وحید ثابتیان
با ربودن یک دیپلمات ایرانی دربغداد، رابطه دو کشور وارد مرحله تازه ای شد. اینک بعد از دستگیری چند ایرانی توسط نیروهای آمریکایی در حمله به کنسولگری ایران در اربیل، آدم ربایی نیز به سیاهه خطراتی که دیپلمات ها و مامورین ایرانی درپایتخت نزدیک ترین دولت همسایه را تهدید می کند، اضافه شده است. به گفته مقامات عراقی بیش از بیست تن دراین آدم ربایی دست داشته اند.
سخنگوی وزارت خارجه ایران آمریکایی ها را مسئول این آدم ربایی دانسته است: “بر اساس اطلاعات موثق عواملی که دست به این اقدام کاملا تروریستی زده‌اند و تعدادی از آنها نیز دستگیر شده‌اند زیر نظر نیروهای آمریکایی در عراق فعالیت می‌نمایند و سوابق اقدامات آنها وجود دارد. جمهوری اسلامی ایران نیروهای آمریکایی در عراق را مسوول حفظ جان و سلامتی دیپلمات ایرانی می‌داند و رفتار آنها را در این خصوص به شدت محکوم کرده و خواستار آزادی سریع دیپلمات ایرانی می‌باشد.”
کاظمی قمی سفیر ایران درعراق هم به تایمز آنلاین گفته است به نظر می رسد آدم ربایی یاد شده به دنبال دستور جورج بوش برای برخورد با ایرانیان به منظور تشدید تنش ها میان دوکشور انجام شده باشد.
با وجود اطلاع رسانی مقامات ایرانی، روایت های مختلف ازماجرا همچنان ادامه دارد. یکی ازمقامات نظامی آمریکا گفته است که نیروهای خارجی دراین عملیات دست داشته اند. در عین حال به گفته مقامات پلیس عراق معلوم نیست ربایندگان، پلیس قانونی عراق بوده یا تنها یونیفورهای عراقی به تن داشته اند.
تنها یک روز پس از این آدم ربایی، هوشیارزیباری وزیر امورخارجه عراق با سفیر ایران ملاقات و درخصوص لزوم حفاظت بیشتر از دیپلمات های ایرانی با وی گفت وگو کرد.
نکته جالب توجه این است که مقامات وزارت خارجه جمهوری اسلامی این بار برخلاف دفعات قبل، هویت فرد دستگیرشده را اعلام کرده اند. سیدمحمد علی حسینی بلافاصله بعد ازاین آدم ربایی به ایسنا گفت: “روز یکشنبه شرفی، دبیر دوم سفارت جمهوری اسلامی ایران در بغداد توسط مجموعه‌ای از عوامل مرتبط به وزارت دفاع که زیر نظر نیروهای آمریکایی در عراق اداره می‌شوند در خیابان عرصات هندیه در مقابل شعبه بانک ملی جمهوری اسلامی ایران در یک اقدام تروریستی ربوده و به مکان نامعلومی منتقل شد.”
سخنگوی وزارت خارجه ضمن محکوم کردن این حادثه، افزود که ایران: “از دولت عراق می‌خواهد هرچه سریعتر در مورد آزادی دیپلمات مزبور و مجازات شدید عوامل این اقدام که منافع مشترک دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عراق را هدف قرار داده مبادرت ورزند.”
ایران همچنین سفیرسوییس درتهران را به عنوان کشور حافظ منافع آمریکا در ایران به وزارت خارجه احضار واعتراض شدید خود را نسبت به این اقدام اعلام کرد.
در واکنش به این رویداد، اسدالله بادامچیان، عضو حزب موتلفه اسلامی گفته است: “ این اقدام تروریستی مربوط به آمریکا است. حتی اگر خود آمریکایی‌ها نیز این عمل را انجام نداده باشند، با توجه به قوانین اشغال نظامی کشورها مسوولیت آن به آمریکایی‌ها بر می‌گردد.” او ازمردم خواسته است که جواب آمریکا را در راهپیمایی 22 بهمن امسال بدهند: “آمریکایی‌ها از ارتباط دوستانه ایران و عراق ناراضی و نگرانند لذا تلاش می‌کنند به هر اقدامی دست بزنند تا این روابط تیره شود.”
اما عکس العمل اصلی از جانب گردانندگان روزنامه کیهان نشان داده شد که تیتر اصلی خود را به “گزارش اختصاصی کیهان از پشت صحنه گروگان گیری دبیر دوم سفارت ایران در عراق” اختصاص داد. این نشریه در “گزارش اختصاصی” خود از عراق نوشت: “روز یکشنبه گذشته «جلال شرفی» دیپلمات ایرانی که برای افتتاح یک بانک ایرانی به خیابان «عرصات هندیه» بغداد رفته بود، توسط حداقل 30 نفر از نیروهایی که یونیفورم وزارت دفاع عراق پوشیده بودند و سه خودرو بلیزر در اختیار داشتند، ربوده و به نقطه نامعلومی برده شد. گزارش های تکمیلی حکایت از آن دارد که نیروهای مهاجم اگرچه سعی می کردند رسمی و مربوط به دولت تلقی شوند، ولی هیچ ارتباطی با وزارت فعلی دفاع عراق نداشته اند. یک مقام امنیتی عراق که خواست نامش فاش نشود، به مسئولان ایرانی گفت بعضی از مهاجمین جزو نیروهای سابق وزارت دفاع عراق بوده اند که در طول 3-4 سال گذشته رابطه خود را با این وزارتخانه قطع و به گروه های تروریستی حزب منحله بعث عراق پیوسته بودند. یک گزارش دیگر از یک منبع موثق حاکی است در جریان ربودن دبیر دوم سفارت ایران در بغداد یک سازمان تروریستی دیگر اطلاعات لازم را در مورد زمان رفت و آمد دبیر دوم سفارت ایران و هویت فیزیکی وی را در اختیار نیروهای بعثی عمل کننده قرار داده و نیروهای آمریکایی از آنان پشتیبانی و در فرار ربایندگان و اختفای «علی شرفی» به مهاجمین کمک کرده اند. به گفته این منبع مثلث آمریکا، بعث و القاعده اقدامات خودرا علیه نیروهای ایرانی هماهنگ کرده اند”.
کیهان در ادامه با تاکید بر “اقدام مشترک آمریکایی ها، بعثی ها و القاعده” می نویسد: “ربودن یک دیپلمات برجسته ایرانی در بغداد پس از آن صورت گرفته است که طی روزهای گذشته چند مقام ارشد عراقی از جمله عبدالمهدی معاون رئیس جمهور، حکیم رئیس بزرگترین فراکسیون در مجلس عراق و چند مقام امنیتی این کشور بر اخراج منافقین از عراق تاکید کرده اند. ربوده شدن دیپلمات ایرانی در خیابان هندیه بغداد که منطقه نفوذ این گروهک خوانده می شود، بیانگر نقش حقیرانه آنان در این عملیات است”.
کیهان در ادامه گزارش اختصاصی خود با اشاره به تاریحچه این برخوردها، می آورد: “گفتنی است اقدام علیه دیپلمات های ایرانی در عراق سابقه دارد. در فروردین 83، «حاج خلیل نعیمی» نفر دوم سفارت ایران در بغداد در یک عملیات تروریستی در بغداد به شهادت رسید. فریدون جهانی کنسول ایران در کربلا نیز چندی بعد در کربلا به گروگان گرفته شد و پس از مدتی به شهادت رسید. دو ماه پیش آمریکایی ها دو میهمان ایرانی جلال طالبانی رئیس جمهور عراق را در منزلی متعلق به یک مسئول ارشد عراقی ربودند ولی هشت روز بعد ناچار به آزادی آنان شدند. با این حال یک هفته پس از آزادی دو دیپلمات یاد شده، آمریکایی ها با حمله شبانه به سرکنسولگری ایران در اربیل و وارد کردن خسارت به ساختمان و اموال کنسولگری ایران، پنج نفر از دیپلمات های رده پایین این کنسولگری را ربوده و با خود بردند که اینک نزدیک به چهار هفته از این عملیات غیرقانونی آمریکا می گذرد”.
کیهان البته از این “پنج نفر دیپلمات های رده پایین” اسم نمی برد؛ اما واقعیت این است که در آن سو نیز کسی از سرنوشت این افراد خبری نداده است. تنها زلمای خلیل زاد سفیر آمریکا درعراق، پیش ازاین ادعا کرد که ایالات متحده مدارکی دردست دارد که دستگیر شدگان درنا آرامی های عراق دست داشته اند واز افراد سپاه قدس به شمار می روند. پس از آن مقام های ایرانی از آمریکا خواستند که مدارک خود رادراین زمینه ارائه کنند. اما تاکنون مقامات آمریکایی ازانجام چنین کاری سرباززده اند وآن را منوط به تکمیل پرونده دانستند.
به هر روی کیهان این آدم ربایی را با تزدیک شدن به پایان مهلت دو ماهه شورای امنیت مرتبط دانسته و نوشته است: “آمریکا که نتوانسته است جامعه بین المللی را برای شروع فشارهای موثر متقاعد نماید، ناچار است بار فشار بر ایران را یک جانبه بر دوش بکشد از این رو اقدام به ربودن دیپلمات ها می کند تا مردم ایران گمان کنند با عدم پذیرش تعلیق هسته ای چند قدم به درگیری نظامی با آمریکا نزدیک شده اند”.
و البته با این تهدید که: “اما زمان زیادی سپری نخواهد شد تا آمریکایی ها دریابند در مواجهه امنیتی با دیپلمات ها، تنها طرفی نیستند که امکاناتی دارند”.
گفته می شود چهار نفر ازآدم ربایانی که در این عملیات شرکت داشته اند دستگیرشده و بازجویی ازآنان آغازشده است. کریستوفر گارور، سخنگوی نیروهای نظامی آمریکا درعراق هم درخصوص این رویداد گفته است که “این مساله دولت عراق است”.