هم‌زمان با بررسی جزئیات طرح جنجالی “حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر” گروه 36 نفره‌ای از نمایندگان مجلس که اغلب از طیف اصولگرای تندرو نظیر “ جبهه پایداری” و “رهروان ولایت” هستند، طرحی تحت عنوان “صیانت از حریم عفاف و حجاب” به هیات رئیسه مجلس فرستاده‌اند تا در دستورکار بهارستانی‌ها قرار بگیرد؛ طرحی که هنوز نیامده انتقادات بسیاری را ازسوی فعالان زن به دنبال داشته است؛ از جمله مهرانگیزمروتی، نماینده دوره‌های ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی که در گفت‌وگو با “روز” تاکید می‌کند نمی‌شود با چنین طرحی موافق بود: “این طرح اجحاف در حق زنان است که نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و اثرگذار هستند.”
او با اشاره به مجازات‌ها و جریمه‌های نقدی و غیرنقدی که در این طرح برای “بدحجابی” در نظر گرفته شده می‌گوید: “این قبیل طرح‌ها نتیجه معکوس دارد. ما در کشوری زندگی می‌کنیم که اثبات شده هیچ چیز مثل کار فرهنگی جواب نمی‌دهد. حالا پس از اسیدپاشی‌های اخیر، محدودیت‌های این‌چنینی که در این طرح عنوان شده فقط احساسات مردم را بیشتر جریحه‌دار می‌کند.”
او می گوید “ما در جامعه‌ای زندگی می کنیم که مدعی هستیم آزادی داریم و اعمال چنین محدودیت‌ها و تنبیهاتی در شان ما نیست”.
از جریمه نقدی تا کسر حقوق از زنان “بدحجاب”
در طرح “صیانت از حریم عفاف و حجاب” که به امضای چهره‌هایی چون روح الله حسینیان، غلامعلی حدادعادل، فاطمه آلیا، غلامرضا مصباحی‌مقدم، مهردادبذپاش، زهره طبیب‌زاده،، حسن کامران، نیره اخوان‌‌بی‌طرف، لاله افتخاری و… رسیده است، ناجا موظف شده نیروهای زن آموزش‌دیده‌ای را به کار بگیرد تا در مکان‌های عمومی به “بانوان فاقد حجاب شرعی” تذکر دهند. همچنین زنانی را که با پوشش “غیرشرعی و نامناسب”، “عفت عمومی را جریحه‌دار می‌کنند”، ابتدا “متعهد به شرکت در دوره‌های آموزشی و سپس محکوم به پرداخت جریمه نقدی از ۲ تا ۱۰ میلیون ریال کند”.
ماده یک این طرح هم مقرر کرده که “چنانچه راننده یا سرنشینان وسایل نقلیه اقدام به کشف حجاب، روزه خواری، مزاحمت برای نوامیس یا حرکات غیرمتعارف خلاف عفت عمومی” کنند باید یک میلیون ریال جریمه شوند و در صورت تکرار، علاوه بر ۱۰ نمره منفی، وسیله نقلیه به مدت ۷۲ ساعت توقیف می‌شود.
بخش دیگری از “طرح صیانت از حریم حجاب و عفاف” مشخصا اشتغال زنان را هدف قرار داده و ذکر کرده که اشتغال زنان در ساعاتی “نامتعارف” مشروط به اجازه نیروی انتظامی است: “اشتغال به کار بانوان در واحدهای صنفی باید با رعایت حرمت آنها و پرهیز از اختلاط با مردان و در ساعات متعارف یعنی ۷ صبح تا ۱۰ شب باشد.” مشاغل پرستاری، پزشکی و مهمانداری هواپیما از شمول این ماده خارج و یادآوی شده که “اشتغال در ساعات شبانه برای مشاغلی که به خدمات بانوان نیاز دارند با دریافت مجوز از اماکن نیروی انتظامی مجاز است.”
در ماده دیگری از این طرح به بندی از قانون تخلفات اداری -که مجازات‌هایی برای کارکنان دستگاه‌های اجرایی در صورت رعایت نکردن حجاب اسلامی در نظر گرفته- استناد و تاکید شده است هیات‌های رسیدگی به تخلفات اداری، متخلفان را به توبیخ کتبی با درج در پرونده استخدامی محکوم خواهند کرد و در صورت تکرار، خاطیان به کسر حقوق و فوق العاده شغل یا عناوین مشابه حداکثر تا یک سوم از یک ماه تا یک سال محکوم می شوند.
مهرانگیز مروتی نماینده سابق مجلس ضمن اعلام مخالفت صریح با چنین طرح‌هایی آن را ضایع کردن حقوق زنان می‌داند: “ما در جامعه‌ای زندگی می کنیم که مدعی هستیم آزادی داریم. اعمال چنین محدودیت‌های برای زنانِ تاثیرگذار ایرانی را تنها می‌توان اجحاف نامید.”
مروتی در ادامه می‌گوید: “بعد از آنکه مجلس طرح حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر را دستور کار قرار داد اتفافاتی در اصفهان افتاد و حالا جامعه بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی تبلیغ می‌کند.چنین چیزی در شان جمهوری اسلامی ایران نیست. مجلس و دولت باید لوایح و طرح‌هایی را بررسی و تصویب بکنند که حق زنان در آنها در نظر گرفته شود و به آنان اجحاف نشود. این به اصلاح گروه‌های فشار به نظام ضربه می‌زنند. این طرح، طرح درستی نیست. ما تبعات چنین طرح‌هایی را داریم می‌بینیم که همین ناهنجاری‌هایی است که در جامعه پیش می‌آید. مجلس باید متوجه آن باشد که چنین طرح‌هایی در جامعه‌ای که ما مدعی هستیم آزادی دارد، جواب نمی‌دهد.”
اما مواد این طرح تنها محدود به وضعیت ظاهری پوشش زنان نشده است. در بند دیگری “نصب و تعمیر تجهیزات دریافت از ماهواره” هم ممنوع شده و برای مرتکب در مرتبه اول محکومیت به پرداخت جزای نقدی و در صورت تکرار حبس در نظر گرفته‌اند.
این طرح حتی مدیران ساختمان‌ها را هم موظف کرده “نسبت به جمع‌آوری تجهیزات مرکزی غیرمجاز ماهواره اقدام و به ساکنین تذکر کتبی بدهند.” همچنین در صورتی که تا یک ماه پس از تذکر به ساکنان اقدامی صورت نگیرد، مدیر ساختمان باید موضوع را به نیروی انتظامی گزارش کند و گرنه محکوم به پرداخت جزای نقدی خواهد شد. عابد فتاحی نماینده ارومیه در خصوص این ماده به روزنامه شرق گفته است: “این طرح هنوز مطرح نشده، محکوم به شکست است، چراکه در آن میل به کنکاش در حوزه خصوصی و الزام افراد به خبرکشی ترویج شده که برخلاف اخلاق است. ما همین حالا هم با برخورد نیروی انتظامی و جمع‌آوری ماهواره‌ها به این شکل اعتراض داریم و آن وقت این طرح مسایل را به‌گونه پیچیده‌تری دنبال کرده.”
او ادامه داده است: “طراحان طرح، گویی نیاز امروز مردم جامعه را نمی‌دانند، مشکل ما بیش از آنکه نصب ماهواره و ترویج خبرکشی باشد، الزام به رعایت حق جوانان، تلاش برای شادسازی محیط شهری و مبارزه با اعتیادی است که از زمین و هوا بر سر جوان ایرانی فرود آمده است.”
مسعود پزشکیان دیگر نماینده مجلس هم گفته این طرح نه تنها مشکلی را حل نخواهد کرد بلکه اوضاع بد‌تر هم خواهد شد: “ما هیچ وقت نمی‌توانیم به زور کسی را هدایت کنیم.”
“برخی نمایندگان، شمشیر را از رو می‌بندند”
شهین‌دخت مولاوردی معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده در واکنش به طرح “صیانت از حریم حجاب و عفاف” به ایلنا گفته است: “دولت معتقد است که انجام اقدامات سلبی، ایجاد محدودیت و ممنوعیت نمی‌تواند سبب گسترش حجاب و عفاف در جامعه شود.” او هچنین عنوان کرده که “با توجه به تجربیات گذشته، در واقع این ناهنجاری‌‌ها پدیده‌ای چند وجهی و چند عاملی هستند که باید متناسب با ریشه‌ها و علل آن اقدام شود و مسلما این اقدامات در کوتاه مدت جواب نمی‌دهد.”
این اما نخستین مخالفت دولت با طرح‌های این‌چنینی نیست، پیش‌تر دولتی‌ها با مواد بسیاری از”طرح حمایت آمران به معروف و ناهیان از منکر” هم مخالفت کرده‌اند؛ مخالفتی که تاکنون نتیجه نداشته و مجلسیان نشان داده‌اند برای تصویب این طرح عزم‌شان جدی است.
مهرانگیز مروتی نماینده پیشین مجلس در خصوص اصطکاک بین دولت و مجلس در چنین طرح‌هایی به روز می‌گوید: “رئیس مجلس گفته است باید با دولت تعامل داشته‌ایم، اما با این طرح‌ها که مطرح و تصویب می‌کنند و به صورت قانون درمی‌آورند، گویا برخی از نمایندگان شمشیر را از رو بسته‌اند. روزهای آینده موعد بررسی صلاحیت وزیر جدید برای وزارت علوم است از حالا پیامک آمده که ما به این وزیر رای اعتماد نمی‌دهیم. این چه تعاملی است بین دولت و مجلس؟”
