گفته میشود طرح موضوع تفکیک جنسیتی در شهرداری تهران و اصرار بر اجرای آن از سوی شهردار، ترفندی دو منظوره برای کسب حمایت و دوستی اصولگرایان از یک طرف و از طرف دیگر پوششی بر تخلفات اقتصادی شهرداری تهران است. اما چه این روایت درست باشد و چه نه، اصولگرایان را به وجد آورده و در حمایت از این طرح محمد باقر قالیباف سنگ تمام گذاشتهاند.
رسانههای اصولگرا همچنان این موضوع را داغ نگه داشته و مقامات و چهرههای سیاسی و مذهبی درباره آن اظهارنظر میکنند. حتی کار به آنجا رسیده که از وجود فساد در محیطهای اداری سخن میگویند تا لزوم جداسازی محیط کار زنان و مردان را یادآور شوند.
” فساد اخلاقی در برخی ادارات”
خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، یکی از رسانههایی است که از سیاست جدید محمدباقر قالیباف به وجد آمده و سعی دارد تا مفید بودن تفکیک جنسیتی به حال زنان را ثابت کند. در سلسه مطالبی که توسط این خبرگزاری منتشر شده میتوان به گفتوگو با کارشناسانی گمنام برخورد که راهحلهایی “فارس” پسند ارائه میدهند! از جمله ثریا ظفری با بیان اینکه در برخی از ادارات شاهد هستیم که زنان و مردان مشکلات و مسائل خانوادگی خود را برای هم تعریف میکنند و همین موضوع به مشکلات دامن میزند، گفته است: “در محیط کار نباید شرایطی فراهم شود تا فضا به جای اینکه فضای کار و بهره وری باشد به محیطی برای درد و دل و تبادل اطلاعات شخصی تبدیل شود چراکه آفت اینگونه ارتباطات و مشاورهها تبعات زیادی برای استحکام بنیان خانواده در بر خواهد داشت.”
او پیشنهاد داده تا واحدهای مشاوره خانواده در ادارات و دستگاهها راهاندازی شود تا جلو مشاوره زنان با مردان و مردان با زنان و “گسترش این ارتباطات خارج از عرف” گرفته شود.
رئیس شورای فرهنگی، اجتماعی زنان هم از ارائه تسهیلاتی مشابه سوئد به زنان باردار سخن گفته است. کبری خزعلی با اشاره به ۵۶ بندی که در راستای سیاستهای جمعیتی از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شده عنوان کرده است: “اگر دانشجویی در این دوران تصمیم به فرزندآوری بگیرد، 2 سال مرخصی تحصیلی بدون احتساب سنوات برای او در نظر گرفته میشود، همچنین در کنار آن مهد کودک نیز در مراکز آموزشی قرار میگیرد تا فرزندان در کنار مادر خود باشند. همچنین خوابگاههای دانشجویی برای دانشجویانی که فرزند دارند در اولویت بالاتر و آنهایی که ازدواج می کنند در اولویت بعدی قرار میگیرد، بنابر این دانشجویان متأهل در اولویت و دانشجویانی که دارای فرزند هستند در اولویت بالاتری قرار میگیرند.”
اما این همه تسهیلات نیست؛رئیس شورای فرهنگی، اجتماعی زنان برای این انتقاد که فرزندآوری باعث حذف زنان از چرخه استخدام و بازار کار میشود هم جوابی دارد:“کمک هزینههای ازدواج و فرزندآوری شامل حال کسانی میشود که به این امر مهم خواهند پرداخت همچنین در موقع اشتغال اولویت با آنها است و موقع استخدام به ازای هر فرزند، سه سال میتوانند تأخیر ورود داشته باشند یعنی مادری که سه فرزند دارد میتواند ۹ سال تأخیر در شروع یا ادامه اشتغال داشته باشد بنابراین مادران نگران نباشند که با فرزند آوردن از رسیدن به کار و استخدام محروم میشوند.”
فارس حتی به سراغ یک “استاد دانشگاه و روانشناس” رفته که از فساد اخلاقی در ادارات جمهوری اسلامی سخن میگوید: “متأسفانه شاهد هستیم فساد اخلاقی در برخی ادارات امنیت زنان را تهدید میکند و مدیر یک مجموعه باید شرایط را به گونهای مدیریت کند که زنان این اطمینان خاطر را داشته باشند که مشکلی ایجاد نمیشود.”
غنچه راهب گفته است: “مدیر یک مجموعه باید شرایط یک خانم بچهدار را درک کند و شرایط را به گونهای مدیریت کند که به جای روابط ضوابط بر جامعه حاکم باشد اما هم اکنون متأسفانه شاهد هستیم که در برخی از محیطهای اداری فساد اخلاقی وجود دارد و ممکن است حتی از بالا به پایین باشد که فساد اخلاقی امنیت روانی زنان را به طور کامل تحت تأثیر قرار میدهد.”
همچنین از قول “یک استاد دانشگاه” هم عنوان شده که هم اکنون افرادی وارد محیط کار میشوند که “محیط کار را با پارتی و عروسی اشتباه میگیرند” درحالی که هیچ قانونی برای اصلاح وضعیت وجود ندارد. او نتیجهگیری کرده که “نکتهای که باید به صورت جدی به آن پرداخته شود رعایت حجاب در محیط کار است و البته حجاب تنها چادر نیست و تنها مخصوص بانوان نیز نمیباشد و باید شرایط به گونه ای باشد که زنان و مردان خود را موظف به رعایت حجاب در فضای کار بدانند.”
در مصاحبهای دیگر از حضور افرادی که “مشکلات اخلاقی یا رفتاری” دارند در سازمانها یاد شده و اینکه “اختلاط بین زنان و مردان در محیط کار استرس زنان را افزایش دهد که میتواند اثرات سوئی بر زندگی شخصی افراد داشته باشد و از آنجا که امکان طرح این نوع روابط و مزاحمتها در منزل وجود ندارد همین موضوع به معضلی آزار دهنده تبدیل میشود و افسردگی زنان را به دنبال خواهد داشت.”
تصویری که از فضای اداری و بازار کار در این خبرگزاریها ارائه میشود تا حد زیادی مشابه است و سئوال برانگیز. همان قدر که تصمیم قالیباف پس از ۹ سال شهرداری تهران سئوالبرانگیز است.
حمایت پرتعداد و ادامهدار
بعد از اعمال تفکیک جنسیتی در شهرداری تهران، روزی نیست که یکی از مقامات و چهره های مذهبی،سیاسی و مدیران و مسوولان نهادهای مختلف در این مورد اظهارنظر و از حرکت محمدباقر قالیباف دفاع نکنند. شهردارتهران که وقتی کاندیدای ریاستجمهوری بود از حضور زنان در جامعه و سطوح مدیریتی دفاع میکرد، حالا به بهانه “غیرت دینی” و “تکریم زنان” اقدام به تفکیک بر اساس جنسیت در فضای مجموعه تحت مدیریتش کرده است. او حتی حمایت وزیر دادگستری،از جمع اعضای کابینه را هم به دست آورده اما شهیندخت مولاوردی معاون رئیسجمهور در امور زنان و خانواده تاکید کرده که دولت با تفکیک جنسیتی مخالف است. او همچنین این سئوال را مطرح کرده که “چرا پس از گذشت ۹ سال از شهرداری آقای قالیباف تفکیک جنسیتی اجرا شده است؟ تا به حال غیرت دینی کجا رفته بود؟ چرا در سه سال اخیر این طرح به اجرا در نیامده است؟”
آذر منصوری، فعال زنان و عضو شورای مرکزی مجمع زنان اصلاحطلب هم پیش از این به “روز” گفته بود: “تفکیک جنسیتی تداوم همان روشی است که در دولت آقای احمدینژاد آغاز شد. اما اینکه در هفتههای اخیر مجددا این بحث مطرح شده به اعتقاد من بخشی از برنامهای است که برای ایجاد جنگ روانی و فضا سازی علیه دولت آقای روحانی طراحی شده است.”