جمهوری اسلامی روز سه شنبه با قاطعیت نسبت به برنامه هسته ای اش موضع گرفت و درعین حال از احتمال “توافق همه جانبه” درخصوص بازرسی های آژانس اتمی که هیأت نمایندگانش فردا عازم تهران می شود سخن گفت.
آژانس بین المللی انرژی اتمی که هیأت نمایندگان آن روز چهارشنبه عازم تهران می شود، از یک سال پیش تاکنون درتلاش است تا درخصوص تحقیق آزاد نسبت به اهداف برنامه اتمی ایران با این کشور به توافق برسد.
ولی حکومت تهران نسبت به برخی از خواسته های آژانس اتمی پاسخ مثبتی نداده و معتقد است که این خواسته ها فراتر از تعهدات تعیین شده برای این کشور در چارچوب پیمان منع گسترش تکثیر اتمی است.
رامین مهمان پرست، سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت: “ما امیدواریم که به یک توافق همه جانبه برسیم.”
او خاطرنشان کرد که آژانس اتمی باید به طور کامل “حقوق هسته ای ایران”، ازجمله حق غنی سازی را که در بطن کشمکش میان ایران و جامعه بین المللی قرار دارد به رسمیت بشناسد.
هرمان ناکرتس، رییس بلژیکی هیأت نمایندگان آژانس اتمی، به نوبه خود ابراز امیدواری کرده که این مذاکرات “سازنده” باشد. این هیأت متشکل از ۸ کارشناس است.
او همچنین برای بازرسی از سایت پارچین ابراز امیدواری کرد. جمهوری اسلامی متهم است که در این مرکز اقدام به انجام آزمایش چاشنی هایی کرده که می تواند برای تسلیحات اتمی به کار گرفته شود.
رامین مهمان پرست دراین ارتباط گفت که این مرکز “هیچ ارتباطی با فعالیت های هسته ای ایران ندارد” و این مسأله تنها در چارچوب یک توافق همه جانبه قابل مذاکره است.
آژانس اتمی و جامعه بین الملل مظنون به آن هستند که ایران علی رغم تکذیب های مکرر در تلاش است تا تحت پوشش یک برنامه صلح آمیز به تسلیحات اتمی دست یابد.
نشست های بسیاری، ازجمله آخرین نشست که در ماه دسامبر در تهران برگزار شد، به شکست انجامیده است. هفته گذشته یوکیا آمانو، رییس آژانس اتمی، اظهار کرد که نسبت به توافق طی نشست آتی با تهران خوش بین نیست.
فتوا به عنوان “سند بین المللی”
گروه ۵+۱ که از سال ۲۰۰۹ مخاطب ایران در پرونده هسته ای است، بر این نشست نظارت خواهد داشت. مهمان پرست افزود که این گروه درخصوص تاریخ برگزاری نشست با ایران به توافق رسیده، ولی محل آن هنوز مشخص نیست.
در سال ۲۰۱۲ سه دور مذاکره بی ثمر با تهران انجام شد: ماه آوریل در استانبول، ماه می در بغداد، و ماه ژوئن در مسکو.
تاکنون برنامه هسته ای ایران ازسوی شش قطعنامه شورای امنیت محکوم شده که چهار قطعنامه با تحریم هایی نیز همراه بوده است. این تحریم ها سپس ازسوی ایالات متحده و اتحادیه اروپا به صورت یک جانبه تشدید شد.
مشکلات اصلی مربوط به غنی سازی گسترده اورانیوم توسط ایران است که به طور رسمی برای مصارف صلح آمیز اعلام شده. کشورهای غربی مظنون به آن هستند که ذخایر و فن آوری گردآوری شده ازسوی تهران امکان غنی سازی اورانیوم را تا میزان بالا بیش از ۹۰ درصد امکان پذیر می سازد. این میزان برای تولید تسلیحات اتمی لازم است.
تهران برای نشان دادن حسن نیت خود اعلام کرده که می تواند اظهارات آیت الله خامنه ای را که طی یک “فتوا” استفاده از سلاح اتمی را “حرام” اعلام کرده، به عنوان “یک سند بین المللی به ثبت برساند”.
درحالی که این اظهارات از دید کشورهای غربی تعهد رسمی برای ایران ایجاد نمی کند، مهمان پرست می گوید “این فتوا دارای یک ارزش بسیار مهم است […] که تعهد معتقدان و مسلمانان دایر بر منع استفاده از تسلیحات کشتارجمعی را نشان می دهد”.
منبع: لوپوئن، ۱۵ ژانویه
