تنها به فاصله یک هفته از توقیف روزنامه بهار، شنیده ها حاکیست که روزنامه هممیهن پیش از انتشار توقیف شده است؛ خبری که توسط دبیرخانه هیات نظارت بر مطبوعات تکذیب شد اما سردبیر روزنامه هممیهن توضیح داد که با استفاده از اختیارات رییس قوه قضاییه، جلو انتشار روزنامه گرفته شده است. همزمان سعید پورعزیزی، مدیرمسئول روزنامه بهار پس از دو روز بازداشت، عصر روز دوشنبه با تودیع وثیقه ۲۰۰ میلیون تومانی آزاد شد.
قوچانی: منتظر نظر قوه قضاییه میمانیم
ظهر روز دوشنبه، سیزدهم آبان ماه و مقارن با برگزاری جلسات هفتگی هیات نظارت بر مطبوعات، خبرگزاری فارس نوشت که “روزنامه هممیهن نیامده، رفت”. این خبر از قول یک “منبع آگاه” اعلام میکرد که انتشار مجدد روزنامهای که صاحبامتیازی آن را غلامحسین کرباسچی و سردبیریاش را محمد قوچانی برعهده دارد، متوقف شده است. این روزنامه تاکنون دو پیش شماره منتشر کرده و وعده داده بود که از ۱۸ آبان ماه به طور مستمر منتشر خواهد شد.
ساعتی بعد وبسایت معاونت امور مطبوعاتی و اطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اظهار نظر دبیرخانه هیات نظارت بر مطبوعات را منتشر کرد که تکذیب خبر فارس بود.
با این حال محمد قوچانی میگوید : منتظر اعلام نظر قطعی دستگاه قضا برای انتشار مجدد این روزنامه هستیم. او توضیح میدهد که نامهای از سوی معاونت قضایی قوه قضاییه خطاب به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشته شده و درآن آمده است، بهدلیل آنکه روزنامه هممیهن اعمال مادهی ۱۸ شده، موقتا از انتشار این روزنامه جلوگیری شود.
منظور از اعمال ماده ۱۸، اعاده دادرسی احکام قطعی با تشخیص رییس قوه قضاییه است. به این شکل که چنانچه رییس این قوه تشخیص بدهد آرای قطعی دادگاههای عمومی و انقلاب، نظامی و دیوان عالی کشور “خلاف بیّن شرع” است، دستور اعاده(تکرار) دادرسی خواهد داد. “خلاف بیّن شرع” هم “خلاف آیات شریفه قرآن، احادیث شریفه و مسلمات فقه” تعریف شده است. همچنین دادستان کل کشور، رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح و روسای کل دادگستری استانها میتوانند اعمال این ماده را از رییس قوه قضاییه درخواست کنند.
این در حالی است که به گفته قوچانی از حکم تبرئه این روزنامه حدود ۶ سال میگذرد و “هممیهن” قرار منع تعقیب دارد و در همان مراحل بدوی و قبل از رفتن پرونده به دادسرا، تبرئه شده است.
همچنین عنوان شده که آوایی،رییس کل دادگستری استان تهران - قول مساعد داده است تا با دادستان در اینباره صحبت و نظر نهایی را اعلام کنند اما روزنامه هممیهن تا اعلام نظر نهایی قوهی قضاییه منتشر نخواهد شد.
آزادی مدیر مسئول بهار
پس از توقیف روزنامه بهار در روز دوشنبه، ششم آذر ماه، مدعیالعموم از سعید پورعزیزی شکایت کرد و او هنگام مراجعه به دادسرا در روز شنبه، یازدهم آذر، بازداشت شد. ابتدا اعلام شده بود که او همان روز با وثیقه آزاد خواهد شد اما شعبه چهار دادسرای فرهنگ و رسانه با صدور قرار وثیقه موافقت نکرد تا پورعزیزی دو روزی را در بازداشت به سر ببرد. او در نهایت عصر روز دوشنبه با با تودیع وثیقه ۲۰۰ میلیون تومانی آزاد شد.
بهار نخستین روزنامه توقیفی از زمان آغاز به کار دولت جدید بود که در پی انتشار مطلبی در مورد واقعه غدیرخم و مساله امامت در میان شیعیان، ابتدا به طور داوطلبانه٬فعالیت خود را متوقف کرد. اما در جلسه هیات نظارت بر مطبوعات٬ اعضای این هیات تصمیم به توقیف این نشریه گرفتند و پرونده این روزنامه را نیز به دادگاه ارسال کردند.
در پی اعتراضات اصولگرایان به این مقاله که نوشته سیدعلیاصغر غروی، از اعضای نهضت آزادی بود، حتی محمدرضا عارف، که روزنامه بهار به او منتسب میشد، هرگونه نسبت با روزنامه بهار را تکذیب کرد و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مشاور مطبوعاتی رییسجمهور هم روزنامه بهار را محکوم کردند.
شنبه چهارم آبان آخرین شماره روزنامه بهار روی دکه رفت و مدیریت روزنامه با درج توضیحی تاکید کرد که مقاله “امام؛ پیشوای سیاسی یا الگوی ایمانی” از نوع یادداشتهایی است که لزوما دیدگاه و موضع روزنامه را بیان نمیکند، هرچند انتشار آن از مسئولیت روزنامه نمیکاهد.
این روزنامه سه نقد هم بر مقاله جنجالی هم منتشر کرده و در توضیح به خوانندگان آورده بود: “روزنامه «بهار» بر خود فرض میداند این توضیح را درباره چند و چون علت انتشار این یادداشت و موضع اصیل روزنامه که با دیدگاه نویسنده زاویه و مخالفت دارد، به اطلاع برساند و از شبهات ناخواسته آن عذرخواهی کند.” اما هیچ یک از این تدابیر موثر واقع نشد و بهار به محاق توقیف رفت.
دستگاه قضا و سپاه نگرانند
پس از روی کار آمدن دولت روحانی و با فرض پایان دوران ناگوار دولتهای احمدینژاد، روزنامهنگاران اصلاحطلب امیدوارانه از انتشار چند روزنامه جدید خبر دادند. از جمله این روزنامهها هممیهن بود که فعلا از انتشارش جلوگیری شده و دیگری روزنامه نشاط به سردبیری ماشاالله شمسالواعظین که آن هم تاکنون دو مرحله انتشارش به تعویق افتاده است.
در ماههای اخیر، نشریات و سایتهای متعلق به سپاه پاسداران چندین بار نسبت به انتشار این روزنامهها ابراز نگرانی و به رییس دولت جدید توصیه کردند که در این زمینه “مراقب” دولت خود باشد.
از جمله وبسایت بصیرت، ارگان اینترنتی اداره سیاسی سپاه با اشاره به اینکه “خبر بازگشت احتمالی برخی مطبوعاتچیهای تنشآفرین زمان دوم خرداد و حوادث پس از فتنه ۸۸ و درخواست متعدد مجوز نشریه از سوی جریانات خاص سیاسی در چند هفته اخیر به مناسبت برخی سفرها و اقدامات دولت قابل مشاهدهاند” تاکید کرده بود که انتشار مجدد چند روزنامه سابقا توقیف شده یا “با کمک و نظرداشت دولتیها در حال رخ دادن است یا مطبوعات و روزنامههای زنجیره ای فرصت را در این دولت مهیا و مغتنم شمرده” اند.
همچنین هفته نامه صبح صادق که تحت نظر نماینده رهبر جمهوری اسلامی در سپاه پاسداران منتشر میشود از “خطر بازگشت دوباره نشریات زنجیره ای” ابراز نگرانی کرده بود.
تحریریه روزنامه هممیهن که خود را برای انتشار آماده میکرد اکنون منتظر است تا ببیند اختیارات ویژه رییس قوهقضاییه حکم به مرگ رسانه آنها،حتی پیش از تولد میدهد و یا رایزنیها موثر واقع شده و هممیهن روی دکهها خواهد رفت. سرنوشت هممیهن در روزهای آینده، نشانگر خوبی برای سنجش تغییر یا عدم تغییر فضای رسانهای کشور خواهد بود.