هنوز تا رسیدن به نتیجه ای که بتواند ما را مطمئن کند که برنامه های اتمی ایران صلح آمیز است، راه درازی در پیش است اما در جریان گفتگوهای دولت ایران و آمریکا در ژنو، یکی از مذاکره کننده های ایرانی نشانه های امیدوارکننده ای را مطرح کرد. در حال حاضر پرزیدنت اوباما و مشاورانش در حال بررسی این نشانه ها از سوی ایران هستند. اگر این نشانه ها ادامه پیدا نکرد، معنایش این است که ایران همان روش همیشگی تاخیر را بازی می کند.
به محض اینکه مذاکرات ژنو آغاز شد، هشدارهای ایران مبنی بر اینکه درباره هر چیزی بغیر از مسائل اتمی مذاکره می کند، تبدیل به یک نهیب توخالی شد. ایران از بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی دعوت کرد تا برای بازدید از سایت جدید غنی سازی اورانیوم که اخیرا وجود آن را پذیرفته است، به ایران بیایند. همچنین ایران توافق کرد که مقدار زیادی از اورانیومی را که تا کنون غنی سازی کرده است، به فرانسه و روسیه بفرستد تا آنها اورانیوم را برای استفاده بعنوان سوخت و نه سوخت برای سلاح اتمی آماده کنند.
از این دو، توافق برای مداخله کشورهای دیگر در امر چرخه تولید سوخت اتمی مهم تر است. در زمان کوتاه، اکثر اورانیوم های نیمه غنی سازی شده ایران که ممکن است تبدیل به اورانیوم مناسب برای تولید سلاح اتمی بشوند، از ایران خارج می شود. همچنین این توافق مبنای گفتگوهای بعدی مژ شود و از کشورهای دیگر خواسته می شود که از سوخت ایران را تولید کنند و مطمئن شوند که از این سوخت در جهت برنامه های صلح آمیز استفاده می شود.
توافق ایران برای پذیرفتن بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی در تاسیسات مخفی که تازه کشف شده است، پیروزی مطلق نیست. باید به بازرسان اجازه داده می شد که فورا از سلیت بازدید کنند، اما با ممانعت از بازدید آنها تا 25 اکتبر باعث می شود که ایران زمان کافی برای از بین بردن هر شاهدی که نشان بدهد ایران وارد تولید سلاح هسته ای شده است را داشته باشد.
مذاکره برای رسیدن به یک توافق عملی با ایران بر سر مسائل اتمی بسیار دشوار است و ممکن است در نهایت غیر ممکن باشد. نه تنها ایران باید با رها کردن غنی سازی اورانیوم توافق کند، بلکه باید به سووالات آژانس درباره شواهدی که نشان می دهد ایران توانایی ساخت کلاهک هسته ای را دارد،پاسخ بدهد.
و اگر ایران تمایلش را مبنی بر توافق نشان بدهد، مسلما نرخ آن بالا خواهد بود. حکومت ایران که روز به روز بیشتر نظامی می شود، مسلما بدنبال تضمین هایی است، پررنگ تر شدن نقش این کشور در منطقه و همه اعتبارات دور از دسترسی که می شود که از آمریکا و متحدانش درخواست کرد. اما راه حل بعدی که همان ایران اتمی یا حمله نظامی به ایران است، بدتر است. اوباما با پیش بردن راه کم خطر تر آغاز خوبی داشته است.
منبع: بوستون گلوب 12 اکتبر