یک پیمانکار روسی که به ساخت اولین نیروگاه هسته ای ایران کمک می کند، روز چهارشنبه به خبرگزاری ریانووستی گفت، روسیه تا قبل از پاییز 2008 هیچگونه شانسی برای اتمام نیروگاه هسته ای بوشهر ندارد. روسیه از نیروگاه هسته ای بوشهر بعنوان اهرمی در روابط با تهران استفاده می کند که سال جاری به خاطر کشمکش بر سر پرداخت هزینه های مالی معوقه برای ساخت این نیروگاه به سردی گرایید.
احتمالا ً اتمام نیروگاه بوشهر واکنش سریع آمریکا را در پی خواهد داشت. آمریکا نگران است که برنامه هسته ای ایران با انتقال سوخت هسته ای روسیه به این کشور تقویت شود. اتم استروئی اکسپورت شرکت دولتی روسیه که مسئول ساخت نیروگاه بوشهر است، اعلام کرده کسری پرداخت از سوی ایران اعتماد به پروژه بوشهر را کاهش داده است.
ایوان استومین رئیس پیمانکار انرگوپروگرس که برای شرکت اتم استروئی اکسپورت کار می کند، به خبرگزاری ریانووستی گفته است:” امروز ما می توانیم به طور حتم بگوییم که راه اندازی نیروگاه اتمی بوشهر در پاییز سال جاری خلاف واقعیت است. چارچوب زمانی واقعی برای شروع فعالیت این راکتور به پاییز سال 2008 موکول خواهد شد.”
فروش تسلیحات روسی و همچنین همکاری هسته ای این کشور با ایران به روابط مسکو با واشنگتن لطمه زده است. آمریکا مظنون است که ایران از برنامه غیرنظامی هسته ای خود بعنوان سرپوشی برای ساخت سلاح های اتمی استفاده می کند. اما مسکو می گوید تهران قابلیت ساخت سلاح های اتمی را ندارد.
یک مقام هسته ای ایران به خبرگزاری رویترز گفته است محمد سعیدی معاون رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و جواد وعیدی معاون مذاکره کننده هسته ای این کشور روز چهارشنبه برای مذاکره در مسکو حضور یافتند. به گفته یک مقام هسته ای روسیه، این مذاکرات به “ تلاش در راستای تثبیت وضعیت نیروگاه بوشهر معطوف خواهد شد.”
روسیه اعلام کرده است پروژه نیروگاه بوشهر را که یک میلیارد دلار ارزش دارد، رها نخواهد کرد. اما در عین حال شرکت اتم استروئی اکسپورت خاطر نشان کرده ایران تنها بخشی از 25 میلیون دلاری را که در ماه برای اتمام این نیروگاه لازم می باشد، پرداخت کرده است. ایرنا یسیپوا سخنگوی این شرکت اظهار داشته است:” اعتماد به این پروژه کم شده است. یک وضعیت ناپایداری وجود دارد که خبرهای زیادی بدنبال دارد، اما پولی در کار نیست. “ از سوی دیگر مقامات ایران می گویند سر موعد مقرر حق الزحمه روسیه را پرداخت کرده اند، اما مسکو به خاطر فشارهای غرب اتمام نیروگاه بوشهر را به تعویق می اندازد.
اما ایرنا یسیپوا می گوید:” موضوع فقط بودجه ناکافی است که بر اعتماد طرف روسی و پیمانکاران روسی در قبال پروژه بوشهر و ایران تأثیر گذاشته است.” روسیه در ماه فوریه راه اندازی نیروگاه بوشهر را که برای سپتامبر 2007 و همچنین انتقال سوخت هسته ای به این نیروگاه را که برای مارس 2007 برنامه ریزی شده بود، به خاطر مشکلات مالی به تعویق انداخت.
روسیه در گذشته نزدیکترین متحد قدرتمند ایران به شمار می رفت، اما در حال حاضر مقامات بلندپایه روسیه از تاکتیک های مذاکره تهران به تنگ آمده اند.
منبع: نیویورک تایمز، 25 ژوئیه 2007