برنامه هویت با همان سازندگان

نویسنده
فیروزه متین

» پخش شبنامه و اعترافات تلویزیونی با کمک آرشیو صدا و سیما

رسانه های نزدیک به دولت از فعال شدن دوباره تیم تهیه برنامه مشهور “هویت” جهت تخریب دولت در آستانه انتخابات خبر داده اند.

خبری که با در کنار هم قراردادن برخی از نشانه ها از جمله ارتباط موسسه موسوم به سفیر فیلم با سپاه پاسداران، و موسسه تبلیغاتی اوج که در هنگام آغاز مذاکرات هسته ای در دولت جدید، بیلبودهایی را شبانه با عنوان صداقت آمریکایی در تهران نصب کرد، ساخت مجموعه هایی با عناوین من روحانی هستم و برنامه ای موسوم به مصاف که تهیه کنندگی آن را همان تیم تهیه کننده برنامه هویت یعنی حسین شریعتمداری و موسسه کیهان بر عهده دارند، می تواند قابل تایید باشد.

جالب آنکه در این میان، تهیه کنندگان برنامه های تخریبی علیه دولت و اصلاح طلبان که سایت پیام نو از آن به برنامه هویت 2 تعبیر کرده، اعتراف کرده اند که به آرشیو صدا و سیما دسترسی دارند. صدا و سیمایی که خود هیچ تلاشی برای تخریب مخالفان و رقبای جریان راست دریغ نمی کند.

در همین باره، سایت پیام نو در گزارشی می آورد: “خاطره برنامه هایی چون برنامه هویت یک بار دیگر و بعد از ۲۰ سال دوباره زنده می شود… فیلم هایی که هم در محتوا و هم در نیروهای پشتیبانی کننده تولید آن شباهت غریبی با برنامه هایی دارند که در سال های میانی دهه ۷۰ توسط صدا و سیما و بر علیه جریان روشنفکری و اصلاحات ساخته می شد”.

پیام نو، در ادامه به معرفی ارکان این تیم تبلیغاتی-امنیتی پرداخته و می نویسد: “موسسه سفیر فیلم که در یک سال گذشته به صورت بی پروا و البته بدون مجوز در کار تهیه مستندهایی به نفع ایدئولوژی جریان محافظه کار نزدیک به جبهه پایداری بوده را اکنون می توان با تکیه بر شواهدی پیمانکار جدید نیروهایی دانست که در سال ۷۵ با ساخت برنامه «هویت» سعی به تغییر فضای اجتماعی– سیاسی ایران داشتند. برنامه ای که سال ۸۲ هاشمی رفسنجانی در مصاحبه ای با روزنامه کیهان تلویحا گفت که حسین شریعتمداری در جریان سخت آن نقش داشته است. بر این اساس تشابه مستندهای ساخته شده اخیر با برنامه هایی چون هویت را می توان در سه حوزه جست و جو کرد؛ چهره های هدایت کننده سازندگان آن، شرایطی زمانی و موقعیت جریان تندرو و همینطور بحث های محتوایی”.

این سایت افزوده است: “در آخرین ساخته موسسه سفیر فیلم، یعنی مستند مصاف حلقه نویسندگان و گردانندگان کیهان نقشی پر رنگ دارند. از جمله صفار هرندی که سهم زیادی از زمان قسمت اول این مستند به صحبت های او اختصاص داده شده است. در این فیلم از ۹ نفر مصاحبه های ضبط شده ای پخش می شود که صفار هرندی به لحاظ دفعات ارجاع به سخنانش در صدر لیست این ۹ نفر است. در این فیلم ۹۰ دقیقه ای ۱۹ بار از سخنان او استفاده می شود؛ به عبارتی تقریبا هر ۴ و نیم دقیقه یک بار. سعد الله زارعی، از ستون نویسان تقریبا ثابت روزنامه کیهان که معمولا هر هفته یکی یا دو بار سخن روز یا همان سرمقاله روزنامه کیهان را می نویسد نیز در این فیلم در ۵ نوبت به طور مفصل صحبت می کند.ارتباط حلقه نویسندگان و گردانندگان روزنامه کیهان با برنامه هویت موردی نیست که شک زیادی در آن وجود داشته باشد”.

پیام نو به پخش اعترافات تلویزیونی در این مجموعه جدید اشاره کرده و آورده است: “به نظر می رسد آنها در این فضای مشابه سعی دارند تا همان تحرکات رسانه ای و تبلیغاتی را در شکلی دیگر اجرا کنند و به عبارتی کپی های جدید برنامه هویت را در قالب مستند ها و فیلم هایی بیرون از دایره مجموعه صدا و سیما ساخته و عرضه نمایند. به طور مثال در قسمت اول فیلم مصاف ۹ نفر به عنوان مصاحبه شونده در فیلم حاضر هستند که سهم اصلاح طلبان ۲ نفر، یعنی محمد علی ابطحی و صادق زیبا کلام است. در مقابل اینها ۷ چهره اصولگرا یعنی کاظم انبارلویی، صفار هرندی، مرتضی نبوی، مهدی فضایلی، حسین یکتا، سعد الله زارعی و رضا سراج قرار دارند. در کل فیلم ۱۴ بار به سخنان ابطحی و زیبا کلام و در مقابل ۶۷ باز به سخنان ۷ چهره اصولگرا استناد می شود. همین آمار کمی هم نشان می دهد که این مستند نمی تواند منصفانه و بدون هواداری خاص در منازعات سیاسی ایران تهیه شده باشد.نکته مهمتر اینکه به سیاق برنامه هویت، قسمت عمده سخنان زیباکلام و ابطحی در این فیلم حالتی اعتراف گونه دارد که برخی اقدامات سال های گذشته را به ذهن متبادر می سازد”.

سایت انتخاب هم در گزارشی مشابه، از اعتراف دست اندرکاران برنامه هویت ۲ به دسترسی به آرشیو صدا و سیما خبرداده و می نویسد: “عقبه سیاسی مستند سازان مخالف دولت اندک اندک روشن می شود، حالا دست اندرکاران موسسه سفیر فیلم که با مستند من روحانی هستم به شهرت رسید و اکنون مستند مصاف را راهی بازار کرده است، به طور رسمی در سایت خود اعتراف کرده اند که صدا و سیما آرشیوهای خود را در اختیار آنها قرار می داده است. فیلم های آرشیوی استفاده شده در مستند من روحانی هستم خیلی ها را به شک انداخت که احتمالا این مستند پشت پرده های خاصی دارد و سازندگان آن از امکان دسترسی به منابعی برخوردار هستند که دیگران نمی توانند به آن دسترسی داشته باشند. اما نه خود سازمان صدا و سیما زیر بار پذیرفتن چنین مسئولیتی رفت و نه شورای نظارت بر صدا و سیما قبول کردند تا ارتباط بین آرشیو صدا و سیما با فیلم های استفاده شده در مستند «من روحانی هستم» را بررسی کنند. این ابهام باقی ماند تا اینکه سفیر فیلم مستند جدید خود را با نام «مصاف» رونمایی کرد و البته برای آن سایتی نیز طراحی شده است. در این سایت و در میان مطالب مرتبط با مستند «مصاف» مصاحبه ای با محمد توکلی، تهیه کننده این مستند و محمدرضا تاجدین نویسنده فیلمنامه آن وجود دارد که وی در ان به طور مستقیم به استفاده از آرشیو صدا و سیما در فیلم مستند خود اعتراف می کند”.

بر اساس این گزارش، در سایت مستند سفیر که ویژه برنامه «مصاف» راه اندازی شده، محمد توکلی آرشیو صدا و سیما را یکی از سه منبع اصلی این گروه برای دسترسی به تصاویر سال های گذشته عنوان کرده و در ادامه صحبت های او علی عبدالوهاب،  ضمن گلایه از به هم ریختگی این آرشیو اشاره می کند که کارشان در آرشیو صدا و سیما برای پیدا کردن فیلم های مورد نظر طولانی شده بوده است.

توکلی در جای دیگری از این گفت و گو اشاره می کند که “هیچ تمایلی ندارند که این آرشیوها را در اختیار شخص دیگری بگذارند. صرفاً انبار کردند. شما از صداوسیما که غول ماجرا است بگیر که آرشیو بسیار غنی‌ای دارد، ولی استفاده از آن سخت است. حالا درست است که ما استفاده می‌کنیم”.

همچنین محمدرضا تاجدین، نویسنده فیلمنامه مستند مصاف گفته است: “عمدتاً آرشیوهایی که ما در مورد سخنرانی‌های مقام معظم رهبری، نماز جمعه‌هایی که از آقای هاشمی و آقای جنتی و دیگران بود، از آرشیو صداوسیما استفاده کردیم”.

او افزوده که “به سختی توانستیم به منابع صداوسیما دسترسی پیدا کنیم و قول همکاری بگیریم. شما باید بتوانید طرحتان را برای رأس سازمان بفرستید و قول همکاری بگیرید، وگرنه روالی وجود ندارد که شما بتوانید به فلان مرکز درخواست بدهید و بعد از بررسی‌ها به شما جواب مثبت یا منفی بدهند”.(لینک 1 و 2)

گفتنیست، در زمان اکران فیلم من روحانی هستم، کاظم جلالی، رئیس مرکز پژوهش های مجلس در گفت و گویی که در اواخر اردیبهشت ماه انجام داد تاکید کرده بود که سازندگان این فیلم مستند روابط گسترده ای در برخی حلقه های قدرت دارند.

 او گفته بود: “در این شکی نیست که گروه سازندگان از یک آرشیو قوی برخوردار بودند و اینکه چطور آنها به این آرشیوها دسترسی داشتند را من اصلا در جریان نیستم و البته مهم است که این قضیه مشخص شود”.(لینک)

 موسسه سفیر فیلم، نام کارگردان فیلم من روحانی هستم را معصومه نبوی ذکر کرده بود که بعدها مشخص شد این فرد وجود خارجی ندارد و هویت اعلام شده، جعلی است.(لینک)

اما، تخریب دولت و منتقدان جریان راست، تنها به فیلمسازی محدود نمانده و مشابه دوران اصلاحات، پخش شبنامه در مراسم نماز جمعه نیز به برنامه های تخریبی این جریان افزوده شده است.

بنا به نوشته روزنامه اعتماد “در نماز عید سعید فطر برخی مخالفان دولت اقدام به توزیع نشریه و بروشورهایی علیه علی جنتی وزیر ارشاد کردند. تصاویر متعددی از این نشریات تخریبی در دست نمازگزاران تهرانی دیده شد که نشان از عزم جدی مخالفان دولت برای توزیع این نشریات تخریبی داشت”.(لینک)

 در زمان اصلاحات نیز پخش شبنامه بر علیه عطالله مهاجرانی وزیر ارشاد دولت محمد خاتمی و نیز عبدالله نوری، وزیر کشور او در دستور کار گروه های موسوم به انصارحزب الله قرار داشت و در نهایت نیز منجر به حمله به این دو در جریان حضور در نمار جمعه و تلاش برای ترور آنها شد.

صدا و سیما نیز، در زمان اصلاحات با ساخت مستند کارناوال عاشورا، برنامه تخریب دولت را کلید زد و بعدها در برنامه ای موسوم به چراغ که روح الله حسینیان از میهمانان آن بود و تیم تهیه کننده برنامه هویت آن را ساخته بود، ادعا کرد که قتل های زنجیره ای را دولت خاتمی برنامه ریزی و انجام داده است.

هم اکنون نیز صدا و سیما به تخریب دولت روحانی مشغول است. تخریبی که تا کنون موجب ارسال چند نامه اعتراض آمیز از سوی مشاوران دولت و فعالان سیاسی اصلاح طلب بر علیه صدا و سیما شده است.