هم‌زمان با انتشار نخستین بیانیه‌ی هیات موسسان حزب “ندای ایرانیان” - که بیشتر با نام ندا یا نسل دوم اصلاح‌طلبان - شناخته می‌شود، “روز” به جزییاتی جدید درباره این حزب، اعضای موسس و حواشی آن دست پیدا کرده.
هیات موسس این حزب در نخستین بیانیه خود - که “راهبردی” نامیده شده - بر تعلق خود به اندیشه “اصلاح‌طلبی” تاکید کرده و نوشتند که یکی از استراتژی‌های آن‌ها “دوری جستن از نگرش‌های مبتنی بر تحریم و رکود سیاسی” است.
هیات موسس ندای ایرانیان ضمن مخالفت با “روش‌هایی که امکان ایجاد تنش و نزاع نسبت به آن وجود دارد”، نوشتند که چنین روش‌هایی “نه تنها کمکی به دموکراسی نمی‌کند بلکه به دلایل فراوانی… به سرعت موجب تعطیل شدن سیاست ورزی قانونی و انسداد در فضای سیاسی و حوزه عمومی می‌شود و نتیجه آن چیزی نیست جز هر چه بیشتر به محاق رفتن آزادی و دموکراسی”.
خبر تشکیل حزبی اصلاح‌طلب، بلافاصله پس از برکناری رضا فرجی‌داناتوسط نمایندگان مجلس، منتشر شد. آن زمان وب‌سایت جام‌نیوز - نزدیک به اصول‌گرایان - به نقل از یکی از اعضای هیات موسس نوشته بود که “تشکل ندا متشکل از ۱۲ نفر به عنوان هسته مرکزی است. چهره‌هایی همچون صادق خرازی، سجاد سالک و حجت شریفی در هسته مرکزی تشکل مذکور هستند”.
علاوه بر صادق خرازی - که از او به عنوان محور اصلی این تشکیل یاد می‌شود - سجاد سالک، شهاب طباطبایی از اعضای حزب مشارکت، سعید نورمحمدی از اعضای حزب مشارکت و همچنین شورای مشورتی سیدمحمد خاتمی، داوود روشنی از اعضای حزب مشارکت و حسن یونسی فرزند علی یونسی وزیر اطلاعات دولت خاتمی و دستیار ویژه حسن روحانی از جمله دیگر اعضای هیات موسس این حزب هستند.
هادی حیدری، عضو جبهه مشارکت، و حجت شریفی، عضو سازمان دانش‌آموختگان ایران (ادوار تحکیم وحدت)، از دیگر اعضای هیات موسس ندای ایرانیان بوده‌اند که از سمت خود استعفا دادند. هادی حیدری از سوی اعضای هیات موسس، به عنوان سخن‌گو انتخاب شده بود.
گفته می‌شود زمستان گذشته صادق خرازی، در چند ملاقات با آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر ایران، درباره درخواست اعضای این تشکل برای فعالیت سخن گفته و توضیحاتی در این‌باره به او داده بود.
خواهر صادق خرازی، همسر مسعود خامنه‌ای، فرزند آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری‌اسلامی است.
سجاد سالک، از اعضای هیات موسس این حزب، در گفت‌وگویی با ایرنا، ضمن برشمردن مراحل تشکیل این حزب، گفته بود: “ما از حدود یازده ماه پیش، سلسله جلساتی را با دکتر «محمدرضا تاجیک» و سپس آقای خرازی داشتیم که تصمیم برای تشکیل ندا را می توان حاصل آن ها دانست”.
هیات موسس ندای ایرانیان در بیانیه خود حضور محمد خاتمی، رییس‌جمهور دوران اصلاحات، در انتخابات مجلس نهم را نشانه “تدبیر، مسوولیت‌شناسی و دوراندیشی” او توصیف کرده و گفتند که این حرکت خاتمی “با وجود مخالفت‌های بسیاری، آغازگر دوران جدیدی برای اصلاحات و اصلاح طلبان بود؛ در یک کلام خاتمی دوباره به ما یادآور شد که راه پیشبرد دموکراسی و توسعه کشور هنوز هم از صندوق رای می‌گذرد”.
ندای ایرانیان هنوز به شکل رسمی اعلام موجودیت نکرده و تنها درخواست مجوزی به وزارت کشور ارائه کرده است. گفته می‌شود که سیدحسین نصر، فیلسوف ایرانی ساکن آمریکا و از دوستان صادق خرازی، در پیامی ویدئویی از تشکیل حزب ندای ایرانیان حمایت کرده است.
خبر تشکیل ندای ایرانیان - که در ابتدا با نام نسل دوم اصلاح‌طلبان شناخته می‌شد - با واکنش نیروهای مختلف اصلاح‌طلب یا نزدیک به اصلاح‌طلبان روبه‌رو شد.
عیسی سحرخیز، روزنامه‌نگار، در مطلبی با عنوان “حزب حاکم‌پسند” نوشته بود شایعاتی وجود دارد که اساس‌نامه‌ی این حزب “پیش از ارائه به وزارت کشور دولت تدبیر و امید، از طریق حلقه ی خویشاوندی به تایید رهبری رسیده” و اگر چنین شایعه‌ای درست باشد “از هم اکنون باید از آن دل کند”.
محمدرضا جلایی‌پور، مدیر پویش موج سوم، نیز در یادداشتی با عنوان “اصلاحات نیازی به پوست اندازی ندارد” از برخی مواردی که مورد تاکید اعضای هیات موسس قرار گرفته - نظیر “مطلوبیت جوان‌گرایی در سیاست و مطلوبیت تعدد بیشتر احزاب” - با عنوان “افسانه” یاد کرد.
در این میان پیرامون موضع سیدمحمد خاتمی درباره این تشکل نیز سخن‌های مختلفی مطرح شده. برخی از مخالفت او با این تشکیل خبر داده و برخی گفته‌اند که او نظر مثبتی نسبت به تشکیل ان دارد.
خاتمی اما در یکی از موضع‌گیری‌های خود پیرامون ندای ایرانیان - بدون نام بردن از آن‌ها - گفته بود: “من هیچ نسبت خاصی با هیچ جریان خاصی ندارم البته اگر کسی خواست با سلایق خاص خودش حاضر باشد اشکالی ندارد، ولی این به این معنا نیست که بگویید اصلاح‌طلبی بد است حالا کسانی می‌خواهند اصلاح‌طلبی خوب درست کنند. اصلاح‌طلبی یک تباری دارد یک جریانی است و بعد هم اصلاح‌طلبی واقعی بالاتر از جریانات و گروه‌هاست”.
به گفته سجاد سالک “ایشان صریح تر از آنچه را که در این اظهارنظر مطرح کردند، در جلسه‌ای که ما با ایشان داشتیم مطرح کردند. ایشان در این جلسه نگرانی‌هایی را مطرح کردند که مهم‌ترین آن‌ها این بود که تعبیر اصلاح‌طلب خوب و بد شکل نگیرد و کار ندا بر آنچه ممکن است ویرانه‌های اصلاحات نسل اول تلقی شود شکل نگیرد”.
ندای ایرانیان در حالی نخستین بیانیه خود را منتشر کرده که خردادماه سال جاری، صادق خرازی در گفت‌وگویی چنین درباره نیروهای اصلاح‌طلب اظهارنظر کرده بود: “نیروهای سیاسی باید بگویند که آیا فصل‌الخطاب بودن رهبر معظم انقلاب را می‌پذیرند یا نه؟ آیا به حق تعیین سرنوشت مردم باور دارند یا نه؟ چرا که در شرایط کنونی زیست دوگانه معنایی ندارد. نمی‌شود در ظاهر گفت جمهوری اسلامی را قبول داریم اما در عمل از شیوه‌ها و رفتارهایی استفاده کرد که اصل و اساس نظام را زیر سوال می‌برد”.
ندای ایرانیان در حالی ایجاد می‌شود که بخش عمده اصلاح‌طلبان نظر خوشی نسبت به آن ندارند. یکی از دلایل اختلاف بخشی از نیروهای نزدیک به حزب مشارکت، با موسسان ندای ایرانیان، آن است که گفته می‌شود گروهی از اعضای حزب مشارکت، در پی آن هستند که حزب جدیدی رابه جای مشارکت - که بعد از انتخابات ۸۸ با دستور مقام‌های قضایی و امنیتی از فعالیت بازمانده تاسیس کنند.
