مریم دستگیر
امروز، همزمان با برگزاری نشست فصلی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، جواد وعیدی قائم مقام دبیرشورای امنیت ملی با معاون خاویر سولان دبیرسیاست خارجی اتحادیه اروپا در وین دیداروگفت وگو می کنند تا به پیگیری مذاکرات علی لاریجانی وخاویرسولانا که دهم خرداد ماه انجام شد، بپردازند.
یکی از عناوین دستور کار نشست شورای حکام، بررسی وضعیت پرونده برنامه هسته ای ایران خواهد بود. به گزارش منابع غربی ایران در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین با انتقاد بسیاری درباره فعالیت‌های هسته‌ای اش روبه رو خواهد شد. یکی ازدیپلمات ها به این خبرگزاری گفته است که این انتقادات از گذشته جدی تر خواهد بود. اگر چه سلطانیه نماینده ایران درآژانس در اظهاراتی تاکید کرده است که هیچ جای نگرانی نخواهد بود. انتقاداتی که دیپلمات ها ازآن سخن گفته اند درخصوص توسعه برنامه غنی سازی تهران علی رغم قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل وکاهش همکاری با آژانس خواهد بود.
گزارش بیست وسوم ماه می آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکید می کند که ایران نه تنها ضرب‌الاجل سازمان ملل را برای توقف غنی سازی نادیده گرفته بلکه در برنامه خود گام‌های بلندی را از آغاز سال جاری میلادی تاکنون بر داشته است. یک مقام سازمان ملل در این باره گفته است: “ایران در حال حاضر 2000 دستگاه سانتریفوژ فعال دارد و تا ماه آینده این تعداد به 3000 می‌رسد. این تعداد مبنای غنی سازی در مقیاس صنعتی خواهد بود.”
قراراست همچنین شورای حکام آژانس، نسبت به آنچه “وخامت آگاهی آژانس از فعالیت‌های ایران آن طور که در گزارش آژانس ذکر شده” خوانده ابراز نگرانی عمیق کند.
یک دیپلمات اروپایی عالی‌رتبه به رویتر گفته است که هیچ عضوی در شورای حکام، حتی کشورهای عضو جنبش عدم تعهد که ایران عضو آنهاست، وقتی در نشستی که هفته گذشته انجام شد از سوی یک مقام عالی‌رتبه آژانس از سرفصل های گزارش مطلع شدند مخالفتی نکردند: “رفتار ایران این کشور را کاملا تنها کرده است. اگر ایران به سرعت رویکردش را تغییر ندهد هیچ جایگزینی به غیر از ازسرگیری رویکرد شورای امنیت وجود نخواهد داشت.” یک دیپلمات غربی افزوده است که ایران هم چنین از توافقی که اجازه می‌دهد بازرسی‌های سرزده از تاسیسات زیرزمینی سانتریفیوژ‌ها انجام گیرد عدول کرده و به بازرسان اجازه نداده است در اطراف دستگاه‌ها حرکت کنند و عکسبرداری کنند.
طی هفته های گذشته، ایالات متحده فشار دیپلماتیک زیادی را به کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل وارد آورده تا بتوانند قعطنامه تحریم سوم ایران را که به افزایش فشارهای اقتصادی علیه تهران منجر خواهد شد، دردستورکارقراردهند. اگرچه تا کنون اختلاف نظرهایی درمیان برخی ازاعضا دراین زمینه وجود داشته است. برخی ازاعضا نگران آن هستند که با توجه به سرسختی تهران برای ادامه برنامه غنی سازی و بی توجهی مقامات ایرانی به تحریم های پیاپی سازمان ملل، از یک سوی اعتبار قطنامه های این سازمان با خدشه مواجه شود و از سوی دیگر، ازآنجا که واشنگتن بارها اعلام کرده است که همه گزینه ها روی میز است، رفتن به سوی قطعنامه سوم احتمال استفاده از گزینه های شدیدتر را افزایش دهد.
امروز درنشست فصلی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، گزارش اخیر محمد البرادعی درخصوص فعالیت های هسته ای ایران دروین مورد مطالعه قرارخواهد گرفت. طی هفته های گذشته محمد البرادعی با برخی اظهارات درخصوص برنامه هسته ای ایران و از جمله گفتن این موضوع که ایران به نقطه غیرقابل بازگشت دردانش هسته ای رسیده است، خشم مقامات کاخ سفید را برانگیخته بود. البرادعی گفته بود: “درخواست آنها برای تعلیق به عنوان مبنای مذاکرات دیگر واقع گرایانه نیست و تلاش غرب برای محروم کردن ایران از دستیابی به این فناوری تحت تاثیر واقعیات قرار گرفته است.” ازجمله واکنش ها اظهارات کاندولیزا رایس وزیر امورخارجه آمریکا بود که ازالبرادعی خواست از بیان مطالبی که در اجماع بین المللی علیه ایران خلل وارد می کند، خودداری کند.
در مقابل، در نشست آتی شورای حکام آژانس قرار است، جنبش عدم تعهد در بیانیه‌ای از فعالیت‌های هسته ای ایران و لزوم حل این مساله از طریق مسالمت‌آمیز حمایت خود را اعلام کند. همچنین پیش بینی می شود در این بیانیه از برخی تحرکات و اقدامات برخی کشورهای اروپایی و آمریکا نسبت به تحت فشار قرار دادن دبیرخانه آژانس و شخص مدیر‌کل در خصوص وظایف و اظهارات فنی و بی‌طرفانه وی درباره مساله‌ی هسته ای ایران اعتراض شود.
پیش از این علی‌اصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس پیش از این از اعتراض جنبش عدم تعهد نسبت به برخی تحرکات و اقدامات آمریکا و اروپا و برخی دیگر از کشورهای عضو شورای حکام در وظایف فنی، تخصصی و بی‌طرفانه‌ی دبیرخانه آژانس در نشست این هفته شورای حکام سخن گفته بود. نماینده دائم ایران در آژانس به ایسنا گفته بود: “ دستور جلسه این نشست درباره ایران، به موضوع اجرای پادمان هسته ای در ایران می‌پردازد. سلطانیه گفته بود علی رغم همه فشارها “هیچ موضوع نگران کننده ای وجود ندارد.”