احمد قابل، پژوهشگر دینی و از شاگردان آیت الله منتظری روز گذشته در بیمارستان قائم مشهد درگذشت. اعضای خانواده وی در مصاحبه با “روز” اعلام کردند که او بیش از هر چیز دغدغه مردم و حقوق مردم را داشت و معتقد بود که هر چه از پیروزی انقلاب فاصله گرفته ایم از هدف های محوری انقلاب نیز فاصله گرفته شده و حکومت دست عده خاصی افتاده که نه مطلوب جامعه اند و نه با محورهای انقلاب همخوانی دارند.
او از منتقدین حکومت بود و در حالی در سن ۵۵ سالگی درگذشت که پرونده قضایی اش هنوز در دستگاه قضایی باز است؛ پرونده ای که در پی انتقادات این اندیشمند دینی از حکومت و نامه های انتقادی سرگشاده اش به رهبر جمهوری اسلامی شکل گرفته و او را چند باری روانه زندان کرده بود.
“اقدام علیه امنیت ملی، توهین به رهبری و تبلیغ علیه نظام” از جمله اتهاماتی بود که به احمد قابل منتسب شد. او یکبار هم در سال ۸۰ و یکبار هم در ۲۹ آذر ماه ۸۸ و در حالیکه برای شرکت در مراسم تشییع آیت الله منتظری از مشهد عازم قم بود بازداشت شد. او ۶ ماه بعد، یعنی در ۲۱ خرداد ۸۹ با وثیقه ۵۰۰ میلیون تومانی آزاد شد و مجددا در ۲۳ شهریور ۸۹ پس از افشای اعدام های پنهانی در زندان وکیل آباد مشهد بازداشت و دی ماه آزاد شد.
آقای قابل در حالی درگذشت که با قرار وثیقه و در مرخصی استعلاجی به سر می برد.
خواهر احمد قابل در مصاحبه با “روز” میگوید که دغدغه اصلی برادرش اجرای عدالت و احقاق حقوق مردم بود: “او خیلی مظلوم و صبور بود. همه چیز را از زندان و بیماری تحمل کرد و یکبار هم آخ نگفت. یکبار هم شکایت نکرد و رفت”.
هادی قابل، برادر احمد قابل نیز به “روز” میگوید: دغدغه برادرم حقوق مردم بود و در این راه هم هزینه های بسیاری را متحمل شد.
آقای قابل سال گذشته پس از تشخیص تومور مغزی از زندان به بیمارستان منتقل شد و تحت عمل جراحی قرار گرفت. براساس گزارش ها او اوایل تیر ماه سال جاری نیز بار دیگر برای در آوردن ترکش دوران جنگ تحت عمل دیگری قرار گرفت. مرضیه پاسدار، همسر آقای قابل پیشتر به “روز” گفته بود : “حاج آقا وقتی زندان رفت مشکلی نداشت تابستان ۸۹ که از زندان آزاد شد دچار سرگیجه و نوسان فشار خون شده بود تا جایی که یکباره زمین میخورد که باز دوباره او را بازداشت کردند و در مجموع شرایط زندان باعث وخامت حال او شد. او را تحت الحفظ و با پابند به بیمارستان آورده بودند رفتم به دادسرا و خواهش کردم پابند را بردارند معاونت قضایی دستور داد برداشتند و اجازه داد پیش حاج آقا بمانم”.
جزئیات زمان برگزاری مراسم
هادی قابل درباره زمان برگزاری مراسم تشییع برادرش هم به “روز” میگوید: “براساس آنچه که باورهای مرحوم احمد آقا بود قرار ما بر این شد که ساعت ۸ و نیم صبح روز چهارشنبه در صحن آزادی حرم مطهر حضرت علی ابن موسی الرضا، مراسم خطبه و نماز ایشان را انجام دهیم. علاقه مندان ایشان می توانند در این محل اجتماع کنند و پس از این مراسم با آمبولانس پیکر ایشان را به در ورودی بهشت رضا منتقل خواهیم کرد تا از همان جا تا مزار ایشان تشییع صورت گیرد”.
او می افزاید: “ما در سطح شهر تشییع نمی کنیم که مزاحمتی برای مردم به وجود نیاید. احمد آقا هم همیشه رنج می برد که این گونه مراسم ها باعث آزار و اذیت و مزاحمت برای مردم می شود و ترافیک ایجاد می کند”.
او درباره زمان و مکان برگزاری مراسم ختم نیز توضیح می دهد: “ مجالس ختم پنج شنبه صبح و بعد از ظهر و همچنین جمعه صبح در مشهد برگزار خواهد شد بعد از آن در مشهد مراسمی نخواهیم داشت و در تهران، قم و نجف آباد اگر مراسمی باشد اعلام خواهیم کرد.”
وصیت نامه در زندان است
احمد قابل ۳۰ خرداد ۸۸ وصیت نامه سیاسی خود را خطاب به مردم ایران بر وب سایت شخصی خود منتشر کرده بود؛ وصیت نامه ای انتقادی از وضعیت موجود کشور که از “کودتای رهبری و برخی فرماندهان سپاه پاسداران و حامیان دولت فاسد و دروغگو” سخن می گفت.
از هادی قابل می پرسم که آیا برادرتان وصیت نامه دیگری نیز دارند؟ می گوید:” آنچه که ایشان در وب سایت خود منتشر کردند وصیت نامه سیاسی و اعتقادی ایشان بود. اما یک وصیت نامه هم برای خانواده داشتند که ما نمیدانیم متن آن چیست. چون همراه با سایر وسایل ایشان در زندان و دست آقایان بود. امروز برای گرفتن این وصیت نامه مراجعه خواهیم کرد و اگر در اختیارمان قرار گیرد برای دوستان یا ملت ایران هم در این وصیت نامه چیزی باشد قطعا اعلام خواهیم کرد”.
احمد قابل در وصیت نامه سیاسی و اعتقادی خود در خصوص انتخابات جنجال برانگیز ریاست جمهوری خرداد ۸۸ اعلام کرده بود: “در بطلان نتایج اعلام‌شده، تردیدی نمی‌توان کرد. چرا که همه‌ی شواهد و قرائن از «عزم پیشین کودتاچیان» برای معرفی احمدی‌نژاد به عنوان رئیس جمهور، حکایت می‌کند.”
او تصریح کرده بود: “هیچ‌گونه رفتار غیرقانونی و خصوصا خشونت بار، مورد تأیید ملت صلح جو و اصلاح‌طلب ایران نیست. البته در برابر تجاوز و تعدی و خشونت‌ورزی کودتاچیان نیز باید اعتراض کنند و هرگز سکوت نکنند. تجربه‌ی این ملت نیز تنها از مصاف «گل و گلوله» حکایت می‌کند و مطمئنا از جانب ملت، تنها «گل» عرضه می‌شود. بهتر است که مسئولان کشور از کودتاچیان بخواهند که قدری شرم و حیا داشته باشند و رفتار مسالمت آمیز را با تحریک جوانان و هجوم ناجوانمردانه به مردم، به خشونت نکشانند، چرا که بیشترین ضرر و خسارت را حاکمیت خواهد برد.”
دغدغه های احمد قابل
از هادی قابل درباره دغدغه ها و امیدهای برادرش در روزهای آخر حیات او می پرسم. می گوید: “عمده دغدغه ایشان در طول زندگی و همین ایام هم این بود که قرائت رحمانی از دین را بتواند عرضه کند. اعتقاد و باور ایشان بر این بود که آنچه در کشور عرضه شده با دین مبین اسلام خیلی فاصله دارد و چهره رحمانی و انسانی اسلام مغفول مانده است. برای همین بر اندیشه شده بود که تحت عنوان «شریعت عقلانی» مجموعه آنچه که از باورها، اعتقادات و اصول اسلام است را استخراج و منتشر کند. که بخشی از آن در همین ایام مریضی ایشان منتشر شد.”
او می افزاید: “حرفی که برادرم بعد از عمل جراحی نخستین به من زد این بود که آرزو دارم که لطف خدا اگر شامل حال من شود و مهلتی بدهد که همه وقت و زمان ام را بگذارم که بحث شریعت عقلانی را به جایی برسانم که برای جامعه و همچنین جامعه علمی و تحقیقی ما هم بسیار مفید خواهد بود. متاسفانه این یک سال و خورده ای که از عمل جراحی اول ایشان گذشت مدام درگیر مریضی و نقاهت بودند و شرایطی ایجاد نشد که بتوانند به مطلوب برسند؛ بعد هم که اجل مهات نداد. امیدواریم دوستان و همفکران ایشان بتوانند راه ایشان را ادامه دهند تا روح ایشان نیز شاد شود که راهش ادامه دارد.”
به هادی قابل میگویم برادر شما یکی از منتقدین سرسخت وضعیت فعلی کشور و بخصوص آیت الله خامنه ای بود در این خصوص چه؟ آقای قابل می گوید: “دغدغه های برادرم در قالب یادداشت ها، نامه ها و انتشار دیدگاههای ایشان منتشر شده. دغدغه اصلی او در این مدت نیز این بود که متاسفانه هر چه از سالهای اولیه پیروزی انقلاب فاصله می گیریم از هدف های محوری انقلاب نیز فاصله گرفته می شود، حضور و توجه به خواست مردم ضعیف شده و حکومت دست یک عده خاصی قرار گرفته که نه مطلوب جامعه است نه مطلوب محورهای انقلاب که مردم به خاطر آن حرکت کردند و خون دادند.”
او می افزاید: “دغدغه ایشان حقوق مردم بود و برای این مساله هم هزینه های سنگینی پرداخت”.
وضعیت پرونده احمد قابل
احمد قابل با قرار وثیقه و برای مداوا در مرخصی به سر می برد. هادی قابل توضیح میدهد: “ایشان به دلیل عارضه ای که پیش آمد به شکل مرخصی از زندان بیرون آمدند. حدود 5 ماه و خورده ای از زندان ایشان مانده بود. آمدند و گفتند که مشمول آزادی مشروط می شود و فرم آوردند. ایشان امضا کرد. ظاهرا تمام شد اما هر بار مراجعه میکردند و میگفتند مرخصی است. به هر حال مرخصی استعلاجی هم جزوی از زندان محسوب می شود. یک بحث جریمه مالی هم بود که دادگاه مطالبه میکرد و به خاطر آن، پرونده را نبسته بودند. حالا با درگذشت ایشان پرونده بسته می شود”.
یک هفته پیشتر نیز خواهر دیگر آقای قابل فوت کرده بود.
احمد قابل خرداد سال گذشته در مصاحبه با “روز” از پایان اخلاق و دیانت در جمهوری اسلامی سخن گفته و تصریح کرده بود: “با خرافات می خواهند توده ها را راضی نگهدارند”.
این پژوهشگر دینی پیش از نیز در مصاحبه با “روز” با انتقاد شدید از رهبر جمهوری اسلامی گفته بود: سرنوشت یک “نظام” (جمهوری اسلامی) را به سرنوشت خودش گره زده است. اساسا ایشان دوستانشان در نهادهای حکومتی، عنوان “نظام” را اسم مستعار آقای خامنه ای می دانند.
