. آبان ماه سال ۸۹ نیز دو عضو هیات مدیره تامین تله کام استعفا کردند و پس از آن هم اعضای هیات مدیره این شرکت در چند مرحله تغییرکردند.
هیچکدام از وعدهها عملی نشد
قبلا اعلام شده بود که پروژه اپراتور سوم موبایل اولین پروژه بخش ارتباطات کشور است که قرار است بدون سرمایه گذاری و به رهگیری از توان خارجی و به صورت 100 درصد داخلی به بهره برداری برسد.
برای اولین بار در 23 دی ماه سال 87 کنسرسیومتامین – اتصال اتبه عنوان برنده نهایی مزایده اپراتور سوم معرفی شد. مسوولان شرکت مخابرات در آن زمان اعلام کرده بودند که “در بدبینانه ترین حالت ممکن قرار بود سیم کارت های نسل سوم تلفن همراه تابستان 88 وارد کشورشود.”
اما با وجود اخراج اتصالات از ایران و ابطال این مزایده،سرنوشتا پراتور سوم شکل دیگری به خود گرفت و بر خلاف پروژه هایی که با هدف انتقال تکنولوژی و جذب سرمایه گذاری خارجی در کشور ایجاد می شوند به پروژهای کاملا ملی و با تکیه برتوان داخلی تبدیل شد.
اردیبهشت ماه سال گذشته واگذاری این پروژه به تله کام، نهایی شد و مدیرعاملاین شرکت از واگذاری سیم کارتهای نسل سوم تلفن همراه (3G) همزمان با دهه فجردرتهران و کلانشهرها خبرداد؛ مسالهای که چهارماه بعد به خرداد سال 90 موکول شد و با رسیدن خرداد مشخص شد همچنان سرنوشت نامعلومی دارد.
با وجود اینکه خبرگزاریهای رسمی بارها این پروژه را یک پروژه صد در صد داخلی معرفی کردهاند، اما وزیر مخابرات سال گذشته از “مجبور بودن” شرکت تله کام در “استفاده از توان خارجی” برای انجام این پروژه،سخن گفت. او به عنوان دلیل به ضعف تکنولوژی ایران در مقابل “بازار فناوری اطلاعات در دنیا” اشاره کرد.
سرپوشی بر ناکارآمدی مدیران
هم اکنون در حالی از نفوذ جریان نزدیک به مشایی در این پروژه سخن به میان آمده است که برخی از رسانههای اصولگرا چون عصر ایران و تابناک، طرح این مساله را سرپوشی بر “ناکارآمدی برخی مدیران” عنوان کردهاند.
عصر ایران، ضمن ضروری دانستن برخورد با “جریان انحرافی”در عین حال نوشته: “اگرقرار باشد هر کس در این کشورهر کاری بکند و موقع برخورد،داد وقال راه بیندازد که جریان انحرافی چنین می کند و چنان،سنگ رو سنگ بند نخواهدشد.”
تابناک نیز با اشاره به ناموفق بودن پروژه اپراتور سوم، نزدیکان مشایی را به مثابه “پناه گاهی برای بیم بالاتی ها و تقصیرها و قصورهای افراد،اشخاص و حتی مدیران” دانسته است. این سایت نوشته “مدیری را به دلیل بی کفایتی بر کنار می کنند به جای آن که جواب مردم و مدیران بالا دستی را بدهد،بلافاصله در رسانه هامطرح می کند که جریانات انحرافی مرا بر کنارکرده و این گروه مخوف می خواهند چنین و چنان کنند.”
حتی عقبتر از افغانستان
ایران طی چند سال گذشته نتوانسته به جایگاه قابل قبولی در ارتباطات مخابراتی میان کشورهای جهان و منطقه دست پیدا کند. در حالی که درکشورهای پیشرفته ملاک توسعه شبکه تلفن همراه،افزایش سرویس های ارزش افزوده است اما در ایران ملاک،افزایش کمیت وبالا رفتن تعداد سیم کارت های واگذارشده است.
دو سال پیش رئیس سازمان اطلاع رسانی تحلیلگران مخابرات گفته بود که “در ایران مسئولان صرفا با ارائه آمار مشترکان و افزایش تعداد سیمکارت ها می خواهند این تصور را ایجاد کنند که شبکه تلفن همراه،توسعه پیدا کرده است در حالی که افزایش آمار تعداد مشترکان نکته مثبتی برای کشور نیست چرا که اپراتورهای مختلف به راحتی در کشورهای دیگر امکان افزایش تعداد سیمکارت ها حتیبه صورت رایگان را دارند ولی ملاک سنجش در آن کشورها کیفیت ارائه شده است نه کمیت آن.”
پخش پیام های تکراری مبنیبردر دست رس نبودن مشترک مورد نظر،بروزقطعیهای مکرر در هنگام مکالمه و نبود سرویسهای ارتباطی جدید ازجمله مواردی است که میتواند نارضایتی مشترکان تلفن همراه کشوررا در پی داشته باشد. ایران هم اکنون به لحاظ تعدد شرکتهای ارائه دهندهی سرویسهای تلفن همراه و کیفیت ارتباطات مخابراتی حتی عقبتر از افغانستان است.
