محمد سفریان
از آغازین سال شروع کار روزآنلاین در سال ۲۰۰۵ با فاصلهٔ کوتاهی من به مجموعه‌ی روز وارد شدم؛ فکر می‌کنم یک سال از شروع به کار روزآنلاین گذشته بود که من به دلیل آشنایی پیشینی که با آقای هوشنگ اسدی داشتم در هنرروز آغاز به نوشتن کردم. نخست نقد کتاب و فیلم می‌نوشتم، در ادامه نیز به دیگر موضوع‌های فرهنگی و هنری نیز پرداختم. هنرروز به عنوان بخشی از وب‌گاه روزآنلاین از هر نظر یگانه بود. به ویژه در آغاز حرکت روز آنلاین، این ایده که در کنار بخش‌های دیگر یک نشریه‌ی سیاسی، جایی را به موضوع‌های هنر و فرهنگ نیز اختصاص بدهیم. در آن سال‌ها اپوزیسیون ایرانی سرش به مراتب شلوغ‌تر از امروز بود و در ان روزها کم‌تر روزنامه‌نگاری به هنر و فرهنگ توجه داشت. این که آقای اسدی با نگاه فرهنگی خود اهمیت موضوع فرهنگ را درک می‌کرد و توجه به موضوع فرهنگ داشت، آن بخش مورد غفلت دیگر نشریات بود که او به خوبی به ضرورت آن رسیده بود و دوست داشت در این زمینه تمرکز کند. موضوع تنها به سابقه‌ی آقای اسدی در مجله گزارش فیلم باز نمی‌گردد، بلکه این یک عمقی از فعالیت روزنامه‌نگاری را نشان می‌دهد و یک عمر تجربه پشت سر خود دارد. این نوع نگاه باعث می‌شود که زمختی دنیای سیاست در فضای فرهنگی کمی تلطیف شود و اگر بخواهیم نگاه بازتری داشه باشیم، نگاه فرهنگی – هنری به فعالیت روزنامه‌نگاری بیرون از ایران بسیار اهمیت دارد. احساس من و بسیاری دیگر این است که از مسیر فرهنگ بهتر و راحت‌تر می‌توانیم به مقصد و مقصود برسیم.
تجربه‌ی “هنرروز” از دید من خیلی موفق بود و یکی از دلایل این موفقیت یگانگی آن و البته نوع نگاه اسدی بود. پس از آن بود که امثال سایت‌هایی همانند رادیو زمانه و دیگران تصمیم گرفتند که نگاه خاصی به فرهنگ داشته باشند یا بخشی را به موضوع فرهنگ اختصاص دهند. در این زمینه روزآنلاین پیشروی دیگران بود. آنچه باعث می‌شود که حتا امروز که از این مجموعه فاصله گرفته‌ام، باز هم به آن سربزنم همین نوع نگاه فرهنگی گرداننده‌گان آن است که می‌دانند هنر و فرهنگ زیربنای یک حرکت اصیل است، و من به نگاه آنان ایمان دارم. هنرروز برای من نوستالوژی دارد و هر وقت به این وب‌گاه سر می‌زنم خاطراتم زنده می‌شود. روز برای ما حکم خانه دارد. شیوه‌ی انتشار تازه‌ی هنرروز به شکل مجله نیز ابتکار خوبی است که در یک سال گذشته صورت گرفت نیز به نظر من خیلی خوب و باز هم ابتکاری است.
هنر روز هم از قصه می‌گوید، هم از داستان، سینما، تئاتر، هنرهای تجسمی و شعر هم جای خود را در میان صفحات آن دارند. اگر من امروز سردبیر هنرروز باشم و بخواهم در مورد اضافه یا کم شدن بخشی به هنر روز تصمیم بگیرم، خب بیشتر به موضوعاتی می‌پرداختم که فکر می‌کنم امروز در جهان هنر دارد رخ می‌دهد. امروز روز آنلاین در جای جای دنیا گزارش‌گرهای فراوانی دارد و این پراکنده‌گی از ایران و آسیا تا اروپا و آمریکا را در بر می‌گیرد و هریک از این گزارش‌گرها با توجه به جایی که در آن زندگی می‌کنند می‌توانند رویدادهای مهم فرهنگی و هنری اطراف خود را پوشش دهند. من فکر می‌کنم این موضوع مورد غفلت قرار گرفته و اگر هرازگاهی گزارشی از لندن، نیویورک یا جاهای دیگر در روزآنلاین داشته باشیم به پربار تر شدن هنرروز کمک بیشتری می‌کند.
از این گذشته من فکر می‌کنم گذشته‌ی پربار تاریخ ادبیات ایران بیشتر در هنرروز باید پررنگ شود. امروز اگر از یک جوانی در مورد هفت پیکر نظامی بپرسید بعید می‌دانم که در مورد آن چیزی شنیده باشد. من فکر می‌کنم زنده کردن گنجینه تاریخ ادبیات ایران بسیار مهم است. در مجموع از دید من جای دو چیز در هنرروز خالی است یکی پرداختن به رویدادهای روز جهان هنر و دیگری توجه به پیشینه‌ی پربار فرهنگ و هنر ایران زمین.
… و اما ادامه راه
من فکر می‌کنم در میانه‌ی سایت‌های سیاسی‌ای که در خارج از کشور فعالیت می‌کنند، موضوع سیاست اهمیت ویژه‌ای دارد و فرهنگ و هنر در این میان شاید خیلی مورد توجه نباشد. ادامه‌ی کار در چنین شرایطی روشن است که دشواری‌های خاص خود را دارد. متاسفانه بسیاری از سایت‌های سیاسی نگاه دور دست فرهنگی ندارند و سایت‌هایی همانند روزآنلاین، رادیو زمانه و رادیو فردا در واقع ادامه فعالیت‌شان به همین توجه به حوزه‌ی فرهنگ بستگی دارد. اگر مشکل بودجه را نیز خیلی پررنگ ندانیم، برای حضور فعال و سرپا نگه داشتن یک مجموعه هنری مشکلات زیادی پیش روست، اما در این میانه هم سایت روز و هم بخش هنر روز خیلی موفق بوده است. همین که توانسته‌اند ده سال این حرکت مستمر را ادامه بدهند و دوام بیاورند کار بسیار بزرگی کرده‌اند. هنر روز در دل یک نشریه‌ی سیاسی حرف از هنر، شعر، ادبیات، نقد سینما و… گفت و برای مایی که در این دنیا نفس می‌کشیم و می‌بینیم که رسانه‌ها همواره خواستار مطالب سیاسی هستند فضایی برای نفس کشیدن فراهم می‌کرد.
بسیاری از سایت‌هایی که می‌بینیم به صورت یک پروژه شروع به کار می‌کنند، یک یا دوسال به کار ادامه می‌دهند و بعد متوقف می‌شوند. روزآنلاین اما به دلیل فعالیت خوب‌اش و نظام و ساختاری که توانسته است ایجاد کند، تا امروز ادامه داشته است راز این دوام هم به نظر من کار حرفه‌ای است، داشتن نگاه حرفه‌ای و مطبوعاتی به روز دلیل همین ماندگاری است.
