کانون مدافعان حقوق بشر در آخرین گزارش ماهانه خود که به بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران در شهریور ماه ۱۳۹۴4 اختصاص دارد، به آغاز سال تحصیلی و ادامه دستگیری فعالان مدنی و معلمان اشاره کرده و خبر از تشدید عملیات سرکوب فعالان مدنی داده است
در مقدمه گزارش آمده سال تحصیلی ۱۳۹۵- ۱۳۹۴ در حالی آغاز شده است که حدود ده نفر از معلمان در زندان هستند. سال تحصیلی در حالی آغاز شده است که اعتراض‌های صنفی معلم‌ها، مترادف با اقدام علیه امنیت ملی شمرده شده و باعث دستگیری تعدادی از آنان شده است. سال تحصیلی در حالی آغاز شده است که معلمی چون رسول بداغی با اتمام شش سال حبسش، باردیگر با محکومیتی که از سوی دادگاه بر وی تحمیل شده است، باید سه سال دیگر در زندان به‌سر برد.
سال تحصیلی جدید در حالی آغاز شده که اعتراض‌های مسالمت‌آمیز معلم‌ها به تبعیض‌های اداری و کمبود حقوق و مزایا بیش از چند سال است که نادیده گرفته شده است.
سال تحصیلی جدید در حالی آغاز شده است که براساس گزارش‌های متعددی که از سوی مقام‌های وزارت آموزش و پرورش منتشر شده است تعداد کثیری از کودکان، به علت فقر، از تحصیل بازمانده‌اند. به‌گزارش اداره آموزش و پرورش استان سیستان و بلوچستان، بیش از پنجاه درصد مدارس این استان، نیازمند تعمیرات اساسی بوده و حدود سی درصد این مدارس، کپری هستند.
به‌علت سیاست‌های غلط اقتصادی و سوء استفاده‌های مالی گذشته و تداوم آثار آن بی‌تدبیری‌ها تاکنون که برخی مسئولان فعلی نیز بر آنها تأکید داشته‌اند، شاهد گسترش فقر در بین اقشار مختلف جامعه هستیم که یکی از نمادهای آن، فشار بر حقوق‌بگیران، از جمله معلمان و کارگران است.
همچنین از جهت مشکلات و موانعی که برای توسعه جامعه مدنی فراهم شده و می‌شود، می‌توان به برخورد‌های امنیتی و قضایی با فعالان کارگری اشاره کرد؛ به‌گونه‌ای که تعدادی از آنان به‌علت شرکت در فعالیت‌های صنفی هم‌اکنون در زندان هستند.
در کنار این محدودیت‌ها و محرومیت‌ها، می‌توان به نبود امکانات کافی درمانی در زندان‌ها برای درمان سریع زندانیان درصورت بروز مشکل، اشاره کرد؛ به‌گونه‌ای که در شهریور ماه، شاهد مرگ خاموش شاهرخ زمانی- فعال کارگری- در زندان بودیم که فوت او ناشی از نبود امکانات کافی درمانی در زندان است.
حقوق مدنی، سیاسی و فرهنگی
گزارش ماهانه کانون در خلاصه ای از وضعیت نقض حقوق بشر در ایران نوشته:
الف- وضعیت فعالان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی
۱) در این ماه حدود ۳۴ نفر بازداشت شدند که بازداشت شدگان عبارتند از: محمود بهشتی لنگرودی، مهدی بهلولی، محمدرضا نیک نژاد و سید منصور موسوی- ۴ فعال صنفی-، سیامک ملامحمدی، مهربان کشاورزی، سپهر صاحبان، حسین جندقیان، کیانا کریم‌پور و غزال مقدم- ۶ فعال دانشجویی-، علی نجاتی، محمدرضا کریمی- ۲ فعال کارگری-، شاپور رشنو- فعال سیاسی-، علی محمد جهانگیری، امیر رحیم خانی، میثم جولانی و مرتضی پروین- ۴ فعال مدنی-، مادر امیر رحیم خانی- شهروند-، آرش زاد و محسن صادقی‌نیا- ۲ وبلاگ‌نویس-، ذبیح الله رئوفی- شهروند بهائی- و علی شکوری راد- دبیرکل حزب اتحاد ملت ایران اسلامی.
از سوی دیگر برخی خبرها از بازداشت نعیمه تقوی، مهناز فرهاد، عظیمه سپهری، آرزو مقدم سپهر، ثریا عهدی، نعیمه عهدی، آرزو عهدی، هایده درخشانی، محمود امین، آخوندی، بهارین عسگریه و مریم امیری- ۱۲عضو گروه عرفان حلقه- حکایت دارند.
لازم به تذکر است که چند نفر از افراد بازداشت شده پس از مدتی با تودیع وثیقه بصورت موقت تا روز محاکمه از زندان آزاد شدند.
۲) کیوان مهرگان- روزنامه نگار- برای گذراندن یک سال حبس، واحد خلوصی- شهروند بهایی- برای گذراندن پنج سال حبس، هادی اقبالی- فعال سیاسی- برای گذراندن هشت و سال و نیم حبس و سید علی اکبر موسوی قوهه- فعال مدنی- برای گذراندن یک سال حبس، بازداشت و به زندان منتقل شدند.
از سوی دیگر بهاره هدایت- فعال دانشجویی- با اتمام حبسش، با ابلاغ حکم حبس تعلیقی‌اش، باید دو سال دیگر در زندان به‌سر برد. همچنین رسول بداغی- فعال صنفی- با اتمام حبسش، باردیگر با محکومیتی که از سوی دادگاه بر وی تحمیل شده است، باید سه سال دیگر در زندان به‌سر برد. سعید رضوی فقیه- فعال سیاسی و روزنامه‌نگار- با اتمام حبسش، باردیگر با محکومیتی که از سوی دادگاه بر وی تحمیل شده است، باید سه سال و نیم دیگر در زندان به‌سر برد.
سخنگوی قوه قضاییه نیز از بازداشت و انتقال به زندان یک نفر از معترضان به نتیجه انتخابات سال ۱۳۸۸- بدون ذکر نام- که به گفته او فراری بوده و به‌صورت غیابی محکوم شده است، خبر داد. همچنین خبرگزاری تسنیم از بازداشت و انتقال به زندان دو نفر از اعضای گروه عرفان حلقه که در مجموع به هفت سال حبس محکوم شده بودند، خبر داد.
۳) محمود صالحی- فعال کارگری- به ۹ سال حبس تعزیری، آرش صادقی- فعال مدنی- به ۱۵5 سال، گلرخ ابراهیمی- فعال مدنی- به شش سال حبس، نوید کامران- فعال مدنی- به ۱۸ ماه حبس و بهنام موسیوند- فعال مدنی- به ۱۸ ماه حبس، محمدرضا نکونام- فعال مذهبی که در زندان به‌سر می‌برد- به دو سال حبس تعزیری، علی شریعتی- فعال سیاسی که در زندان به‌سر می‌برد- به ۱۲ سال و ۹ ماه حبس، محمد‌سعید حسین‌زاده موحد- فعال مدنی که در زندان به‌سر می‌برد- در دادگاه تجدید نظر به هفت سال حبس تعزیری، سهیل بابادی- فعال سیاسی که در زندان به‌سر می‌برد- به هفت سال حبس دیگر، بهنام ابراهیم زاده- فعال کارگری که در زندان به‌سر می‌برد- به هفت سال و ده ماه و هجده روز زندان دیگر و علیرضا رسولی- فعال سیاسی که در زندان به‌سر می‌برد- به سه سال حبس دیگر محکوم شدند.
همچنین سخنگوی قوه قضاییه از صدور حکم ده سال حبس برای دو نفر متهم به جاسوسی برای آمریکا و اسرائیل خبر داد.
۴) جلسه‌های رسیدگی به اتهام‌های سعید شیرزاد- فعال مدنی- بدون اطلاع قبلی او، روفیا پاکزادان، سودابه مهدی نژاد و نازی تحقیقی- سه شهروند بهایی- برگزار شد.
۵) محمد عبدی پور و جمیل راست خدیو- 2 فعال کارگری- و حسین موسویان- عضو جبهه ملی ایران- به وزارت اطلاعات احضار شدند. همچنین حمیدرضا جلایی‌پور- استاد دانشگاه- در پی حضور در دادسرا با توجه به قرار تأمین سابق‌الصدور، آزاد شد.
ب- وضعیت حقوق فرهنگی
۱) هیات منصفه دادگاه مطبوعات، مجید امیدی شهرکی- مدیر مسئول وقت “روزنامه ایران”- و روزنامه‌های “قانون” و “روزان” را مجرم تشخیص داد.
۲) مقام‌های مسئول از برگزاری کنسرت‌های شهرام ناظری در تبریز و علی‌اکبر مرادی در تهران جلوگیری کردند.
۳) مهیاره نداف و آوا امینی یزدلی- دو شهروند بهائی- از ادامه تحصیل در دانشگاه محروم شدند.
پ- سایر موارد نقض حقوق بشر
۱) در این ماه حداقل تعداد ۱۳ نفر اعدام شدند. اسامی اعدام شدگان که نام کامل برخی از آنان مشخص نشده است ولی مقام های قضایی یا رسانه های وابسته به دولت ایران یا سایت های خبری اعدام آنها را تأیید کرده اند، به شرح زیر است:
“الف” در مشهد اعدام شد. رسانه‌های وابسته به دولت ایران اتهام این فرد را تجاوز به عنف اعلام کردند. “ع.ق” در بندعباس و در ملاء عام اعدام شد. مقام قضایی اتهام این فرد را تجاوز به عنف اعلام کرد. “ح.ن”، “ن.ب”، “ح.م” و “ش.پ” در رشت اعدام شدند. مقام قضایی اتهام این افراد را حمل و نگهداری مواد مخدر اعلام کرد. مقام قضایی از اعدام دو نفر در رشت به اتهام حمل و نگهداری مواد مخدر خبر داد. “ر.ف” در ساری و “ع. ز” در بندرعباس اعدام شدند. مقام‌های قضایی اتهام این افراد را قتل عمد عنوان کردند. رسانه‌های وابسته به دولت ایران از اعدام یک نفر در بیرجند به اتهام قتل عمد خبر دادند. “سعید زرگری” در اردستان و در ملاء عام اعدام شد. رسانه‌های وابسته به دولت ایران اتهام این فرد را سرقت، آدم ربایی و قتل اعلام کردند. «بهروز آلخانی»- زندانی سیاسی- در ارومیه اعدام شد.
۲) مقام قضایی از اجرای حکم شلاق برای یک نفر- بدون ذکر نام- در پارسیان و در ملاء عام به اتهام چاقوکشی خبر داد.
۳) وضعیت زندانیان سیاسی هم چنان ناگوار گزارش می شود، به گونه ای که تعدادی از آنان مانند اسماعیل گرامی مقدم، بهنام ابراهیم زاده، زینب جلالیان، صدیقه مرادی، سعید حسین زاده، مصطفی عزیزی، نرگس محمدی، افشین بایمانی و آسو رستمی بیمار هستند که نسبت به درمان و معالجه آنها اقدامی جدی صورت نگرفته است.
۴) سامان نسیم به زندان مرکزی ارومیه، یونس آقایان به زندان مهاباد، علی اکبر باغانی به بند دو زندان رجائی‌شهر، محمدامین آگوشی به قرنطینه زندان زاهدان، سعید سنگر به زندان ارومیه و مسعود کردپور به زندان بوکان منتقل شدند. لازم به توضیح است که این انتقال‌ها بدون ذکر علت مشخص و خلاف آیین نامه امور داخلی زندان‌ها صورت گرفته است.
۵) پلیس از مهر و موم کردن دو “تالار باغ” در اراک به دلیل آن‌چه رعایت نکردن شئونات اسلامی عنوان کرده است، خبر داد.
بخش دوم – حقوق اقتصادی و اجتماعی
۱) وضعیت اقتصادی و اجتماعی در ایران همچنان نامناسب گزارش می شود؛ به‌عنوان مثال: پرداخت‌های حقوق و مزایای حدود سی‌صد کارگر دکل شرکت حفاری “سپنتا بین‌الملل” برای مدت ۱۱ ماه، صد کارگر کارخانه “سدید ریخته گر”، برای مدت ۸ ماه، دویست کارگر خدماتی و فضای سبز شهرداری “زابل” برای مدت ۴ ماه، حدود ۱۵۰ کارگر معدن برناکی برای مدت ۴ ماه، حدود ۲۵۴ کارگر معدن ذغال سنگ “گِلتوت” برای مدت سه ماه، دویست کارگر کارخانه “پارس متال” برای مدت دو ماه، صد و پنجاه کارگر کارخانه صنایع پی وی سی ایران برای مدت ۶ ماه، سی‌صد کارگر کارخانه “پارس میلنگ” برای مدت دو ماه، صد و نود کارگر کارخانه “فولاد البرز” برای مدت ۴ ماه، حدود چهارصد کارگر شرکت پیمانکاری “سداد” برای مدت ۵ ماه، حدود صد و پنجاه کارگر پروژه ساخت بیمارستان سلامت برکت برای مدت سه ماه، پانصد کارگر معدن زغال سنگ “زمستان یورت” برای مدت ۷ ماه، هفتاد کارگر کارخانه “لنت تلدا خاوران” برای مدت ۱۴ ماه، صد و پنجاه کارگر خدماتی شهرداری طبس برای مدت سه ماه، حدود صد و بیست کارگر پیمانی “معدن زغال سنگ البرز شرقی” برای مدت ۴ ماه، جمعی از کارگران کاشی کویر برای مدت سه ماه، سی‌صد کارگر کارخانه شیشه آبگینه برای مدت ۴ ماه و هشتاد کارگر سد تنگ سرخ برای مدت ۸ ماه تا زمان تهیه این گزارش به‌تعویق افتاده است.
۲) باقر رضوانی نیا- کارگر قفل‌کار-، ۱۸۶ کارگر قراردادی کمباین‌سازی اراک، ۸۵ کارگر قرار دادی کارخانه “شیشه آبگینه”، ۳۵ کارگر کارخانه “پردیس سرام پاژ” در استان خراسان رضوی به‌دلیل خاتمه قرارداد، ۳ کارگر کشتارگاه سیمرغ، ۲ کارگر کارخانه سیمان دشتستان، ۲ کارگر کارخانه “لوله و نورد صفا” به‌دلیل خاتمه قرارداد، ۲۵ نیروی حراست پیمانکاری شرکت کیوان انرژی به دلیل پایان قرارداد، ۳۹ کارگر قرار دادی کارخانه “سیمان کارون” به دلیل اتمام قرارداد و ۳۹ کارگر کارخانه سیمان کارون به‌دلیل پایان قرارداد از محل کار خود اخراج شدند.
بخش سوم- میراث فرهنگی و محیط زیست
۱) مقام مسئول دولتی از تخریب قلعه کوه مبارک شهرستان جاسک که پیشینه تاریخی و سابقه تمدنی آن به دوران ساسانیان بر می‌گردد، خبر داد.
۲) در برخی روزهای شهریور ماه، شدت گرد و غبار در اهواز به بیش از ۲۲ برابر حد مجاز رسید.
در خاتمه گزارش که به امضای شیرین عبادی برنده جایزه صلح نوبل منتشر شده آمده است: با اعلام اینکه به‌رغم تأکید قوانین بالادستی و اصرار چند باره رییس دولت یازدهم به کاهش تصدی‌گری دولت و واگذاری امور غیرحاکمیتی به مردم که مصداق بارز آن، فعالیت‌های صنفی است، شاهد تحت فشار بودن فعالان صنفی هستیم.
از همین‌رو کانون مدافعان حقوق بشر با اعتراض به بازداشت چند تن از معلمان در پی فعالیت‌های صنفی‌اشان و تداوم این بازداشت‌ها، از دولت می‌خواهد تا زمینه‌های فعالیت‌های آزادنه نمایندگان جامعه مدنی که مصداق آن، انجمن‌های صنفی است را فراهم کند.
