غیبت روحانی از جلسات مجمع تشخیص مصلحت

آرش بهمنی
آرش بهمنی

» تکرار داستان احمدی نژاد

حسن روحانی، رئیس‌جمهوری از حضور در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام خودداری می‌کند؛عملی اعتراضی که به نوشته رسانه‌های اصول‌گرا برای دومین بار در دوران ریاست‌جمهوری او رخ می‌دهد.

وب‌سایت فردا ـ- نزدیک به محمدباقر قالیباف -ـ در گزارشی نوشت که روحانی از حضور در جلسه‌های دو ماه اخیر مجمع تشخیص مصلحت نظام خودداری کرده. دلیل آن نیز “مخالفت‌های” او با برنامه ششم توسعه است: “معتقدند چون دولت مجری این برنامه بوده طبعا باید با نظر وی این برنامه تدوین شود و به نشانه اعتراض در جلسات اخیر شرکت نکرده است”.
هنوز دولت، نزدیکان روحانی و یا حامیان او واکنشی به این گزارش نشان نداده‌اند.
به نوشته فردا نیوز روحانی پیش از این نیز به مدت سه ماه از حضور در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام خودداری کرده بود. دلیل آن نیز “تصمیم‌گیری مجمع در حل معضل شرایط عزل رییس کل بانک مرکزی” بود.
براساس قانون اساسی، مجمع تشخیص مصلحت نظام وظیفه ارائه مشاوره به رهبر جمهوری‌اسلامی در “تعیین سیاست‌های کلی نظام، پیشنهاد چگونگی حل معضلات نظام که از طریق عادی قابل حل نیست به مقام رهبری، تشخیص مصلحت در مواردی که مصوبه مجلس شورای اسلامی را شورای نگهبان خلاف موازین شرع و یا قانون اساسی بداند، مشاوره در اموری که مقام رهبری به مجمع ارجاع می‌دهد، نظارت بر حسن اجرای سیاست‌های کلی نظام، مشاور رهبری در موارد اصلاح یا تتمیم قانون اساسی، عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی (اعضای ثابت مجمع)، انتخاب یکی از فقهای شورای نگهبان برای عضویت در شورای موقت رهبری، تصویب برخی از وظایف رهبری برای اجرا توسط شورای موقت رهبری، انتخاب جایگزین هریک از اعضای شورای موقت رهبری در صورت عدم توانایی انجام وظایف و پیشنهاد چگونگی اتخاذ تصمیم شورای موقت رهبری در مورد وظایف مصرح در بندهای اصل یکصد ودهم که در اصل یکصدویازدهم تصریح گردیده” را به عهده دارد.
این البته نخستین بار نیست که چنین اتفاقی رخ می‌دهد. پیش از این محمود احمدی‌نژاد نیز چند سال از حضور در جلسه‌های مجمع تشخیص مصلحت نظام خودداری کرده بود. او پس از پایان دوران ریاست‌جمهوری اما با حکم آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان عضو حقیقی این مجمع منصوب شد.
اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، بر طبق قانون، به دو دسته حقیقی و حقوقی تقسیم می‌شوند. اعضای حقوقی این مجمع شامل رییس‌جمهور، رییس مجلس، رییس قوه‌قضاییه و فقهای شورای نگهبان هستند. سی و پنج عضو حقیقی مجمع نیز، توسط رهبر جمهوری‌اسلامی انتخاب می‌شوند.
آن زمان اختلاف‌ها میان احمدی‌نژاد و هاشمی‌رفسنجانی - رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام - دلیل این مساله عنوان شده بود. اما حسن روحانی از سال‌های نخست روی کار آمدن جمهوری‌اسلامی رابطه نزدیکی با هاشمی‌رفسنجانی دارد و خود مدت‌ها مسئولیت مدیریت مرکز تحقیقات استراتژیک این نهاد را به عهده داشت.
به نظر می‌رسد یکی از دلایل این مساله ترکیب این مجمع است. ترکیبی که در آن کفه ترازو به سمت اصول‌گرایان سنگین‌تر است. آیت‌الله خامنه‌ای اسفندماه سال ۹۱ طی حکمی اعضای جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام را منصوب و اکبر هاشمی‌رفسنجانی را نیز به عنوان رییس آن٬‌ انتخاب کرده بود. وی در دوره پنجم مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ میرحسین موسوی، محمد امامی کاشانی، محمد ری‌شهری، محمدرضا توسلی، بیژن نامدار زنگنه و محمد هاشمی را برکنار و محمود هاشمی شاهرودی، محمود محمدی‌عراقی، غلام‌رضا مصباحی‌مقدم، محمدحسین صفار‌هرندی، حسین محمدی، صادق واعظ زاده و احمد وحیدی را به عضویت این نهاد منصوب کرده بود. او همچنین تنها یک روز پس از تحلیف حسن روحانی در مجلس و آغاز به کار وی، محمود احمدی‌نژاد را به عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب کرد.