شیرین کریمی
گزارش اقتصادی رئیس جمهوری اسلامی، با واکنش های مختلفی روبرو شد. نقطه محوری این واکنش ها تاکید بر “نقش تصمیم گیریهای دولت نهم در ایجاد وضعیت بحرانی در کشور و عدم پذیرش مسئولیت توسط محمود احمدی نژاد” بود.
در همین ارتباط نشریه “جهان صنعت” عدم توجه احمدی نژاد به نظرات کارشناسان را عامل افزایش تورم دانست و نوشت: “اینکه کارشناسان بنشینند، جلسه بگذارند، از دلایل گرانی حرف بزنند و برای مقابله با آن، طرح و برنامه ارایه کنند، در جای خود عیبی ندارد اما جایی کار عیب پیدا می‌کند که با حرف‌های تکراری، در پی توجیه پدیده‌ای یا سیستمی باشند که بار سنگین و کمرشکن آن، تاب و توان اکثریت قابل ملاحظه‌ای از مردم را بریده است.“
این روزنامه اقتصادی افزود: “اینکه به قول کارشناسان و به نقل از وزیر بازرگانی، ساختار اقتصادی ایراد دارد، کالاهای وارداتی گران و گران‌تر می‌شوند یا اینکه بالا رفتن قیمت نفت، درد مردم را دوا نمی‌کند اگرچه از نظر علم اقتصاد می‌تواند وجاهت داشته باشد اما برای مردمی که شاهد بالا رفتن لحظه‌ای قیمتها هستند بیش از توجیه و وعده‌های سر خرمن چیز دیگری در بر نخواهد داشت. مردم حق دارند بپرسند و بدانند پول نفتی که قرار بود بر سر سفره آنها بنشیند، چرا و چگونه حالا که این همه خود را بالا کشیده دردی از دردهای آنها را دوا نمی‌کند؟”
در ادامه مقاله این نشریه می خوانیم:” محتوای حرف‌های احمدی‌نژاد به ویژه در ارتباط با گرانی، کم و بیش، مشخص و تکراری بود. او نیز مانند وزیر بازرگانی و پیشتر رییس کل بانک مرکزی، قبل از هر چیز در پی توجیه گرانی بود، نه اینکه اگر اقداماتی صورت گرفته نتایج عملی آنها را تشریح کند…“
احمد توکلی، رئیس مرکز پژوهشهای مجلس و چهره اقتصادی سرشناس جناح راست نیز جای زیادی برای حمایت از احمدی نژاد ندید.
او در یک نشست خبری با اشاره به سخنان احمدی نژاد مبنی بر “اعلام گذشت از همه کسانی که احتمالاً به وی ظلمی کرده بودند و همچنین عذرخواهی از همه کسانی که کار وی موجب ظلم به آنها شده” است، اظهار داشت: ”رئیس جمهور گاهی اوقات در سخنان خود فرافکنی می‌کرد که زیبنده ایشان نبود مخصوصاً نسبت به مجلس بنابراین برخی از نسبت‌هایی که ایشان به مجلس داد وارد نبود.“
سعید لیلاز، کارشناس اقتصادی از دیگر کسانی بود که در گفت و گو با نشریه آفتاب، حتی توان برقراری ارتباط احمدی نژاد با مردم را نیز زیر علامت سئوال برد و گفت: ”اینکه کسی بتواند با اقشار پایین مردم ارتباط برقرار کند بسیار خوب است. اما من معتقد نیستم که آقای احمدی نژاد می‌تواند این کار را بکند. اگر رییس جمهور می‌توانست این کار را انجام دهد که احتیاجی به این همه هتاکی و متهم کردن گروهی به خیانت و عده‌ای به توطئه و دسته‌ای به نادانی نبود.“
وی افزود: ”در این مصاحبه مطالب غیرواقعی بسیاری عنوان شد. در این گفت‌و‌گو عنوان شد که آمار معاملات بورس افزایش داشته است. در حالی که می‌دانیم کاهش داشته است. در این مصاحبه گفته شد که در دولت قبل مسکن زیادی ساخته نشد در حالی که می‌دانیم نرخ تراکم خانوار در دولت آقای خاتمی از 15⁄1 به 04/1 کاهش یافته‌است. در بخش دیگری از گفت‌و‌گو عنوان شد که تورم جهانی عامل تورم داخلی است در حالی که نرخ تورم جهانی یک هفتم تورم در ایران است. آقای احمدی نژاد خود را عالم به همه علوم و فنون می‌داند. بنابراین نمی‌توانیم از ایشان بپذیریم که از این مسائل اطلاع ندارد. بلکه باید گفت که این مسائل به طور غیرواقعی عنوان شده است.“
لیلاز اضافه کرد: ”من می‌خواهم برای شما تمثیلی بیاورم. داستان فرش‌های نهاد ریاست جمهوری را همه به یاد دارند که وقتی ایشان به صدارت رسید بر سر آن چه جنجالی به پا شد و با چه غوغایی جمع‌آوری شد. در جلسه مصاحبه ایشان همه دیدند که این فرش‌ها با چه شکوهی زیر پای ایشان بود! به نظر من داستان اقتصاد و سیاست ایران در دوره ایشان حکایت همان فرش‌هاست!“
وی افزود: ”این اظهارات فردی بود که دو بار به تصریح گفته‌است که از علم اقتصاد بیزار است و علم اقتصاد را قبول ندارد. اگر رای‌دهندگان و طرفداران آقای احمدی نژاد هنوز بر رای خود باقی بودند که نیازی به برگزاری چنین مصاحبه‌ای با این پوشش تبلیغاتی نبود.از سوی دیگر به نظر من این نوع برخوردها با مردم متضمن این است که ما ملت ایران را بسیار دست پایین انگاشته‌ایم چرا که ایشان یکشنبه شب، بعد از گذشت 28 ماه از دوران صدارتش کیلومتر شمار خود را صفر کرد. این به نظر من به هیچ‌وجه برای مردم پذیرفتنی نیست.“
مرعشی: گرفتار شدیم!
نکته جالب اینکه همزمان با اعلام خبر گزارش تلویزیونی احمدی نژاد، خبرگزاری فارس، وابسته به جناح های امنیتی و قضایی به درج مصاحبه ای با حسین مرعشی، از جهره های سرشناس وابسته به جناح هاشمی اقدام کرد و به نقل از وی نوشت: ”احمدی نژاد هیچ خدمتی به ایران نکرد.“
حسین مرعشی در این مصاحبه با اشاره به اینکه ”ایشان خود را کارشناس همه چیز می داند از انرژی هسته یی گرفته تا اقتصاد و غیره” اظهار داشت: “صریح بگویم که احمدی نژاد باید بابت بی توجهی به نظرات کارشناسان اقتصادی از مردم ایران عذرخواهی کند.“
وی افزود: “احمدی نژاد یادش رفت که نظام دیوان سالاری اداری ایران، مثل همه جای دنیا هر چه به آن بدهید سیر نمی شود. ما در بحث مدیریت در کارشناسی می گوییم سیری اشتها ناپذیر، شما به سیستم اداری هر چه بیشتر بدهید، بیشتر طلب می کند. احمدی نژاد یک مرتبه آمد فکر کرد که بقیه عقل شان نمی رسید که 10 میلیارد دلار پول بیشتر به ریال تبدیل کنند و بدهند به دستگاه های دولتی. همه کارشناسان گفتند این بیماری هلندی می شود. احمدی نژاد بر مواضع خود اصرار کرد، مجلس هم موافق نبود قدری ایستادگی کرد اما نتوانست. احمدی نژاد در دو سال نقدینگی را به دو برابر تبدیل کرد و شد وضع موجود که هم دامن خودش را گرفت هم کشور را.“
وی افزود: “قاطعیت در مسائل کارشناسی نیست، در تصمیم گیری است که یک تصمیم کارشناسی را با قاطعیت بگیرد نه اینکه بگوید یک ساختمان 10 طبقه باید بسازید ولی کارشناسان بگویند خاک زمین اجازه نمی دهد و او قاطعانه دستور دهد. این بی توجهی هم خودش را گرفتار کرده هم کشور را. صریح بگویم او مدیون مردم است”.
گزارشگر رادیو بی بی سی هم در این مورد چنین گزارش داد: “کمتر از سه ماه دیگر انتخابات دور هشتم مجلس شورای اسلامی در ایران برگزار می شود، اگر بتوان از گزارش ها و مطالبی که این روزها در رسانه های ایران منتشر می شود، یک نتیجه گرفت، آن این است که نه پرونده هسته ای و نه سیاست خارجی و نه مسائل فرهنگی، بلکه مشکلات اقتصادی و گرانی و تورم تعیین کننده ترین عامل در سرنوشت این انتخابات خواهد بود”.
خبرگزاری فرانسه نیز با پوشش مصاحبه رییس جمهور نوشت: “احمدی نژاد شامگاه یکشنبه در یک مصاحبه تلویزیونی با توجه به انتقادات فزاینده داخلی از سیاست های اقتصادی وی، رقبای سیاسی خود را همچون اقتصاد جهانی مسئول تورم فزاینده در ایران دانست”.
این خبرگزاری با اشاره به بخشی از سخنان احمدی نژاد مبنی بر اینکه “منتقدان جنگ روانی سازماندهی شده ای را علیه دولت وی به راه انداخته و موجب افزایش قیمتها شده اند” نظریات وی را مورد نکوهش قرار داد.
رویترز اما به نقل از احمدی نژاد افزایش قیمت ها را به چند عامل از جمله حجم بزرگ یارانه ها، رشد سریع نقدیندگی و وابستگی کشور به واردات و دلار امریکا که در بازارهای جهانی با کاهش ارزش مواجه شده است، مربوط دانست و خاطر نشان کرد: “یارانه هایی که دولت ایران بابت بنزین و همچنین سایر کالاها می پردازد، فشار زیادی بر این دولت وارد می کند”.
یک روز پیش از پخش این برنامه تلویزیونی، قدرت الله علیخانی، از نمایندگان جناح راست در مجلس در نطق پیش از دستور خود، محمود احمدی نژاد را دعوت به حلالیت طلبی از مردم کرده بود: “آقای رییس جمهور لطفا در این گزارش نسبت به بعضی تصمیمات تورم ساز و آزاردهنده دولت پاسخ دهید و از کلی گویی هایی همچون نقش مافیا و رانت خواران در این مورد خودداری نمائید. شاید پس از ارائه این گزارش خود شما هم به این نتیجه رسیدید که در آستانه تشرف به بیت الله الحرام، از مردم بخاطر تحمل مشکلات فراوان اقصادی حلالیت بطلبید.“
کاری که احمدی نژاد بدان گردن نهاد و گفت: “بنده به همه ملت ایران عشق می ورزم و از خیلی از مسائلی که پیش می آید، ناراحتم و غصه می خورم. اگر اشتباهی در کار بود و سستی ایجاد شد و در جایی که باید فریاد می زدیم و نزدیم و در جایی حرفی زدم که به ساحت ملت ایران آسیب وارد کرد، از همه مردم می خواهم که به بزرگواری خود بنده را ببخشند و حلالم کنند”.