آکام مکری
پیرامون آخرین وضعیت فعالان کرد زندانی، با نگین شیخ الاسلامی، عضو سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان و روزنامه نگار سنندجی به گفت و گو نشسته ایم. وی در این مصاحبه از بازداشت شمار زیادی از شهروندان کرد به اتهامات سیاسی سخن گفته است.مصاحبه در پی می آید.
خانم شیخ الاسلامی؛ آخرین خبر از آقای محمد صدیق کبودوند، رییس زندانی سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان چیست؟
الان حدود 10 ماه است که آقای کبودوند در بازداشت هستند؛از این مدت، حدود چهار ماه و اندی را در انفرادی بوده اند و اتهاماتی که علیه ایشان مطرح کرده اند ”اقدام علیه امنیت ملی” از طریق راه اندازی سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان و همچنین “تبلیغ علیه نظام” است. ایشان قرار بود هفته گذشته دادگاهی شوند اما به دلیل عدم حضور معاون دادستان به زمان دیگری موکول شد.البته ناگفته نماند که بازپرس پرونده از ماهها پیش وثیقه ای 150 میلیونی را برای آزادی ایشان تعیین کرده اند اما متاسفانه این وثیقه سنگین، بیشتر برای آزاد نشدن بوده تا آزاد شدن و تا کنون خانواده ی آقای کبودوند و دوستان وی نتوانسته اند آن را تامین کنند.
ادامه بازداشت آقای کبودوند و طرح این اتهامات بر چه مبنایی است؟ وی و سازمان متبوع وی اساسا چه فعالیتی انجام داده اند که مقامات امنیتی آنرا به مثابه اقدام علیه امنیت ملی می دانند؟
اساسا بازداشت فعالان حقوق بشر مبنایی منطقی و قانونی نمی تواند داشته باشد. فعالیت سازمان ما در چهارچوب میثاقهای حقوق بشری است و ایران هم موظف به اجرای همه میثاقهایی است که رسما آنها را پذیرفته و امضا کرده است. آقای کبودوند هم در این چهارچوب فعالیت و اتفاقا فعالیتی جدی ومسالمت آمیز داشته است. او کارنامه درخشانی در دفاع از حقوق شهروندان مناطق کردنشیندارد؛ ضمن اینکه با توجه به پیشینه ای فرهنگی، آقای کبودوند، شخصیتی مدنی و مسالمت جو دارد.متاسفانه امروز در ایران، دفاع از حقوق انسانها با اقدام علیه امنیت ملی مترادف شده است.
از وضعیت دانشجویان کْرد زندانی خبری در دست دارید؟
آقای حبیب الله لطیفی، دانشجوی سنندجی که ماه هاست در بازداشت نیروهای امنیتی بسر می برد، از سه ماه پیش به زندان مرکزی سنندج منتقل شده و بلاتکیف است؛ همچنین یاسر گلی، دیگر دانشجوی دربند سنندجی با وجود پیگیریهای متعدد خانواده و نیز بیماری حاد ریوی هنوز در بازداشت بسر می برد. قرار است او اول خرداد ماه به همراه مادرش، خانم فاطمه گفتاری به اتهام “اقدام علیه امنیت ملی” دادگاهی شوند؛هدایت غزالی و صباح نصری هم در زندان اوین و پس از گذشت یکسال از بازداشتشان، همچنان بلاتکلیف هستند.
وضعیت فعالین جنبش زنان، روناک صفازاده و هانا عبدی که در زندان هستند به چه شکلی است؟
متاسفانه هانا و روناک با وجود گذشت هفت ماه از دستگیریشان و برغم فشارهای مختلفی که در بازداشتگاه متحمل شده اند، هنوز در بند نسوان زندان سنندج بسر می برند؛ البته روناک یکبار دادگاهی شده اما به دلیل تناقضاتی که در پرونده وی وجود داشته، جلسه دادگاه بدون نتیجه خاتمه یافته وبه زمان دیگری موکول شده است. هانا عبدی اما دادگاهی نشده و حتی با وجود گذشت ماهها از بازداشتش هنوز تفهیم اتهام هم نشده است. جالب اینکه بازجوی پرونده روناک صفازاده، بر “محارب” بودن وی پافشاری و از دادگاه درخواست صدور “اشد مجازات” را کرده است.
در کردستان، چندین فعال هم به اتهامات امنیتی به اعدام محکوم شده اند: هیوا بوتیمار، عدنان حسن پور و فرزاد کمانگر.پرونده این افراد به کجا رسیده است؟
قاضی پرونده هیوا بوتیمار، از حکم پیشین خود یعنی اعدام دفاع کرده وبا وجود مخالفتی که دیوان عالی کشور با این حکم کرده بود، قاضی دادگاه مریوان، اینبار هم هیوا بوتیمار را به اعدام محکوم کرده است؛ پرونده عدنان حسن پور، دیگر فعال محکوم به اعدام هم برای بازبینی در اختیار آیت الله شاهرودی قرار گرفته است؛ فرزاد کمانگر، معلم کامیارانی هم در حال حاضر در زندان رجایی شهر بسر می برد، وکلای آقای کمانگر به حکم اعدام وی اعتراض کرده اند؛ حتی یکی از وکلای او معتقد است که اساسا حکمی که برای فرزاد کمانگر صادر شده، براساس اصرار نیروهای امنیتی بوده و مبنایی قانونی ندارد. ناگفته نماند دو فعال سیاسی کرد دیگر به نامهایفرهاد وکیلی و علی حیدریان هم به اتهام” عضویت در یکی از احزاب سیاسی کرد” به اعدام محکوم شده اند و الان در زندان رجایی شهر دربند هستند.
در مناطق کردنشین، شمار زیادی از شهروندان عادی هم به دلایل سیاسی در زندانها هستند. آیا آمار دقیقی از تعداد این افراد و نوع اتهاماتشان دارید؟
در کردستان، شمار شهروندانی که به اتهامات سیاسی در زندانها هستند زیاد است؛ اتهام بیشتر این افراد ”همکاری با گروههای مخالف نظام” است. حتی در زندان رجایی شهر کرج، از حدود 50 زندانی سیاسی دربند، 40 نفرشان کرد هستند و متاسفانه وضعیت بسیار بدی هم دارند؛ در زندان رجایی شهر، 15 شهروند کرد عراقی هم به دلیل ورود غیر قانونی به ایران بازداشت شده اند که بیشتر این افراد پیشتر به دو سال زندان محکوم شده بودند اما با وجود سپری شدن دوره محکومیت، کماکان در زندان مانده و ازاد نشده اند. در بین این افراد کسانی هستند که از پنج سال پیش در زندانند و می بایست سه سال قبل آزاد می شدند اما به دلایل نامشخصی مسئولان زندان از آزادی آنان سرباز زده اند.