ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاه در صدر اخبار این روزها قرار گرفته است، شاید اصلا به همین دلیل است که صدا و سیما ترجیح می‌دهد در پخش زنده مسابقات فوتبال جام‌جهانی، تصاویر زنان را حذف کند، حتی اگر حجابشان مناسب باشد. خیلی از مقامات مسئول کشور هم ترجیح می‌دهند اساسا چنین مطالبه‌ای وجود نداشته باشد تا مجبور شوند موضعی در رد یا تایید آن بگیرند. گویا موضوع آنقدر پیچیده و حساس است که حتی دو عضو کابینه هم بر سر آن اختلاف نظر جدی دارند؛ معاون امور زنان و خانواده رییس‌جمهوری پیگیر صدور مجوز است و وزیر دادگستری با حضور زنان در ورزشگاه مخالفت می‌کند.
“دستورات دینی قابل گذشت و انعطاف نیست”
“با برنامه ریزی صحیح و مقتضی شئون بانوان، بخشی از مرغوبترین مکان‌های تماشاگران در ورزشگاه‌هایی که مسابقات فوتبال ملی و مهم برگزار میشود، به طور ویژه به بانوان و خانواده‌‌ها اختصاص یابد”؛ این بخشی از دستور محمود احمدی‌نژاد، به محمد علی‌آبادی، رییس وقت سازمان تربیت بدنی در اردیبهشت ۱۳۸۵ است. در همان موقع، مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری کابینه حسن روحانی، در سمت وزیر کشور فعالیت می‌کرد. خبری از موافقت یا مخالفت او با تصمیم جنجالی رییس‌جمهور وقت در دست نیست اما او این بار پیش‌دستی کرده و مخالفتش را با حضور زنان در ورزشگاه اعلام کرده است: “برخی از محیط های ورزشی ما برای جوانان و پسرانمان هم خیلی مطبوع و فرهنگی و سازنده نیست. ما در این جهت باید تلاش کنیم و فکر می‌کنیم حضور بانوان در برخی از این محیط‌ها به تشدید ناهنجاری فرهنگی می‌انجامد نه بهبود و من هم دوست ندارم واقعیت های اجتماعی را پنهان کنم.”
خبرنگاری از اوپرسیده که آیا بستر فرهنگی برای حضور بانوان در ورزشگاهها فراهم نیست و پورمحمدی توضیح داده است: “اولا ما یک تقید ارزشی و دینی داریم و روی آن هم حساس هستیم و خوشبختانه حس عمومی جامعه نیز کاملا مثبت است، یعنی انتظار جامعه این است که ما به عنوان یک نظام دینی قواعد دینی را رعایت کنیم و قوانین ما هم برگرفته از ضوابط دینی است. پس باید ببینیم ضوابط شرعی ما تا چه اندازه برای حضور خانم‌ها اجازه می‌دهد.”
او سپس با مقایسه ورزش زنان در ایران و سایر کشورها گفته است: “شما چرا این سئوال جدی‌تر را مطرح نمی‌کنید که خود خانم‌ها چطور ورزش می‌کنند؟ آیا آنطور که خانم‌ها در دنیا ورزش می‌کنند خانم‌ها در کشور ما میتوانند ورزش کنند؟ طبیعی است که این طور نیست. طبیعی است که ما بر این مواضع که آنها را درست وبه حق می‌دانیم، پافشاری کنیم.”
وزیر دادگستری البته یادآوری می‌کند که مدافع ورزش کردن زنان است اما “دستورات دینی قابل گذشت و انعطاف نیست و درباره حضور در ورزشگاهها هم رعایت مسائل دینی و فرهنگی و اخلاقی مهم است.”
به گفته این عضو کابینه –روحانی که به نظر می‌رسد از جانب دولت سخن می‌گوید- در برخی از محیط‌های ورزشی شرایطی وجود دارد که میشود بانوان هم بیایند و به طور کلی “تا آنجا که عارضه فرهنگی و دینی نداشته باشد استقبال می‌کنیم و آماده هم هستیم که هر کس بحث، نظر، فتوا و تحلیل دیگری دارد با روی گشاده استقبال می‌کنیم یعنی این فضا فضای بسته‌ای نیست که کسی حرف نزد و نظر ندهد.”
اظهارات پورمحمدی در حالی عنوان میشود که پس از سه تجمع زنان متقاضی ورود به ورزشگاه که آخری به ضرب و شتم و بازداشت انجامید، به نظر می‌رسید دولت موافق حضور زنان باشد. در تجمع دوم که روز یکشنبه ۲۵ خرداد، برگزار شد، سارا قاسمپور، دبیر کارگروه دختران معاونت زنان ریاست جمهوری هم حضور داشت. پس از آن بود که شهین‌دخت مولاوردی، معاون امور زنان ریاست جمهوری در صفحه فیس‌بوک خود خبر داد که این موضوع را در جلسه هیات دولت مطرح کرده است: “به ممنوعیت ورود زنان به سالن مسابقات والیبال اشاره کردم و مراتب اعتراض و ناامیدی نسل جوان را از این موضوع اعلام کردم. به ویژه آن که تماشای این مسابقات ظاهراً در دوره‌های قبلی برای دختران و زنان محدودیتی نداشته است و ایجاد محدودیت در دوره دولت تدبیر و امید مایه تعجب شده است. به نظر می‌رسد با اتخاذ تدبیر و ساز و کار لازم در این خصوص می‌توان به جوانه زدن بذر امید دل بست.”
مراجع تقلید، مانع تصمیم احمدی‌نژاد
صدور اجازه ورود زنان به ورزشگاهها یکی از جنجالی‌ترین تصمیمات دوران ریاست‌جمهوری احمدی نژاد بود که خیلی زود با مخالفت “مراجع تقلید” و رهبری جمهوری اسلامی به بن بست رسید. پس از انتشار نامه احمدی‌نژاد به علی‌آبادی، آیتالله فاضل لنکرانی از مراجع تقلید بلافاصله واکنش نشان داد و با حضور زنان در ورزشگاه، حتی اگر جای جداگانه‌ای به آنان اختصاص داده شود، مخالفت کرد. او گفته بود که اسلام نگاه کردن زن به بدن مرد را حتی اگر به قصد لذت بردن نباشد، جایز نمی‌داند؛ ضمن اینکه اسلام بر عدم اختلاط زن و مرد تاکید دارد و “اختلاط در جوامع غربی و متأسفانه در برخی نهادهای داخلی مفاسد فراوانی به دنبال داشته است”.
آیتالله صافی گلپایگانی هم فتوا داد که حضور بانوان در ورزشگاه و تماشای مسابقات ورزشی مردان “خلاف شرع و تنازل ظاهر از مواضع اسلامی است”، چرا که همه فقیهان نگاه کردن زن و مرد بیگانه به بدن یکدیگر را حرام می دانند. او از دولت خواسته بود که تصمیمش را پس بگیرد تا امام دوازدهم شیعیان راضی و خرسند شود.
آیتالله میرزا جواد تبریزی و آیتالله مکارم شیرازی هم از مخالفان بودند. مکارم شیرازی در یک سخنرانی عنوان کرد که ورزشگاه اصولا ناامن و جای درگیری و زد و خورد است، پس “وقتی همه در خانه به راحتی میتوانند مسابقات را زنده در تلویزیون ببینند، چه ضرورتی وجود دارد که بانوان و خانواده‌‌ها در فضای نا امن ورزشگاهها حضور پیدا کنند؟ چرا مسئله‌‌ای را که ضرورت ندارد، این گونه در جامعه مطرح کنیم تا شوک شدیدی به جامعه وارد شود؟”
توضیحات رییس سازمان تربیت بدنی ایران هم مبنی بر اینکه این دستور فعلا اجرا نخواهد شد و تنها زمانی عملی میشود که سازمان یقین حاصل کند که از جنبه های مختلف مشکلی برای ورود بانوان به ورزشگاهها وجود ندارد، سودی نداشت. در نهایت کمتر از ۲۰ روز پس از صدور مجوز حضور زنان در ورزشگاهها، سخنگوی دولت خبر لغو آن را اعلام کرد. در بیان دلیل این عقب‌نشینی هم گفته شد که آیتالله خامنه‌ای دستور داده است که نظر مراجع تقلید محترم شمرده شود.
حالا ۸ سال از آن زمان می‌گذرد و سکان دولت در دستان حسن روحانی است؛ مردی که در برنامه‌های انتخاباتی‌اش وعده‌های بسیاری برای زنان داشت. آیا او که دولتش در زمینه حجاب زیر انتقاد تند و مستمر اصولگرایان قرار دارد، می‌تواند یا می خواهد سد ورود زنان به ورزشگاه را بشکند و یا اینکه این مطالبه هم به لیست بلندبالای خواست‌های محقق نشده زنان ایرانی اضافه میشود؟
عکس: دختری ایرانی- کره‌ای که به دلیل تابعیت کره‌ای توانسته به ورزشگاه آزادی راه پیدا کند
