قصهای که تازگی ندارد؛ توهین به اقلیتهای مختلف از صدا و سیمای جمهوری اسلامی و دیگر رسانههای عمومی. اینبار پخش یک برنامه تلویزیونی داغ زخمی قدیمی را تازه کرده؛ زخمی که حتی عذرخواهی رئیس صدا و سیما هم از التهاب آن کم نکرد. روز دوشنبه، صدها نفر در مناطق ترکنشین ایران علیه سیاستهای “نژادپرستانه” صدا و سیما دست به تجمعات اعتراضی زدند. شاهدان عینی به روز میگویند این تجمعها ابتدا مسالمتآمیز بوده اما با مداخله نیروهای لباس شخصی، تعدادی مورد ضرب و شتم قرار گرفته و برخی دیگر نیز بازداشت شده اند.
روز دوشنبه، ۱۸ آبانماه، در پی نمایش برنامه “فیتیله” از شبکه دو صدا و سیما، شماری از معترضان در شهرهای تبریز، ارومیه، زنجان و اردبیل با سردادن شعار و حمل پلاکاردهایی به این برنامه تلویزیونی اعتراض کردند.
در بخشی از برنامه “فیتیله” ویژه کودکان، برخی از شخصیتها به زبان ترکی حرف میزنند. ترکهای ایران برخی از دیالوگهای این برنامه را “توهینآمیز” و”نژادپرستانه” خواندهاند.
تصاویر و ویدیویهای منتشر شده از تجمع شهر ارومیه نشان میدهد برخی از معترضان شعارهایی مانند، “هارای هارای من ترک هستم” و به زبان ترکی “مدرسه مدرسه” سر میدهند و پلاکاردهایی در اعتراض به “نژادپرستی” و تبعیض علیه ترکها حمل میکنند.
میثم آزادی، شاهد عینی در ارومیه و از شرکتکنندگان در این تجمع اعتراضی، به روز میگوید تجمع آنها ساعت ۴ عصر از میدان انقلاب مسیر خیابان امام در جریان بود و همزمان عدهای هم از طرف مرکز و خیابان عطایی به طرف دیگر تجمع کنندگان در حال حرکت بودند.
به گفته آقای آزادی: “نیروهای یگان ویژه و لباس شخصیها برای اینکه اعتراض کنندگان نتوانند به هم برسند، با گاز اشک آور و گلولههای پلاستیکی به متفرق کردن مردم پرداختند. در گیری شدیدی بین مردم و نیروهای یگان ویژه به وجود آمد و با باتوم به مردم حملهور شدند، درگیری اصلی در مرکز- بازار ارومیه و خیابان عطایی بود، حتی نیروهای یگان ویژه با موتورها به کوچههای فرعی حمله ور می شدند و هر کسی را گیر میآوردند کتک میزدند.”
روز دوشنبه، یک تجمع دیگر هم در مقابل دانشگاه ارومیه انجام شد. دانشجویان با در دست داشتن پلاکاردهایی با مضامینی مانند “تبعیض مساوی نیست با برادری” و سردادن شعارهایی علیه “نژادپرستی” به پخش برنامه “فیتیله” در شبکه دو اعتراض کردند.
شاهدان عینی میگویند در این تجمع جواد جهانگیرزاده، نماینده ارومیه در مجلس نیز حضور داشته و ضمن محکوم کردن این برنامه ابتدا آن را “سهوی” و بعد از اعتراض عده از دانشجویان “عمدی” اعلام کرده است.
با اینحال جهانگیرزاده در گفتگو با سایت ندای ارومیه هم گفته است: “قطعا نمایندگان مردم منطقه پی گیر این توهین هستند و لازم نیست که استان بخاطر چنین جریاناتی وجهه نا امنی به خود بگیرد.”
بعد از ظهر روز دوشنبه همچنین گزارش شد که بخشهایی از بازار تبریز تعطیل و تعدادی از مردم در نقاط مختلف شهر، از جمله در خیابان آبرسان دست به تجمع های اعتراضی زدهاند.
در زنجان و مشکین شهر نیز تجمعهای مشابهی برگزار شده است.
پلیس، نیروهای گارد ویژه و ماموران امنیتی حضور پررنگی در تجمعات روز چهارشنبه داشتهاند. در مواردی به تجمع کنندگان حمله کرده و شماری از مردم نیز در شهرهای مختلف بازداشت شدهاند.
همزمان با انتشار ویدیوی برنامه “فیتیله” و آغاز اعتراضهای مجازی، صدا و سیمای جمهوری اسلامی با انتشار بیانیهای از توقیف موقت این برنامه و برکناری یکی از دستاندرکاران شبکه دو خبر داد. این سازمان در بیانیه خود از “آذریهای ایران” عذرخواهی کرده است.
محمد سرافراز، رئیس سازمان صدا و سیما نیز بابت پخش این برنامه عذرخواهی کرده و گفته است: “رسانه از خطای به وجود آمده پوزش میطلبد و در ایفای وظایف خود در تحکیم وحدت اقوام و انسجام ملی با همتی مضاعف تلاش خواهد کرد.”
در همین حال محمد اسماعیل سعیدی، نماینده تبریز در مجلس با انتقاد از این برنامه تلویزیونی گفته “توهین به مردم آذربایجان توهین به کل مردم ایران است.”
علیرضا آقایی، تهیهکننده برنامه “فیتیله” در بیانیهای توضیح داده که “مفهوم نمایش مورد اشاره در زمینه آموزش استفاده مسواک بوده و مانند نمایشهای دیگر، ترکیبی فانتزی از گویش و لهجههای مختلف در فضای نمایش استفاده شده است و این به معنای جسارت به قوم و یا لهجه خاصی نیست”.
در سالهای گذشته نیز پخش برنامهها و سریالهایی از صدا و سیمای جمهوری اسلامی با انتقادات اقلیتهای مختلف در ایران روبرو شده است.