چند روز پس از سخنان رهبر جمهوریاسلامی و هشدار وی به سران قوا درباره اختلافها و دو نامهی برادران لاریجانی، محمود احمدینژاد در نامهای به سیدعلی خامنهای، نوشت که از “بگومگوها” در داخل استقبال نخواهد کرد اما مطمئن است که خامنهای “با مخدوش شدن اختیارات رئیس جمهور” مخالف است.
این در حالی است که امروز، نامه سوال از رییس دولت دهم در مجلس قرائت خواهد شد وی پس از آن، یک ماه فرصت دارد تا برای پاسخ به نمایندگان، در بهارستان حاضر شود.
احمدینژاد در نامهی خود خطاب به رهبر جمهوریاسلامی نوشته است که “مطمئن هستم که جنابعالی بر پاسداری قاطع از قانون اساسی و به ویژه از حقوق اساسی ملت و همچنین صیانت از جایگاه رفیع رییس جمهوری منتخب ملت که بالاترین مقام رسمی کشور پس از رهبری و مجری قانون اساسی است، تاکید دارید و با هر اقدامی که اختیارات و مسئولیت های مهم او را مخدوش نمایید، مخالفید”.
نامهی احمدینژاد پاسخی است به سخنان هفته گذشته سیدعلی خامنهای که ضمن انتقاد از محمود احمدینژاد و صادق لاریجانی، گفته بود: “از امروز تا روز انتخابات، هرکسی که بخواهد اختلاف ها را به میان مردم بکشاند و از احساسات آنها در جهت اختلافات استفاده کند، قطعاً به کشور خیانت کرده است”.
این برای نخستین بار است که رهبر جمهوریاسلامی از کلمه “خیانت” برای توصیف علنی شدن اختلافات استفاده میکند. پیش از این و همزمان با اوجگیری اختلافات میان محمود احمدینژاد و مجلس هشتم، وی با تشکیل “هیات حل اختلاف سران قوا” تلاش کرد که درگیری میان سران جمهوریاسلامی را حل کند، اما این هیات در نهایت موفق به حل اختلافها نشد.
رهبر جمهوریاسلامی پس از گذشت چند هفته پس از نامهنگاری میان محمود احمدینژاد و صادق لاریجانی، گفته بود: “ نامه نگاریهای اخیر و مطالب آن به هیچ وجه موضوع مهمی نیست اما این اختلاف نظرها نباید به میان مردم کشانده و دست مایهای برای جنجال و هیاهوی رسانههای بیگانه و دشمنان شود”. وی همچنین افزوده است: “این اختلاف نظر نباید به اختلاف در عمل و گریبانگیری و مچ گیری در مقابل مردم، تبدیل شود… همه باید متوجه مسئولیت خود و شرایط حساس کنونی باشند”.
پیش از این علی لاریجانی – رییس مجلس – و صادق لاریجانی – رییس قوه قضاییه – با ارسال دو نامه به رهبر جمهوریاسلامی، پاسخ وی را داده بودند. علی لاریجانی، در نامهای خطاب به سیدعلی خامنهای، سخنان وی را “ ناصحانه و وخیرخواهانه” توصیف کرده و نوشته بود: “ به نمایندگی از هیات رییسه و نمایندگان محترم ملت تمامی تلاش خود را با عنایت به اندرزهای مشفقانه جنابعالی در انجام وظایف مجلس، جهت تحقق مصالح ملت به خصوص در جهت رونق تولید ملی و کنترل تورم و افزایش اشتغال به کار خواهیم بست”. صادق لاریجانی نیز در پیام کوتاهی نوشت که “پیام وحدت بخش” رهبر جمهوری اسلامی خطاب به سران سه قوه را با “جان و دل” دریافت کرده است.
جدیدترین درگیری میان سران سه قوه جمهوری اسلامی، به تصمیم محمود احمدینژاد برای بازگشت به زندان اوین باز میگردد. وی پس از بازداشت علیاکبر جوانفکر، اعلام کرد که قصد دارد برای بازدید به زندان اوین برود. این مساله با مخالفت قوهقضاییه روبهرو شد و صادق لاریجانی در نامهای با قید “خیلی محرمانه” دلایل مخالفت را با احمدینژاد در میان گذاشت. رییس دولت دهم اما دئر پاسخ، نامهای علنی منتشر کرد و با اشاره به برخی دلایل ذکر شده در نامه، قوه قضاییه را تهدید به قطع بودجه کرد، از روند برخی محاکمات و عدم رعایت قانون توسط دادگاهها انتقاد کرد و گفت که مصمم است با “سرکشی از زندان ها و برخی دادگاهها” به بررسی نحوه اجرای قانون اساسی و “رعایت حقوق اساسی ملت” بپردازد. وی در انتقاد از صادق لاریجانی از او پرسیده بود که “به استناد کدام اصل از اصول قانون اساسی می توانید امری را تفسیر سیاسی کنید و مانع از اجرای قانون اساسی شوید” و اضافه کرده بود: “مصمم به اجرای کامل قانون اساسی و اصلاح ریشه ای امور کشور هستم”.
صادق لاریجانی اما در پاسخ، احمدینژاد را به “سلطان غاصب” تشبیه کرد و با تکرار برخی استدلالها متذکر شد که احمدینژاد “فهم نادرست” از قانون اساسی دارد و وی را متهم کرد که با “رفتارهای نامتعارف” و تلاش برای “دخالت بیجا و خارج از حدود قانونی” در امور قوه قضائیه دخالت میکند و اضافه کرد که “قاطعانه” مانع “بازدید بدون هماهنگی” از زندان اوین خواهد شد و اجازه “حرکت تعدی گونه و دخالت نابجا” را نخواهد داد.
پیش از این بسیاری از اصولگرایان به موضعگیری در مقابل نامهنگاریهای احمدینژاد و صادق لاریجانی پرداخته بودند. از آن جمله آیتالله مکارم شیرازی، از مراجع تقلید نزدیک به اصولگرایان، ایجاد تشنج در کشور را “حرام” دانسته بود. محمد یزدی، رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیز از علنی شدن بحثهای محرمانه میان سران قوای جمهوری اسلامی ایران به شدت انتقاد کرده بود: “گرچه حق با آقای آملی لاریجانی است و ایشان حق را میگویند، ما نیز در قانون اساسی این مسائل را بحث و شورای نگهبان نیز آن را تفسیر کرده است؛ اما افکار عمومی این گونه دعواهای سیاسی را نمیپذیرد”.
غلامعلی حداد عادل، نماینده تهران در مجلس، نیز با اشاره به نامهنگاریهای اخیر میان سران دو قوه، اقدام آنها را “مصداق خیانت به کشور” توصیف کرد. در همین حال محمدحسین صفارهرندی٬ وزیر سابق ارشاد و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در اینباره چنین سخن گفت: “اگر کسانی که مخاطبان واقعی پیامهای رهبری هستند، این پیامها را به خودشان بگیرند، جاخالی ندهند و فکر نکنند این پیامها متوجه آنها نبود، همه کارها درست میشود”.
در تحولی دیگر علی مطهری، از نمایندگان مجلس نهم گفته است که طرح سوال از احمدینژاد امروز در مجلس قرائت خواهد شد. وی با اشاره به اینکه این نامه با 84 امضا به هیات رییسه رفته، با اشاره به برخی مخالفتها، اینگونه اظهارنظر کرده است: “همه کسانی که سوال را امضا کردهاند اصولگرا هستند. مخالفت فراکسیون موسوم به اصولگرایان به نظر من بیشتر ناشی از روحیه محافظه کاری آقای حداد عادل است که می خواهد این روحیه خود را بر مجلس تحمیل کند و مجلس را به صورت یک مجلس بی تحرک وفرمایشی و بی تاثیر در آورد. تا اینجای کار اشکالی ندارد و هر نماینده ای می تواند با تاثیرگذاری بر دیگران تفکر خود را حاکم کند. اما این که روحیه و تفکر خود را به رهبر انقلاب نسبت می دهند کار درستی نیست… روش امثال آقای حداد جفا به رهبری است چون اینها رهبری را در مقابل حقوق مجلس و مردم قرار می دهند. در واقع می خواهند کم کاریها و بی تفاوتی خودشان نسبت به حقوق مردم را تحت پوشش ولایتمداری توجیه کنند و می خواهند مجلس نهم را هم تبدیل به مجلس هفتم کنند که محافظه کاری و عدم مقابله جدی با تخلفات توسط آن مجلس، عامل موثری در پیدایش روش آقای احمدی نژاد بود. به نظر من این دوستان باید با مراجعه به کلمات امام خمینی و آثار شهید آیت الله مطهری و کلمات رهبر گرانقدر انقلاب، برداشت خود از اصل مترقی ولایت فقیه را اصلاح کنند”.
مطهری هدف از طرح سوال در مجلس را نیز اینگونه بیان کرده: “می خواهیم بفهمیم آیا نابسامانی اقتصادی چند ماه اخیر صرفا ناشی از تحریمهاست یا سوء مدیریت ها و تعلل ها و سوء تدبیرها هم دخالت داشته و بسیاری از آنها قابل پیشگیری بوده است. اگر مجلس حق این سئوال را نداشته باشد و مردم حق آگاهی از این موضوع را ندارند پس مجلس را تعطیل کنیم”.
مطرح شدن بحث سوال از احمدینژاد در حالی است که پیش از این محمد دهقان، از اعضای هیات رییسه مجلس، گفته بود که بیش از طرح سئوال از محمود احمدی نژاد، نمایندگان طرفدار ارسال گزارش “تخلفات رئیس جمهور” به قوه قضائیه هستند و اضافه کرده بود: “نمایندگان تاکید دارند برابر آیین نامه داخلی مجلس گزارشی از وضعیت تخلفات دولت و رئیس جمهور آماده شود، در صحن علنی مجلس خوانده شود و به رای گذاشته شود و در نهایت پرونده تخلفات به قوه قضائیه ارجاع شود ودیگر این وظیفه قوه قضائیه است که اگر مصلحت بداند به تخلفات رسیدگی کند”.
وی درباره سوال از احمدینژاد چنین اظهارنظر کرده بود: “طرح سئوال از رئیس جمهور تنها یک تریبون در اختیار رئیس جمهور قرار خواهد داد تا به اظهار نظر بپردازد نه اینکه به سئوال ها جواب بدهد”.
محمود احمدینژاد پیش از این گفته بود که در صورت احضار به مجلس برخی از ناگفتهها را بیان خواهد کرد. محمد دهقان اکنون در اینباره گفته است: “ممکن است در اظهارات رییس جمهور در مجلس چارچوب های قانونی رعایت نشود و صحبت هایی مطرح شود که هم مردم ناراحت شوند و هم نمایندگان را به تحریک وادار کند”.
برخی از اصولگرایان تاکنون چندین بار گفتهاند که رفتار محمود احمدینژاد ممکن است منجر به عزل وی شود. اما محمدرضا باهنر، نایب رییس مجلس، گفته بود که رهبر جمهوری اسلامی مایل است دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد در موعد قانونی پایان یابد. باید دید آن گفته هنوز اعتبار دارد یا نه.