اسفندیار صفاری
طی 4 روز گذشته همزمان با اعدام دو روحانی اهل سنت در زاهدان، چهار روحانی سنی دیگر در مشهد و سنندج بازداشت شدند.
مولوی عبدالقدوس ملازهی و مولوی محمد یوسف سهرابی دو روحانی سنی هستند که به اتهام همکاری با گروه مسلح و سنی مذهب جندالله اعدام شدند. ملا ایوب گنجی، ملا حسن زارعی، مولوی عبدالعلی خیرشاهی و ملا محمد عزیز نیز روحانیان سنی هستند که بازداشت شده اند.
تهدید به اعدام های بیشتر
مولوی عبدالقدوس ملازهی و مولوی محمد یوسف سهرابی که 22 آذر 86 پس از هجوم ماموران امنیتی به حوزه علمیه جاه جمال ایرانشهر در جنوب شرقی کشور بازداشت شده بودند پس از برگزاری دادگاهی غیر علنی و یک روز پس از پخش بخشی از فیلم اعترافات آنان در تلویزیون استانی صبح چهارشنبه 21 فروردین در زاهدان به دستور حجت الاسلام ابراهیم نکونام رئیس دادگستری سیستان و بلوچستان اعدام شدند.
به ابراهیم نکونام که با حکم رئیس قوه قضائیه،همزمان با ریاست دادگستری سیستان و بلوچستان، ریاست شورای قضایی شرق کشور را بر عهده دارد، کلیه اختیارات رییس قوه قضائیه و از جمله تائید احکام اعدام در این منطقه تفویض شده است. وی ساعتی پس از اعدام این دو روحانی اهل سنت شخصا در اطلاعیه که با “بنام خدای منتقم” از تلویزیون استانی سیستان و بلوچستان پخش شد دو روحانی اعدام شده را “مخلان امنیت و مسببین ایجاد تفرقه بین شیعه و سنی” نامید و خبر اعدام مولوی عبدالقدوس ملازهی و مولوی محمد یوسف سهرابی را رسما اعلام کرد.
در اطلاعیه رئیس کل دادگستری سیستان و بلوچستان با استناد به آیه 33 سوره مائده قرآن تاکید شده مخلان امنیت و آسایش “جزایشان قتل است و به دار آویختن و یا قطع دست و پایشان»”. وی خطاب به مردم این استان با اشاره به اینکه “ماقسم خورده ایم با عدالت و دقت شرعی حدود الهی را بدون فوت وقت در باره مجرمان اجرا نماییم” روحانیان اهل سنت اعدام شده را “مولوی نمایانی که حوزه علمیه، مسجد و مدرسه را لانه شوم تروریست ها قرار دادند” توصیف و آنان را به “تمهید مقدمات و جمع آوری انواع سلاح و مهمات برای انجام جنایات مسلحانه در استان” و “ایجاد تفرقه بین شیعه و سنی” متهم کرد.
در بخشی از اطلاعیه رئیس دادگستری سیستان و بلوچستان همچنین به “همه” هشدار داده شده که: “همه بدانند جامعه بزرگ ایرانی اعم از مذهب و طوایف مختلف و دستگاه های قضایی، امنیتی و انتظامی اجازه بر افروختن آتش نفاق و اختلاف را توسط هر کسی در هر لباس،مسلک و مذهب و از هر تریبون و جریده ای نخواهند داد”.
وی تاکید کرده: “امروز اختلاف افکنی و تحریک مردم با هر عنوان و قلم از ناحیه هر فردی ، جرمیست نابخشودنی و قابلیت پیگرد قانونی دارد همان گونه که قتل و جنایت وایجاد ترس و ناامنی و قاچاق مواد خانمانسوز مواد مخدر، پشتیبانی ازجنایتکاران،مجازات مرگ را به دنبال خواهد داشت”.
حکم اعدام در دادگاه غیر علنی
مولوی عبدالقدوس ملازهی یکی از دو روحانی سنی اعدام شده، خواهرزاده و داماد مولانا محمد عمر سربازی از روحانیان سرشناس اهل سنت در سیستان و بلوچستان بود که در اسفند 85 درگذشت. مولوی محمد یوسف سهرابی نیز دیگر داماد محمد عمر سربازی بود که سحرگاه چهارشنبه اعدام شد.
این دو روز 22 آذر 86 در جریان حمله نیروهای امنیتی به حوزه علمیه چاه جمال در اطرف شهرستان ایرانشهر دستگیر شدند. طی درگیری که در جریان این حمله رخ داد 4 تن، که بنابر اعلام فرمانده قرار گاه فتح از اعضای گروه جندالله بودند کشته شدند و 13 نفر دیگر از جمله این دو روحانی اهل سنت بازداشت شدند. 5 تن از نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی نیز در این درگیری کشته شدند.
دادگاه این دو مولوی به همراه یازده تن دیگر در اوایل بهمن گذشته به شکل غیر علنی برگزار شد و این افراد به اتهام “همکاری با گروه جندالله” و “نگهداری اسلحه و مهمات” محاکمه شدند.18 فروردین 87 بخش هایی از اعترافات این دو مولوی از تلویزیون استانی سیستان و بوچستان پخش شد و اینک رئیس دادگستری سیستان و بلوچستان در اطلاعیه ای خبر اعدام آنان را اعلام کرده است.
گرو جندالله که یک گروه مسلح سنی مذهب و متشکل از مخالفان بلوچ جمهوری اسلامی است طی چند سال اخیر چندین عملیات مسلحانه در این استان داشته اند که از جمله آنان انفجار بمب در اتوبوس پرسنل سپاه پاسداران در زاهدان است که به کشته شدن 11 تن از اعضای سپاه منجر شد.
رهبری این گروه را عبدالمالک ریگی که خود سابق براین در مدارس علمیه اهل سنت طلبه بوده بر عهده دارد.
سایت های اینترنتی نزدیک به روحانیان اهل سنت خبر داده اند که جنازه این دو روحانی پس از اعدام نیز تحویل خانواده آنها نشده و نیروهای امنیتی روز جهارشنبه و ساعتی پس از اجرای حکم اعدام، خود آن دو را در گورستان زاهدان دفن کرده اند.
گروه جندالله پس از اعدام این دو روحانی اهل سنت ضمن اطلاعیه ای به همه غیر بومیان استان سیستان و بلوچستان هشدار داده تا منطقه را ترک کنند چرا که از این پس ممکن است هر غیر بومی را در این استان هدف قرار دهد.
دستگیری و ترور فعالان مذهبی
طی روزهای اخیر اخبار همچنین از بازداشت چند روحانی سنی دیگر در مشهد و سنندج حکایت دارد.18 فروردین سایت حوزه علمیه دارالعلوم زاهدان خبر دستگیری مولوی عبدالعلی خیرشاهی در مشهد را منتشر کرد. بنابر این گزارش “مولوی عبدالعلی خیرشاهی پس از احضار در دادگاه ویژه روحانیت مشهد و بازجویی دو ساعته در حالی که دست‌بند به دستهایش زده شده بود، بازداشت و به جای نامعلومی منتقل شده‌است”.
دو روز بعد نیز بنابر گزارش سایت های اینترنتی نزدیک به روحانیان اهل سنت، ماموران امنیتی شب هنگام برای دستگیری ملا حسین دارابی، یک روحانی سنی نزدیک به جریان “بیداری جامعه اهل سنت” به روستای ریجاب وارد و با مردم منطقه درگیر شدند. به گزارش سایت “سنی نیوز” پس از فراری دادن ملا حسین دارابی”دو اتوبوس از یگان های ویژه کرند غرب و همدان به ریجاب آمده و حدود ۶۰ نفر از اهالی ریجاب و از جمله ملا محمد عزیز یک روحانی اهل سنت دیگر را بازداشت کردند”.
شب جمعه گذشته نیز “ماموران اداره اطلاعات سنندج به منزل شخصی ماموستا حسن زارعی که ماموستا ایوب گنجی هم مهمان ایشان بودند هجوم برده و با ادعای داشتن حکم بازداشت، اقدام به دستگیری” هر دو کردند. سایت سنی نیوز علت این دستگیریها را “سخنرانی ماموستا ایوب گنجی در نماز جمعه مسجد قبای سنندج” عنوان کرده است.
بنابر آمارها، مذهب نزدیک به 15 میلیون نفر از جمعیت ایران سنی اعلام شده است. سنی ها و شیعیان سال ها در ایران همزیستی مسالمت آمیزی را تجربه کرده اند اما در چند سال اخیر و بخصوص پس از روی کار آمدن محمود احمدی نژاد اقلیت سنی بر افزایش موارد نقض حقوق خود تاکید می کنند.
سایت اینترنتی سنی آنلاین ارگان حوزه علمیه دارالعلوم زاهدان نیز از وقوع مواردی از ترور فعالان مذهبی سنی در غرب کشور خبر داده است. به گزارش این سایت “عوامل ناشناس” جمعه 24 اسفند 86 به سوی دو تن از نمازگزاران مسجد محله لیلاخی در مریوان آتش گشودند و آنان را به قتل رساندند. این دو نفر که “انوراشکاوندم” و”طیب کشوردوست” نام داشتند پس از ادای نماز و بازگشت به منزل، در حین ورود به منزل مورد اصابت گلوله قرار گرفتند و جان باختند.
سایت اینترنتی مدرسه دالعلوم زاهدان همچنین با اشاره به اینکه “این چندمین بار است که مسلمانان نمازگزار و بی دفاع در شهر مرزی مریوان مورد حمله ناجوانمردانه قرار گرفته و به قتل می‌رسند” نوشته: “تحلیلگران بر این باورند که دستهایی آلوده در جریان است تا با راه انداختن جنگهای داخلی، جریانهای اسلامی را در مقابل احزاب ملی‌گرا و چپ قرار دهند و بدین ترتیب امنیت و آرامش منطقه را برهم زنند”.