احمد باطبی
در 30 سال عمر انقلاب اسلامی، مجموع اعدام های رسمی انجام شده توسط دولت ( صرف نظر از اعدامهای غیر رسمی ) ایران را در ردیف دوم کشور های ناقض حقوق بشر قرار داده است؛ اما این قیاس در حالی است که با توجه به درصد جمعیت کشور چین که رتبه اول را دارا است، تعداد اعدامها در ایران به خودی خود نشانگر گستردگی اعدام ها در ایران است. و این جدا از دیگر موارد نقض حقوق بشر در ایران است. به همین دلیل از این پس می کوشم در گزارش هایی هفتگی، نمایی کلی از موارد نقض حقوق بشر در ایران را ، به عنوان سخنگوی برون مرزی مجموعه فعالان حقوق بشر، ترسیم نمایم.
زنان
1ـ زینب بایزیدی فعال حقوق زنان، در تاریخ 19 تیرماه در پی احضار به ستاد خبری وزارت اطلاعات بازداشت و به زندان مهاباد منتقل شد؛ او بدون تفهیم اتهام قانونی و بدون در اختیار داشتن وکیل مدافع در طی مدت حدود 30 روز در یک روند مبهم و پر نقص قضائی، محاکمه و در 20 مردادماه حکم 4 سال زندان توام با تبعید خود را دریافت کرد.
آقای مهدی حجتی، وکیل مدافع خانم بایزیدی طبق زمانبندی مهلت اعتراض ، جهت پیگیری وضعیت نامبرده به دادگستری ارومیه مراجعه کرده اند اما در کمال شگفتی به وی اعلام شده که نامه اعتراضی خانم بایزیدی که در آن اعتصاب غذای ایشان اعلام شده بود، به منزله لایحه اعتراضی تلقی و پرونده روز پنجشنبه مورخه 31/5/87 به دادگاه تجدید نظر استان ارجاع گردیده و در همان روز توسط شعبه 10 دادگاه مذکور، حکم صادره تائید شده است. یعنی بازداشت تا صدور حکم تجدید نظر 37 روز . خانم بایزیدی هم اکنون در اعتصاب غذا است
2 ـ فرشته نجاتی دختر 18 ساله مریوانی توسط پدرش و از طریق بریدن گلو به قتل رسی؛ پدر فرشته نجاتی این قتل را با انگیزه ناموسی انجام داده بود. اقدام فجیع این فرد باعث جریحه دار شدن افکار عمومی شد و مردم مریوان در تظاهراتی خودجوش به سمت روستای محل حادثه حرکت و از این اتفاق اعلام انزجار کردند و خواستار برخورد قانونی با قاتل شدند.
در روز پنج شنبه هفته گذشته مردم مریوان در پی قوت گرفتن شایعه ای مبنی بر آزادی این پدر سنگدل، در مقابل دادگستری سنندج اقدام به تجمع کردند که در پی این تجمع و دخالت نیروهای نظامی بیش از سی تن از معترضان بازداشت شدند و هم چنان در بازداشت به سر می برند.
دانشجویان
1 ـ دو سال پیش در چنین روزهایی ابوالفضل جهاندار و سعید درخشندی از فعالین دانشجویی بازداشت شدند. ابوالفضل جهاندار، عضو شورای عمومی دفتر تحکیم وحدت و عضو سابق انجمن اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی، و سعید درخشندی، عضو سایق انجمن اسلامی دانشگاه یزد، در بیست و نهم و سی ام مردادماه سال ۱۳۸۵ بعد از باز گشت از سفر خارج از کشور بازداشت شدند و اکنون در حالی وارد سومین سال بازداشت خود می شوند که در این مدت بدون استفاده از حق مرخصی همچنان در بند هستند.
سعید درخشندی و ابوالفضل جهاندار پس از بازداشت، مدت ها در بلاتکلیفی در زندان 209 وزارت اطلاعات به سر بردند. این دو در ابتدا با اتهاماتی عجیب نظیر داشتن ایمیل محرمانه، برنامه ریزی برای تسخیر صدا و سیما، رابطه نامشروع از طریق داشتن عکس یادگاری دسته جمعی با دانشجویان و … مواجه شدند اما در طی روال پرونده اتهام آنان به اقدام علیه امنیت ملی تغییر پیدا کرد و نهایتا پس از ۶ ماه بلاتکلیفی در اسفندماه سال 85 به 3 سال زندان محکوم شدند. گرچه این حکم با اعتراض وکلای پرونده مواجه شد ولی دادگاه تجدید نظر این حکم را تایید کرد . قاضی دادگاه تجدیدنظر در همان زمان به خانواده های جهاندار و درخشندی گفته بود جهت تایید این حکم تحت فشار قرار داشته است.
این دو فعال دانشجویی در حال حاضر از لحاظ جسمی در وضعیت مناسبی به سر نمی برند. سعید درخشندی از ناحیه کمر و نخاع آسیب دیده است. وی در ۲۸ اسفندماه ۸۵ و ۲ روز پیش از سال نو در بند ۲۰۹ مورد ضرب و شتم قرار گرفته که خانواده ایشان در همان زمان این موضوع را اعلام کردند . این ضرب وشتم باعث آسیب دیدگی شدید کمر و نخاع وی شده، به طوری که دست چپ وی از کار افتاده است. ابوالفضل جهاندار نیز مبتلا به کاهش شدید بینایی چشم و مشکلات مفصلی سائیدگی مهره کمر شده است و محمدعلی دادخواه، وکیل مدافع وی، نسبت به وضعیت جسمی او در زندان ابراز نگرانی کرده است.
2 ـ هدایت غزالی و صباح نصری، دانشجویان دانشگاه تهران و علامه که بیش از 14 ماه است در زندان به سر می برند سرانجام محاکمه و به 2 سال حبس تعزیری محکوم شدند . اتهام این افراد فعالیت تبلیغی بر علیه نظام و شرکت در تجمع غیرقانونی اعلام شده است .
3 ـ درادامه برخورد با دانشجویان، دستگیری و بازداشت آنان، طی دو هفته اخیر با موارد زیر رو به رو بوده ایم:
دستگیری فاروق معروفی و مصلح فتاح پور، دو دانشجوی دانشگاه تربیت معلم،
بازداشت رضا نگهداری دانشجوی حقوق دانشگاه تهران
دستگیری سورنا هاشمی، عضو انجمن اسلامی دانشگاه زنجان
دو سال و نیم حبس برای “علی شاکری” دانشجوی رشته علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور سنندج
بازداشت مهدی شیخ احمدی دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد رشته کامیپوتر دانشگاه تبریز
بازداشت امیر مردانی، فعال دانشجویی دانشگاه تبریز
بازداشت منصور امینیان،مقصود عهدی و همچنین آیدین خواجه ای، امیر مردانی، فرزاد زهتاب ، سجاد راد مهر از دانشجویان هویت طلب دانشگاه تبریز و همچنین افسر وظیفه داریوش حاتمی
بازداشت 12 دانشجوی آزادیخواه و برابری طلب
عصر روز پنج شنبه ۱۲ تن از دانشجویان چپ در پارک لاله، طی هجوم نیروهای پلیس بازداشت شدند. اتهام این دانشجویان صرفا تجمع غیرقانونی ( بیش از چهار نفر ) ذکر شده است. این دانشجویان صبح روز بعد در یک دادگاه تبرئه شدند. اسامی تعدادی از این دانشجویان عبارت است از بیتا صمیمی زاد ، حامد محمدی ، نادر احسنی ، الهام احسنی و شقایق طباخ. … شقایق طباخ دانشجوی گرافیک دانشگاه تهران همچنان در بازداشت به سر می برد وطبق گزارش رسیده مورد ضرب و شتم نیروهای پلیس نیز قرار گرفته است
حکم اعدام برای حبیب الله لطیفی
حبیب الله لطیفی دانشجوی حقوق دانشگاه ایلام ، 26 ساله و ساکن سنندج که در مهرماه سال گذشته بازداشت شده بود، به اعدام محکوم گردید.
این دانشجوی سندجی متهم به هواداری از گروه های محارب شده است . آقای لطیفی در زمان بازداشت و در اداره اطلاعات شهر سنندج مورد بدرفتاری و شکنجه قرار گرفته به طوریکه به خونریزی کلیوی و ناراحتی ریوی دچار شده و همچنین بیماری برونشیتی که نامبرده از کودکی به آن مبتلا شده و در آستانه بهبودی بوده،مجددا در شرایط سلول انفرادی رو به وخامت گرائیده است.
نامبرده مدتی را نیزبر اثر شکنجه های وارده در بیمارستان تامین اجتماعی سنندج بستری بوده است. حبیب الله لطیفی مدعی است که یکی از شکنجه ها در ارتباط با وی تهدید به تجاوز دو دختر هم جرم وی در مقابل وی بوده و به همین علت او برای نجات آن دو دختر ناچار به بیان مطالب خلاف واقع و مصاحبه تلویزیونی شده است.
شکنجه مهدی خدایی و سلمان سیما
آنچه بازداشت های گسترده تیرماه امسال را متفاوت از سال های گذشته کرد، قرارگرفتن شماری از فعالان دانشجویی دانشگاه آزاد در میان بازداشت شدگان 18 تیرماه بود. مهدی خدایی و سلمان سیما از جمله فعالان دانشجویی دانشگاه آزاد هستند که پس از دستگیری بیش از یکماه در حالت قطع تمام تماسها با دنیای بیرون و در سلول انفرادی به سر برده و به شیوه ای وحشتناک مورد شکنجه قرار گرفته اند. به طوریکه آقای سیما طی افشاگریهای اخیر خود از ضرب و شتم مکرر با چشم بسته و تهدید و هتاکی سخن گفته است. آقای مهدی خدایی نیز در زمان بازداشت بعلت شدت و شیوه های شکنجه مدت سه روز را در بیمارستان قمر بنی هاشم بستری شده است. طبق گزارش های رسیده مامورین او را با دست و پا و چشم بسته مورد ضرب و شتم قرار داده اند. به طوری که سر وی دچار شکستگی عمیق شده است، موهای وی را به صورتی وحشیانه تراشیده و اورا بابت اقدام به اعتصاب غذا، «فلک» کرده اند. هم اکنون این دو دانشجو با اتهام تبلیغ علیه نظام و اخلال در نظم عمومی از طریق شرکت در تجمعات دانشجویی و تبانی ، با اخذ ضمانتهای سنگینی آزاد شده اند . آقای خدایی در حال حاضر دوره درمان خودرا پشت سر میگذراند .
زندانیان سیاسی
یوسف عزیزی بنی طرف، عضو هیات دبیران کانون نویسندگان ایران ، اندیشمندی که صاحب حداقل بیست اثر ارزنده در حوزه های ادبی و ترجمه است، از سوی شعبه 15 دادگاه انقلاب تهران به تحمل 5 سال حبس تعزیری محکوم شده است. وی متهم است در اعتراضات سال 1384 که اعراب خوزستان در ارتباط با نامه ای منتسب به معاون رئیس جمهور وقت اقدام به تظاهرات اعتراض آمیز کردند ، نقش داشته و از این طریق بر علیه امنیت کشور اقدام کرده است.
اعضای “انجمن جوانان صدای عدالت سیستان و بلوچستان” همچنان در زندان: همزمان با بازداشت زنده یاد یعقوب مهرنهاد تعدادی از اعضای “انجمن جوانان صدای عدالت سیستان و بلوچستان” در دفتر این انجمن بازداشت و پس از سپری نمودن هفتاد روز بازداشت از زندان آزاد شدند. اما چهار تن از افراد مذکور به نامهای فضل الرحمن چهراس، 16 ساله ،اسدالله شه بخش، دانشجوی ترم آخر جغرافیای شهری دانشگاه زاهدان، عبدالله سالارزهی عضو شورای مرکزی و دبیر کمیسیون فرهنگی انجمن به همراه ابراهیم مهرنهاد برادر 16 ساله یعقوب مهرنهاد به دلیل پیگیری و اطلاع رسانی نسبت به وضعیت یعقوب مهرنهاد در اسفند ماه سال گذشته هنوز در بازداشت به سر می برند و تکلیف آنان با وجود سپری نمودن شش ماه از زمان بازداشت خود در زندان مرکزی این شهر، روشن نیست.این افراد فاقد وکیل هستند و از اتهامات آنان اطلاع دقیقی در دست نیست .
وضعیت آیت الله بروجردی و هواداران
بنا بر گزارشات دریافتی آقای بروجردی که هم اکنون در بند 500 زندان اوین به سر می برد، از ناراحتی های عدیده جسمی در رنج است، ایشان مبتلا به بیماری قلبی (تنگی دریچه میترال) ، پارکینسون ، ناراحتی کلیوی و ریوی است. وی علیرغم وضعیت وخیم جسمی خود از رسیدگی پزشکی محروم است. بسیاری از ناراحتی های جسمی وی حاصل شرایط زندان و بدرفتاری با وی می باشد. عدم رسیدگی پزشکی به نامبرده شائبه حذف فیزیکی وی را دامن میزند. بنابر گزارشات دریافتی مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران از نزدیکان نامبرده، طرح مسائل غیر حقیقی در ارگان های خبری نزدیک به دولت در کنار تشکیل جلساتی در روزهای اخیر با شرکت مسئولین امنیتی در پوشش نشستهای حقوقی که هیچیک و تصمیمات اتخاذ شده در این جلسات نیز به اطلاع وکیل ، خود آیت الله و نزدیکان وی نرسیده، موجبات نگرانی بیش از پیش فعالان حقوق بشر نسبت به مواضع و تصمیمات دستگاه امنیتی در قبال ایشان و هواداران وی شده است.
در طی ماه جاری تا کنون هفت تن از متهمان اصلی پرونده آقای بروجردی به صورت مجزا به دادسرای ویژه روحانیت احضار و سپس جهت به اجرا گذاردن حکم ، بازداشت و به زندان منتقل شده اند . بنابر گزارشات دریافتی این بازداشتها ادامه خواهد شد.
شایان ذکر است دادسرا به منظور عدم تحریک افکار عمومی و فعالان حقوق بشر نسبت به رویه مذکور اقدام به احضار به صورت زمان بندی شده و مجزای متهمان می کند.
مسعود کردپور، روزنامه نگار و معلم زندانی
مسعود کردپور، روزنامه نگار و فعال حقوق بشر که علاوه بر عضویت در مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، بنیانگذار بنیاد دموکراسی و حقوق بشر در کردستان و همچنین عضو انجمن دفاع از محیط زیست بوکان است از سال ها پیش با نشریات محلی و کشوری بعنوان روزنامه نگار کار کرده و درسازماندهی فعالیتهای صنفی معلمان در راستای احقاق حق به عنوان یک فعال مدنی متعهد، مسالمت جو و پایبند به قانون نقش داشته است.
این معلم تلاشگر که به دلیل فعالیتهای اجتماعی و صنفی خود پیش از این با 21 سال سابقه تدریس به شهرستان تکاب تبعید گردیده بود، روز گذشته و همزمان با روزخبرنگار در منزل مسکونی خود واقع در شهر بوکان بازداشت و به بازداشتگاه اداره اطلاعات شهر مذکور منتقل گردید.
اتهام ایشان هم فعالیتهای تبلیغی علیه نظام عنوان شده است.
فرزاد کمانگر
فرزاد کمانگر نیز همچنان در سلول انفرادی و بدون اجازه تماس و ملاقات با خانواده در بند 209 زندان اوین نگهداری می شود، بعد از اعدام یعقوب مهرنهاد نگرانی از شرایط فرزاد شدت گرفته و اتحادیه مستقل کارگری سازمانهای اتحادیه اروپا و همچنین اتحادیه جهانی معلمان تا کنون سه بیانیه در حمایت از وی صادرکرده اند که در آخرین آن اقدام عاجل فعالان مدنی و معلمان برای نجات فرزاد خواسته شده است.
تبعید منصور اسانلو
منصور اسانلو ، رئیس سندیکای کارگری شرکت واحد تهران و حومه که پیشتر به دلیل راه اندازی تجمع غیرقانونی و تبلیغ علیه نظام به 5 سال حبس تعزیری محکوم شده بود و نیزهمچنان دارای پرونده ای مفتوح و در حال رسیدگی با اتهامات مشابه است، از بند 350 زندان اوین به زندان مخوف رجایی شهر کرج تبعید شد. این زندان در طبقه بندی سازمان زندانها محل نگهداری زندانیان خطرناک است و سیستم امنیتی - قضائی با بهره گیری از فضای خطرناک زندان رجایی شهر اقدام به ایجاد تبعیدگاهی رسمی کرده که هم اکنون بیش از 50 زندانی سیاسی در آن به سر می برند.
آقای اسانلو از ناراحتی های جسمی متعددی همچون ناراحتی قلبی و بینایی در رنج است و تا کنون تحت چندین عمل جراحی قرار گرفته و همچنان نیازمند خدمات پزشکی است.
در این زندان زندانیانی همچون بهروز جاوید تهرانی،امیر حشمت ساران و ارژنگ داوودی ، خالد هردانی ، افشین بایمانی و …از زندانیان سیاسی قدیمی،محبوس هستند .
حقوق کودک
رضا حجازی نوجوانی که در سن 16 سالگی مرتکب قتل همبازی خود شده و طی یک روال پرنقص قضائی به اعدام محکوم شده بود، هفته گذشته در زندان مرکزی اصفهان با داشتن سن 20 سال اعدام شد. قبل از اجرای این حکم به وکیل وی گفته شده بود که این حکم اجرا نخواهد شد اما پس از بعد از بازگشت وکیل به تهران در ساعت 11 صبح این جوان اعدام شد.
بهنام زارع نوجوان دیگری که درسن پانزده سالگی همبازی خود را به قتل رسانیده بود دیروز پس از سپری نمودن 3 سال زندان و رسیدن به سن 18 سال اعدام شد.
آقای زارع دومین نوجوانی است که در هفته جاری اعدام می شود. اعدام نوجوانان در ایران در حالی صورت می گیرد که طبق ماده 37 کنوانسیون حقوق کودک و بند ششم ماده پنج میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، اعدام افرادی که در زمان ارتکاب جرم سن شان زیر 18 سال باشد، ممنوع است.
ایران در سال 1372 کنوانسیون حقوق کودک را پذیرفته و در سال 1354 به میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی پیوسته است.
اعدام این نوجوان در حالی صورت میگیرد که روزگذشته اتحادیه اروپا اعدام رضا حجازی نوجوان دیگری در زندان اصفهان را محکوم کرده بود.
همچنین بهمن سلیمیان نوجوان دیگری در زندان اصفهان نیز که حکمش جهت اجرا تائید شده، هم اکنون در معرض خطر اعدام به سر می برد.