گفت و گو با همایون غنی زاده
سرگیجه تئاتری ها…
درگفتگو با همایون غنی زاده کارگردان نمایش کالیگولا از او درباره علت های توقیف دو روزه نمایشش و تغییر عنوان تئاتری سوال کرده ایم که این روزها در مجموعه سالن های ایرانشهر به صحنه رفته است. این گفت و گو را در ادامه از پی بگیرید…
پس از تجربه موفق شما در”ددالوس وایکاروس”تصمیم به اجرای نمایش هایی کارگاهی گرفتید اما درست پس از همان نمایش برخی از تولیدات شما کم وکاست های فراوانی به خود دید… لطفاً کمی در این باره توضیح بدهید؟
اساسا تجربه شکل کارگاهی این نوع رویدادها و نقصان ها را درخود می پذیرد. ظرفیت تئاتر کارگاهی به مراتب بیش از انواع دیگر تئاتر است. ما درتئاترکارگاهی همه آن هایی که تجربه نکرده ایم را می آزماییم و خود را دربرابر علامت های سوال بسیاری می بینیم. بنابراین قرار نیست ما دراین نوع تئاتر همواره قدرتمند باشیم.
صحنه ای از نمایش کالیگولا که به کایوس تغییر نام داد
چه مدتی برای تولید “کالیگولا” تمنرین کردید؟
بیش از سه ماه درگیر این نمایش بودیم تا آن را به بخش کارگاهی جشنواره فجر برسانیم. از بهمن سال گذشته تا امروز که به مرحله اجرای عمومی رسیده ایم کار خود را مدام مورد آزمایش قرار داده ایم.
آقای غنی زاده، درباره اجرای نمایش کالیگولا شایعات زیادی به وجود آمده است که آخرین آن توقیف نمایش شما به دلایل نامعلومی بود. فشاری که برای تعطیلی نمایش شما به وجود آمد مربوط به مرکز هنرهای نمایشی بود یا نهاد دیگری؟
نه خیر. هیچ فشاری از سوی مرکز هنرهای نمایشی برای تغییر نام نمایش و یا توقیف اجرا صورت نگرفته بلکه نمایش ما به مدت دو روز برای رفع کم و کسری دکور و مسافرت چندتن از بازیگران تعطیل خواهد بود و از چهارشنبه همان اولین هفته اجرا ادامه پیدا کرد.
اما درادامه تعطیلی کالیگولا همه بیلبوردهای تبلیغاتی شما از سطح شهر تهران جمع آوری شد.
بله.کاملا درست است.این اخبار از آنجا نشأت گرفته که شهرداری در مخالفت با نام نمایش اقدام به جمع‌آوری بیلبوردهای نمایش کرده و این در حالی است که مرکز هنرهای نمایشی مجوز تبلیغ نمایش را صادر کرده است و این سوال پیش می‌آید که آیا غیر از این مرکز، نهاد دیگری هم باید مجوز تبلیغ صادر کند یا نه. هنرمندان تئاتر اگر این موضوع را بدرستی نداند دچار دردسر خواهند شد.
صحنه ای از ایکاروس و ددالوس، کار پیشین غنی زاده
ودرادامه اجرا ناگهان کالیوگولا دچار تغییر نام شد و تبلیغات درون شهری نمایش شما با نام دیگری آغاز شد؟
بله.گفتند نام نمایش را تغییر دهید.ما هم به ناچار نمایش را از “ کالیگولا ” به “ کایوس” تبدیل کردیم تا بتوانیم اجرا را ادامه بدهیم.
“کایوس”به چه معنااست؟
نوعی کولاژ لفظی است که برآمده از نام یکی از شخصیت های نمایش است.
مشکل نام “کالیگولا”چه بود؟
می گفتند وقتی این اسم را در موتور جستجوی اینترنت سرچ می کنیم تصاویر مستهجن ارائه می دهد.
شما چرا دربرابر خواسته آنها مقاومت نکردید؟
مقاومت دربرابر این نوع پدیده ها در این روز های ایران یعنی نابود کردن کل کار. این اثر تلاش شخصی من نبود بلکه یک گروه 30 نفره پشتوانه اجرای آن بودند و هریک برای به وجود آمدن این نمایش کوشش کرده بودند.
مرکز هنرهای نمایشی هم درچندمورد کارتان راسانسور کرد؟
بله. البته سانسورها وقتی شکل گرفت که حساسیت های شهرداری تهران آغاز شد. البته از حذف دو واژه، کار من لطمه جدی نخواهد دید؛ اما از حساسیتی که درباره این واژگان به وجود آمده گله‌مندم.
شرایطی غیرعادی درباره نمایش “کالیگولا” به وجود آمده و من تلاش می‌کنم که روال به شرایط عادی بازگردد.
فکر می کنید با این روندی که تئاتر کشور درپیش گرفته است می توان درآینده سروسامانی به وضع موجود داد؟
شاید ما انتقادات یا گلایه‌هایی درباره اخذ مجوز از مرکز هنرهای نمایشی داشته باشیم؛ اما همیشه سعی ما بر این بوده که با مذاکره در پی رفع این مشکلات برآییم اما این روزها به دلیل روشن نبودن وضعیت مدیریت مرکز هنرهای نمایشی، نداشتن ریاست مجموعه تئاترشهر و سردرگمی گروههای متقاضی اجرا درسالن های تئاترشهر، حمله ناجوانمردانه به تالار مولوی، سانسورهای پی درپی نمایش ها واقعا همه در بهت و گیجی به سر می برند وهیچ چیزی بدتر از پادرهوا ماندن نیست.