هنر روز، در بخش کتاب روز می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مسائلی درخور دارند را به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود و این به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند.
po box 94000 creteil cedex
France10014
عشق در زمان وبا
نویسنده: گابریل گارسیامارکز
ترجمه: بهمن فرزانه
542 صفحه، تهران: انتشارات ققنوس، 1385، چاپ اول
رمان «عشق در زمان وبا»، از درخشان ترین آثار «گارسیا مارکز» است؛ رمانی جذاب و تامل برانگیز که با ترجمه «بهمن فرزانه»، راز جاودانگی آثار نویسنده را چون ترجمه بیادماندنی او از«صد سال تنهایی» بار دیگر هویدا می کند.
گل های تازه: پژوهشی در سری برنامه های گل های تازه موسیقی ایران
به اهتمام: سید علیرضا دربندی
512 صفحه، تهران: انتشارات پیکان، 1384، چاپ اول
یکی از خاطره انگیزترین و ماندنی ترین برنامه های رادیو ایران در سال های پیش از انقلاب، مجموعه برنامه های «گل ها» بود که با عناوین هم چون «گل های جاویدان»، «گل های رنگارنگ»، «گل های صحرایی»، «گل های تازه»، «یک شاخه گل» و«برگ سبز»، از رادیو پخش می شد. در برنامه های «گل ها» که به کوشش زنده یاد «داود پیرنیا» شکل گرفت، گروهی از برجسته ترین هنرمندان موسیقی ایران در آن دوران، آثار بسیار زیبایی اجرا کردند و از خود به یادگار گذاشتند. این برنامه ها، گوشه ای از هویت و شناسنامه موسیقی ایرانی در عصر حاضر است. در کتاب «گل های تازه»، مجموعه آثاری که با این عنوان در سال های 1352 تا 1357 خورشیدی از رادیو ایران پخش می شد، معرفی و نقد شده است. در این دوره، این برنامه ها زیر نظر شاعر و ترانه سرای برجسته معاصر، «هوشنگ ابتهاج» اجرا می شد. این مجموعه به معرفی 201 برنامه اجرا شده «گل های تازه» می پردازد که نخستین آنها با صدای «عبدالوهاب شهیدی» و آخرین آنها با صدای «هنگامه اخوان» بوده است.
بیست و یک داستان از نویسندگان معاصر فرانسه
انتخاب و ترجمه: ابوالحسن نجفی
393 صفحه، تهران: انتشارات نیلوفر، 1385، چاپ اول
این مجموعه، بیانگر تنوع و غنای ادبیات معاصر فرانسه است. بیست و یک داستان گردآوری شده در کتاب، نشان دهنده دیدگاه های گوناگون و سبک های بسیار متفاوت است و مترجم کوشیده است تا تفاوت سبک ها را در ترجمه منعکس کند. ماجراها گاه در سطح زندگی روزمره می گذرد: دیداری زودگذر میان یک زن و مرد که گویی برای ایجاد زندگی مشترک به هم رسیده اند؛ عشق طولانی و خاموش زنی به مردی و گرفتن انتقام از پسر بی گناه آن مرد؛ پیوند دوستی میان یک سرباز روس و یک سرباز فرانسوی بی آنکه زبان یکدیگر را بفهمند و … گاه اما ماجراهای این داستان ها از سطح زندگی روزمره فراتر می رود: عقد قرارداد میان شیطان و یک دانشجوی علوم دینی، چگونه مردم یک شهر یک یک مبدل به کرگدن می شوند، سفر طولانی با راه آهن و مسافری که مقصد خود را گم کرده است و …
این مجموعه خواندنی، شامل داستان های کوتاهی از «ژول تلیه»، «شارل لوئی فیلیپ»، «آندره موروا»، «ژیل پرو»، «اوژن یونسکو»، «رومن گاری»، «آلبر کامو»، «ژان پل سارتر» و برخی دیگر از نویسندگان برجسته معاصر فرانسه است.
تاریخ هیچکس (بررسی جایگاه زن ایرانی در عصر افشاریه و زندیه)
نویسنده: بنفشه حجازی
264 ص، تهران: انتشارات قصیده سرا، 1385، چاپ اول
در سال های مورد تحقیق این کتاب یعنی عصر افشاریه و زندیه، وضعیت زنان ایرانی غمبارتر و بدتر از دوره صفویه است. در این دوره بر اثر از میان رفتن وحدت ملی و بروز جنگ های محلی، مرگ و دربدری و بی حرمتی به مردم ایران، به خصوص زنان، همه جا را فراگرفته است. این دوره، دوره اسارت «زنان عصمت جوی و دختران ماهروی به دست سرپنجه تقدیر است». نویسنده این پژوهش با مراجعه به منابع گوناگون تصویری از زندگی زنان ایرانی در عرصه های خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی، جنسی و سیاسی در این دوران ناآرام، ارائه کرده است.
حزب توده ایران در مهاجرت (مطالعه ای بر اساس اسناد منتشرنشده آلمان شرقی)
نویسنده: قاسم نورمحمدی
328 صفحه، تهران: انتشارات اختران، 1385، چاپ اول
این کتاب، بر اساس اسناد موجود در بایگانی های آلمانی شرقی و به انگیزه شناسایی زندگی سیاسی «حزب توده» در دوران مهاجرت در آن کشور نوشته شده است. در این کتاب، 47 سند برای اولین بار به چاپ می رسد. به جز سه سند که نسخه اصلی آنها به زبان فارسی است، بقیه اسناد از زبان آلمانی به فارسی برگردانده شده است. نویسنده برای بررسی دوران مهاجرت «حزب توده» در آلمان شرقی، به روابط پنهان و آشکار برخی از کادرها و رهبران این حزب با سازمان های امنیتی و اطلاعاتی کشور میزبان پرداخته و پرده از فعالیت های دو تن از عناصر سازمان جاسوسی آلمان شرقی در «حزب توده» برداشته است.
نام ها و نشانه ها در دستور زبان فارسی
نویسنده:احمد شاملو
173 صفحه، تهران: انتشارات مروارید، 1385، چاپ اول
این کتاب که بخشی از تلاش ناتمام «احمد شاملو» برای تدوین یک دوره دستور زبان فارسی است، در سال 1333 در زندان قصر نوشته شده است. این بخش به مبحث نام ها و نشانه ها در دستور زبان فارسی می پردازد. «شاملو» همراه با توضیحات خود، دست ما را می گیرد و از تنگنای قواعد کهن، به کشف دوباره زبان فارسی و ظرفیت های پنهان آن می خواند. او به شیوایی از حرف، از کلمه آغاز می کند و ما را به پاسداری از زبان فارسی که به تعبیر او نیمی از تعهد اجتماعی ماست فرا می خواند. به ما می آموزد که چطور «نشدنی» را «غیر قابل امکان» ننویسیم و از کاربرد «زبانا»، «تلفنا» و … بپرهیزیم.
قصه حسین کرد شبستری (بر اساس روایت ناشناخته موسوم به «حسین نامه»)
به کوشش: ایرج افشار، مهران افشاری
516 صفحه، تهران: نشر چشمه، 1385، چاپ اول
قصه حسین کرد شبستری، قصه ای زیبا، جذاب و مردم پسند است که به دوره میانی عصر صفوی (زمان شاه عباس کبیر) باز می گردد. این داستان، متنی روایی و به شیوه نقالی و پرداخته قلمی خیالی است. دلچسبی آن به چند عامل از جمله روحیه پهلوانی، عیاری و وطن دوستی مربوط می شود. علاوه بر آن شنیدن نحوه مناقشات سیاسی و مبارزات رزمی میان ایران با ازبکها و عثمانی ها که در عهد صفوی تقریبا بی وقفه ادامه داشت، از مشغولیات عمومی و از وسایل تبلیغی و شبه خبری دولت وقت و باب طبع مردم کوچه و بازار در اکناف مملکت بوده و تا مدت ها خواستار و شنونده داشته است.
مطالب این داستان نیز عمدتا مربوط به همان مباحث و مسائل و به ویژه در عهد سلطنت شاه عباس است. ویژگی چاپ حاضر از این قصه نسبت به چاپ های قبلی، آن است که این چاپ بر اساس روایت قدیمی تر و دقیق تری از داستان (نسخه پطرزبوگ) و به کوشش و با بازبینی دو نفر از پژوهشگران برجسته متون قدیمی منتشر شده است. علاوه بر آن چاپ حاضر شامل یادداشتی از «ایرج افشار» و مقدمه ای مفصل از «مهران افشاری» در معرفی قصه حسین کرد شبستری و مقاله ای ارزشمند و استادانه از «اولریش مارزلف»، پژوهشگر نامدار فرهنگ عامه ایران، درباره این قصه و ویژگی های آن است.
خاطره جنگ انقلابی
نویسنده: ارنستو چگوارا
با پیشگفتاری از: روبر مرل
ترجمه: قاسم صنعوی
308 صفحه، تهران: نشر گل آذین، 1385، چاپ اول
این کتاب، مجموعه یادداشت های «ارنستو چه گوارا» درباره یکی از بزرگترین انقلاب های قرن بیستم، یعنی انقلاب کوبا، در فاصله سال های 1956 تا 1958 میلادی است. «چه گوارا» در این یادداشت ها، پس از شرح نخستین دیدارش با «فیدل کاسترو»، گزارشی خواندنی از مراحل و وقایع مختلف نبرد رهائی بخش کوبا در اختیار خواننده قرار می دهد. روایت «چه گوارا» از این دوره، به سبب سادگی و عاری بودن از هر گونه ادعای ادبی، تاثیر کوبنده ای می گذارد تا جایی که بعضی از قسمت های خاطراتش از فرط هیجان عمیق، انسان را منقلب می کند و نشان از نویسنده ای بزرگ و حساس می دهد.
جهان اسطوره شناسی:اسطوره ی ایرانی
نویسنده: جلال ستاری
168 صفحه، تهران: نشر مرکز، 1385، چاپ اول
ایران پیش از اسلام، پردازنده اساطیر شکوهمندی است که در ادیان زروانی و زردشتی و مهری و مانوی و در ادبیات پهلوی، نقش بسته اند. بخشی از این اساطیردر آثار ادبیات فارسی هم چون «شاهنامه» و داستان های حماسی دیگر هم چون «بهمن نامه» و «گشتاسب نامه» و نیز کتاب های تاریخی مانند «تاریخ طبری»، «مروج الذهب» و نظیر آنها تجلی یافته است. این اساطیر کلا چه ویژگی ای دارند و وجه شاخص شان از دیگر اساطیری که کمابیش می شناسیم، به ویژه اساطیر یونان، چیست؟ در این پژوهش، نویسنده کوشش کرده است پاسخی برای این سوالات بیابد. برای نشان دادن برخی کج فهمی ها درباره اساطیر ایرانی که تا چند دهه پیش نیز رواج داشت، فصلی از کتاب یکی از آنان که تا پیش از جنگ جهانی دوم شهرت داشت، در پایان این مجموعه آمده است.
شماره چهارم ماهنامه آیین/ مهرماه 1385
آیین، ماهنامه ای است پژوهشی، سیاسی و اجتماعی که نظریات و اندیشه های گروهی از اصلاح طلبان و روشنفکران ایران در آن منعکس می شود. در آخرین شماره این ماهنامه می خوانیم:
زنده باد اصلاحات/سعید حجاریان
تاملات ایرانی: استثنای انقلاب، قاعده اصلاحات/ گفتگو با محمد علی همایون کاتوزیان
مقاومت مدنی، نیروهای سیاسی و اصلاحات/ علی اکبر مهدوی
آل احمد و تنگناهای روش شناختی/ سید علی محمودی
علل ناکامی تاریخی مسلمانان/ عبدالکریم سروش
مدرنیته و ایران/ مصطفی ملکیان
حقوق بشر، لائیسیته و دین/ محسن کدیور
فروپاشی اتحاد شوروی؛ نیم نگاهی به ریشه ها/ الهه کولایی
درس های اصلاحات در شوروی برای اصلاح طلبان ایرانی/ مصاحبه با دکتر ژند شکیبی