سرانجام نوبت میزبانی ایران در بیست و ششمین دوره مسابقات لیگ جهانی والیبال فرارسید اما امیدواری‌ها برای حضور زنان در ورزشگاه نقش برآب شد و تنها تعدادی انگشت‌شمار از زنان با داشتان پاسپورت غیرایرانی توانستند وارد ورزشگاه آزادی شوند. برخی روایت کرده‌اند که حتی از ورود زنان به خیابان‌های منتهی به ورزشگاه هم جلوگیری شده تا احتمال تجمع زنان منتفی شود. خبرگزاری تسنیم هم از حضور پلیس اسب‌سوار برای برخورد با تجمعات احتمالی خبر داد. اما هنوز بازی دوم باقی مانده و مشخص نیست واکنش فدراسیون جهانی والیبال نسبت به تکرار منع حضور زنان در ورزشگاه چه خواهد بود؟ پیش از این ایران یک بار میزبانی رقابت‌های نوجوانان جهان در سال ۲۰۱۵ را به همین دلیل از دست داده است. حالا رییس فدراسیون والیبال ایران بدون اشاره به زن‌ها به طور کلی آنهایی که “امکان” ورود ندارند را دعوت به ماندن در خانه‌ها کرده است.
ورود زنان با پاسپورت غیرایرانی مجاز است
“اگر روزی زنان و دختران عزیزمان این جماعت را ببخشند بی‌تردید فراموششان نخواهند کرد و در حافظه تاریخی خود این روزها را به یاد خواهند سپرد.” این جملات بخش پایانی یادداشت فیس‌بوکی شهیندخت مولاوردی٬ معاون امور زنان و خانواده رییس جمهوری است. او از کسانی نام برده که “۸ سال در غار کهف خود خزیده بودند و در این دو سال از هیچ کوششی برای پاشیدن بذر ناامیدی و دلسردی در میان مردم دریغ نورزیده‌اند”.
“جماعت مقدس‌نما و مدعی دیانتی” که به گفته مولاوردی “با صدور اطلاعیه پشت اطلاعیه و خط و نشان کشیدن‌های پی‌درپی از زلزله به پا کردن در روز مسابقه و برخورد خونین تا قبیح‌ترین و مشمئزکننده‌ترین الفاظ و اهانت‌ها که لایق خودشان بود، زنان و دختران پاکدامن و عفیف این سرزمین را خطاب قرار دادند.”
معاون حسن روحانی در روز ۱۱ خرداد به روزنامه شرق گفته بود ناجا و وزارت کشور مجوز ورود زنان به سالن‌های والیبال را امضا کرده‌اند. اما پس از آن که سخنگوی نیروی انتظامی اعلام کرد چنین موضوعی به آنها ابلاغ نشده٬ مولاوردی در گفت‌وگو با آسوشیتدپرس توضیح داد که تنها تعداد محدودی از زنان که بیشتر آنها “خانواده‌های بازیکنان تیم ملی” هستند، اجازه خواهند داشت در استادیوم حضور پیدا کنند.
اما این تدبیر هم کارگر واقع نشد و در مسابقه روز جمعه ایران و آمریکا٬ حتی زنان خبرنگار هم اجازه ورود به سالن را پیدا نکردند تا جشن پیروزی مقتدرانه ایران بر تیم پرقدرت آمریکا٬ مردانه برگزار شود. انتشار عکس‌هایی از حضور چند زن در سالن هم مورد سوال و تعجب کاربران فضای مجازی قرار گرفته بود و در نهایت مشخص شد با داشتن پاسپورت غیرایرانی موفق به حضور شده‌اند. میثم جعفری، مدیر تشریفات فدراسیون والیبال که به نوعی مسئول ورود این بانوان به سالن مسابقه هم بود، به فارس توضیح داد: “خانم ورونیکا از سفارت روسیه آمده و معاون کنسول این کشور است که به همراه فرزندان خود به سالن مسابقه آمده بود. او اصالت روسی دارد، اما همسرش ایرانی است و فرزندانش دو رگه ایرانی - روسی هستند. چند خانم هم از سفارت مجارستان در سالن مسابقه حضور داشتند که به همراه فرزندان خود به سالن آزادی آمده بودند. خانم دیگری که در سالن حاضر شده بود پاسپورت ایتالیایی داشت و در سفارت این کشور مشغول فعالیت است. او پاسپورت ایتالیایی دارد، اما همسرش ایرانی است.”
این موضوع با طعن برخی کاربران مواجه شد و وعده حسن روحانی در ایام انتخابات مبنی بر بازگرداندن اعتبار پاسپورت ایرانی را یادآوری کردند.
زنان دو تابعیتی “سوپاپ اطمینان” می‌شوند؟
کاربران ایرانی توییتر که حدس می‌زدند ورود زنان به ورزشگاه میسر نشود از پیش برای ایجاد یک “توفان توییتری” فراخوان داده بودند که بلافاصله پس از پایان مسابقه آغاز شد. وبسایت ماچولند گزارش داده که بیش از یک هزار و ۱۰۰ کاربر توییتر بیش از ۱۳ هزار بار پیام‌هایی را در اعتراض به ممنوعیت حضور زنان ارسال کرده‌اند.
این اعتراضات انعکاس چندانی در رسانه‌های داخلی ایران پیدا نکرد و اکثر روزنامه‌ها در چند خط خبر راه نیافتن زنان به ورزشگاه را منعکس کردند. اما واکنش احتمالی فدراسیون بین‌المللی والیبال می‌تواند بسیار خبرساز باشد. سال گذشته و در همین روزها٬ در پی برخورد با زنان متقاضی ورود به سالن‌های والیبال، غنچه قوامی شهروند ایرانی-بریتانیایی دستگیر شد و این موضوع، مساله تبعیض در تماشای مسابقات ورزشی در ایران را به رسانه‌های بین‌المللی کشاند.
در پی اعتراض‌های فعالان حقوق زنان در داخل و خارج از کشور، فدراسیون جهانی والیبال هم وارد عمل شد و میزبانی رقابت‌های نوجوانان جهان در سال ۲۰۱۵ را از ایران گرفت.
احتمالا از ترس تکرار چنین واکنشی است که محمدرضا داورزنی٬ رئیس فدراسیون والیبال ایران در آستانه مسابقه دوم عنوان کرده است: “خواهشی از مردم دارم، آنهایی فکر می کنند امکان ورود به ورزشگاه را ندارند، به استادیوم نیایند تا ما شرمنده شان نشویم.”
وبسایت خبرآنلاین گمانه‌زنی کرده که ورود همان چند زن با پاسپورت خارجی «سوپاپ اطمینانی» باشد تا شاید میزبانی بازی ها از تهران گرفته نشود.
به نظر می‌رسد که دولت حسن روحانی در انتخاب میان خواست طیف گسترده‌ای از حامیانش و اعتراضات مخالفان تندرو از جمله گروه انصار حزب‌الله٬ تن به خواسته گروه دوم داده و ریسک محرومیت احتمالی ایران را پذیرفته است. این درحالی است که برخی از نمایندگان مجلس نیز خواستار رفع ممنوعیت حضور زنان برای تماشای مسابقات والیبال هستند. از جمله کمال‌الدین پیرموذن، عضو فراکسیون ورزش مجلس شورای اسلامی روز پنج‌شنبه به روزآنلاین گفت: “برازنده نیست که این افراطیونِ رادیکالِ خودحق‌پندارِ تشنج‌آفرین با رفتارهای فراقانونی و غیرقانونی سد راه توفیقات این دولت و ملت باشند.”
او با تاکید بر این که “نباید از خانم‌ها فقط در مقطع اخذ رای استفاده ابزاری و زینتی استفاده کنیم” از دولت انتقاد کرده بود: “دولت می خواهد با تدبیر رفتار کند، اما تدبیر با قاطعیت بیشتر برازنده دولت مقتدر است.”
