محمدباقر قالیباف، شهردار تهران،هفته پیش طی سخنانی گفت: “یکی از سیاست های قطعی مدیریت شهری در دور جدید فعالیتش توجه بیشتر به مسایل درون سازمان است. اگر ما بخواهیم به وظایف ذاتی خود در شهرداری بهتر از گذشته عمل کنیم و برنامه های در دست اجرا را به نتیجه برسانیم باید به درون سازمان توجه بیشتری داشته باشیم. این سازمان است که می خواهد تحول را در شهر ایجاد کند. ” او اضافه کرد: “شهرداری آمیخته به تمام موضوعات زندگی انسانها در بعد کالبدی، روحی، روانی، فرهنگی و اجتماعی است. به همین خاطر لازم است درون مجموعه شهرداری را برای انجام صحیح چنین کارهایی آماده کنیم. البته این خدمت نعمت بزرگی است که خداوند در اختیار ما قرار داده است.”
البته تحولات درونی در سازمان شهرداری تهران مدتی است که آغاز شده، لیکن این تحولات، ظاهرا هر روز گسترش بیشتری می یابد. روزنامه شرق دیروز طی گزارشی خبر داد که کارمندان مرد و زن شهرداری به زودی تفکیک خواهند شد. این روزنامه نوشته بود: “این تصمیم جدیدی است که در شورای معاونین شهرداران و سازمان‌ها گرفته شده است. از این پس مدیران ارشد و میانی در واحد‌های شهرداری تهران صرفا از نیروهای کارمند آقا جهت سمت‌هایی مانند مسئول دفتر، منشی، اپراتور تلفن، تایپیست و مسئول پیگیری و… که در محدوده دفتر کار مدیران اشتغال دارند، استفاده می‌کنند. از مدیران شهرداری خواسته شده است ظرف ماه آینده این موضوع را با جدیت توسط سازمان بازرسی و حراست کل پیگیری و اجرایی کنند. همچنین تاکید شده به منظور آرامش و آسایش بیشتر کارکنان با تغییرات مناسب حتی‌المقدور محل استقرار کارکنان خانم و آقا مورد بازنگری و به صورت جداگانه طراحی و اجرا شود.”
تفکیک جنسیتی در ادارات شهرداری تهران در حالی مطرح شده که پیش از این دیگر طرح های مشابه حکومتی با شکست کامل کنار گذاشته شده است. از جمله در دوره احمدی نژاد تلاش شد که بیمارستانها و مراکز بهداشتی تفکیک جنسیتی شوند. اما بعدها مرضیه وحید دستجردی، وزیر بهداشت دولت احمدی نژاد صریحا اعلام کرد که این طرح ناکام بوده است. او بعد از دوران وزارت در یک برنامه تلویزیونی شرکت کرد و در آن گفت: “ما نمی توانیم تفکیک جنسیتی را ایجاد کنیم و الزاما فقط به یک جنس اختصاص دهیم. این امر در بیمارستان شهید بهشتی قم برای اولین بار صورت گرفت و به صورت جدی شکست خورد. “
طرح تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها نیز در زمان محمود احمدی نژاد مطرح و اولین بار با سرو صدای زیاد در دانشگاه علامه طباطبایی اجرا شد. این طرح نیز به نتیجه نرسید و هیچ یک از دانشگاه ها توان اجرای آن را نداشتند. بعدها حسن روحانی در جریان رقابتهای انتخاباتی خود گفت: “در کجای قانون اساسی مجوز تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها و محروم کردن زنان از برخی از رشته‌ها عنوان شده است، کدام اصل قانون این موضوع را تایید می‌کند. طرح تفکیک جنسیتی یک طرح غیرکارشناسی است که با جامعه ایرانی تطبیق ندارد. دولت آینده دولتی است که میان زنان و مردان در موقعیت کاری و شغلی تبعیضی قائل نخواهد شد.”
پس از انتخاب روحانی به ریاست جمهوری اسلامی، طرح تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها کاملا مسکوت گذاشته شد و پس از برکناری رئیس سابق دانشگاه علامه طباطبایی وضعیت این دانشگاه نیز به وضعیت سابق بازگشت.
جالب آنکه محمدباقر قالیباف، شهردار کنونی تهران نیز در دوران تبلیغات انتخاباتی همین سخنان را درباره تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها گفته بود. او تاکید داشت: “تفکیک جنسیتی نیز از جمله حرف هایی بود که زده شد و به نظر می رسد نظرات شخصی یک فرد و بیشتر یک بحث سیاسی بود. اگر بگوییم دانشگاه هایی همچون دانشگاه الزهرا ( س) داشته باشیم که مختص خانم ها باشد، چه اشکالی دارد؟ اما اگر غرض این است که سر کلاس درس تفکیک جنسیتی انجام دهیم از جمله نگاه های کوتاه مدت است و با این حرف ها به مقام دانشجو و دانشگاه توهین می کنیم. واقعیت آن است که ما باید در دوره مدرسه تا دانشگاه کار را به صورت منطقی دنبال کنیم.”
همین “بحث سیاسی” اکنون در حال تبدیل شدن به رویه شهرداری تهران است. با اینحال شیوه های فرهنگی شهرداری تهران تنها درباره تفکیک جنسیتی نیست که مورد توجه قرار گرفته است. چند هفته پیش خبری دیگر منتشر شد که بر اساس آن آموزش موسیقی در فرهنگسراهای وابسته به شهرداری متوقف شده بود. چند روز بعد هیات‌مدیره خانه موسیقی از عبدالحسین مختاباد درخواست کرد که به ممنوعیت تدریس موسیقی در فرهنگسراها واکنش نشان دهد. بر اساس این اخبار عبدالحسین مختاباد، یکی از اعضای شورای شهر تهران، در جلسه ای با اعضای خانه موسیقی به این مساله اعتراض کرده بود. هیات مدیره خانه موسیقی گفته بودند: “ممنوعیت آموزش موسیقی در فرهنگسراها می‌تواند لطمات جبران ناپزیری بر پیکره موسیقی وارد کند.”
حجت الاسلام شهاب مرادی، رییس سازمان فرهنگی- هنری شهرداری اخیرا به روزنامه شرق گفته است: “قبل از هر چیز باید راجع به کلید واژه «تعطیلی موسیقی» که این روزها زیاد شنیده می‌شود صحبت کنیم. تعطیلی زمانی معنا می‌یابد که تمامی ابعاد یک موضوع متوقف شده باشد و این در حالی است که بنای ما حمایت از موسیقی فاخر و تخصصی کردن آموزش‌هاست، اگر عده‌ای از این ساماندهی و حرفه‌ای‌سازی برداشت تعطیلی دارند، موضوع دیگری است.” او با اشاره به آنچه که کیفیت پائین کلاسها نامیده، افزوده است: “ تصمیم گرفتیم دوره‌های جدید آموزش موسیقی در سطح و کیفیت بالاتری طراحی و اجرا شود اما کلاسها ادامه پیدا کرد تا انتصاب معاون جدید هنری سازمان و مدیر جدید موسیقی آن معاونت مورد توجه و بررسی قرار گرفت. مدیر بخش موسیقی ما آقای ربوخه موسیقیدان است و با این حوزه آشنا. او معتقد است با وضعیت کنونی نباید ثبت‌نام کلاس‌های موسیقی برای دوره‌های جدید صورت بگیرد.”
مدتی بعد خبر تغییرات جدید در سازمان فرهنگی- هنری شهرداری تهران منتشر شد که قابل توجه بود. خبرگزاری مهر گزارش داد که جلسه هیات مدیره سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران عصر روز یکشنبه 15 تیرماه با حضور محمد باقر قالیباف در برج میلاد تهران برگزار شده و اعضای جدید آن انتخاب شده اند. از جمله این اعضا خانم زهرا مشیر بود که همسر محمدباقر قالیباف است.
البته تحولات شهرداری تهران تنها در زمینه فرهنگی نیست. در هفته های اخیر اخباری از قرارداد بیست هزار میلیارد تومانی شهرداری تهران با سپاه نیز منتشر شده است. بر این اساس اجرای پروژه‌های عمرانی شهر تهران تا چهارسال آینده به سپاه پاسداران سپرده شده است. این قرار داد مورد اعتراض برخی اعضای شورای شهرهم قرار گرفت.
با اینحال حمایت علنی آیت الله خامنه ای از شهرداری قالیباف و شیوه مدیریت او، زمینه نظارت شورای شهر بر او و جلوگیری از اقدامات خودسرانه قالیباف را از بین برده است. اواخر سال گذشته، محمد باقر قالیباف با خامنه ای به عنوان شهردار تهران دیدار کرد و خامنه ای در همان جلسه از مدیریت جهادی شهردار تقدیر و از لزوم توجه به مراکز فرهنگی شهرداری سخن گفت و تاکید کرد: “کارها و اقدامات فرهنگی همچون شمشیر دو دَم است؛ اگر همراه با محتوای خوب باشد، بستر اصلاح جامعه خواهد بود، اما اگر با محتوای نامناسب باشد، بستر گسترش نابسامانی و کژی خواهد شد. در مراکز فرهنگی همچنین باید از افراد اهل فرهنگی استفاده کرد که واقعاً متدین و انقلابی و معتقد به اسلام سیاسی و مردم‌سالاری دینی باشند.”
احتمالا انتخاب همسر قالیباف به عنوان عضو هیات مدیره سازمان فرهنگی- هنری شهرداری نیز در راستای تحولات درونی شهرداری و همچنین توصیه های “مقام معظم” بوده است.
گفته می شود انتخاب دوباره محمدباقر قالیباف به شهرداری تهران با نظر آیت الله خامنه ای صورت گرفته است. چند روز پیش محمد نوریزاد در یکی از نوشته های خود آورده بود: “سایه ی تحکمات بیت رهبری در بقای قالیباف آنچنان وسیع و بسیط و حتمی الاجراست که: دست و دلِ ترسیده ی نمایندگان مجلس و اعضای بخت برگشته ی شورای شهر و مدعی العموم ناپیدای دستگاه قضا و دیوار ترک خورده ی دیوان عدالت اداری را در هم فشرده و گریزگاهی نیز برایشان باقی نگذارده است. من بیت معظم رهبری را می بینم که به دهان گشوده از تعجب مردم زل زده است و با خونسردی شانه هایش را بالا می اندازد که: بله، ما اینیم!”
