سه سال پس از برگزاری انتخابات مناقشه برانگیز ریاست جمهوری، حذف احزاب منتقد و سرکوب گسترده مخالفان جمهوری اسلامی، با قرار گرفتن کشور در شرایط بحرانی اقتصادی- سیاسی و گسترش نارضایتی های مردم، اختلافات و شکاف ها در جمهوری اسلامی افزایش یافته تا جایی که این اختلافات از میان دسته ها و گروه های مختلف جناح حاکم به سران و روسای حکومت منتقل شده است و حتی هشدارهای رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر کنار گذاشتن اختلافات نیز دیگر سازگار نیست؛ موضوعی که هم از نگاه ناظران و هم از نگاه نهادهای امنیتی نظامی حکومت می تواند یکی از راه های فروپاشی و سرنگونی حکومت جمهوری اسلامی باشد.
در این ارتباط آیت الله ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید همسو با حکومت روز چهارشنبه ۳ آبان با اشاره به اختلافات اخیر محمود احمدی نژاد و صادق لاریجانی، روسای دو قوه مجریه و قضاییه و همچنین اختلاف دولت و مجلس از این اختلافات انتقاد کرده و برای پایان دادن به آن دست به دامان فتوای مذهبی شد و اعلام کرد که “اخیرا در سطح جراید نامه‌هایی رد و بدل می شود که تنش آفرین است، بنده عرض می کنم در شرایطی زندگی می کنیم که ایجاد تنش در جامعه حرام است.”
وی در جلسه سخنرانی خود در مسجد اعظم قم بی توجهی مقامات به گفته های رهبر جمهوری اسلامی را برجسته کرده و گفته: “رهبر معظم انقلاب بارها مسوولان را از کارهای تنش‌آفرین نهی کرده‌اند، اما باز هم این مساله اتفاق می‌افتد، آن هم برای مسائلی که قابل حل شدن است و اگر هم حل نشود، مشکلی ایجاد نمی‌کند.”
اشاره مکارم شیرازی به گفته های اخیر آیت الله خامنه ای در سفرش به خراسان شمالی است که در آن خواستار جلوگیری از “جنجالی شدن فضای کشور” شده و تاکید کرده بود که “مسئولان مراقب باشند نگذارند که دشمن این آرامش کشور را برهم بزنند، تا قبل از انتخابات و در دوره انتخابات، باید آرامش کشور حفظ شود و نگذارند که فضای کشور منقلب شود.”
مکارم شیرازی همچنین با گفتن اینکه “رسانه‌های خارجی غوغا و تحلیل می‌کنند که قوای مملکت به جان هم افتاده‌اند و جمهوری اسلامی به سمت بی‌ثباتی پیش می‌رود” اضافه کرده: “چرا با این وضع و پرداختن به کارهای غیراصلی تنش به جامعه وارد می‌کنید؛ برادران عزیز در جلسات خصوصی اختلافات را حل کنید و اگر هم حل نشود، آسمان به زمین نمی‌آید.”
وی در ادامه با اشاره به مشکلات جاری در کشور خطاب به مقامات جمهوری اسلامی تاکید کرده: “به دنبال مسائل اصلی باشید و مسائل غیراصلی را رها کنید؛ مساله گرانی، تحریم، تنگناهای اقتصادی و مشکلات اخلاقی را حل کنید.”
یک روز پیش از اظهارات این مرجع تقلید همسو با حکومت، یکی از مقامات ارشد نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نیز درباره اختلافات و گسترش شکاف ها در جمهوری اسلامی هشدار داده و آن را راهکار “دشمن” در راستای “جنگ نرم” علیه جمهوری اسلامی خوانده بود.
سرتیپ پاسدار مسعود جزایری معاون بسیج و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح نیز همزمان با اوج گیری اختلافات اخیر در گردهمایی فرماندهان نیروی دریایی اعلام کرد: “اگرچه جنگ نظامی را پشت سر گذاشته‌ایم و عنصر بازدارندگی ما علی‌رغم تهدیدات اثر خود را گذاشته است ولی امروز دشمنان ما با ما وارد جنگ نرم شده‌اند.”
این عضو سابق و ارشد سپاه پاسداران همچنین از “تضعیف مدل رهبری در ایران، ایجاد اختلاف و گسست بین سران حکومت، احزاب و گروه‌ها، ترویج، ایجاد یک اپوزیسیون ماندگار و قوی، تلاش برای کاهش اثر رسانه‌های داخلی، ساخت رسانه‌های غیر دولتی متمرکز و غیر قابل مدیریت، محبوبیت سازی از غرب در ایران، ناکارآمد سازی دستاوردهای علمی و فناوری، تضعیف قدرت نظامی و ناکارآمد سازی اقتصادی در ایران” به عنوان “راهبردهای دشمن علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران” و راهکار آنها در “جنگ نرم” علیه جمهوری اسلامی یاد کرده بود.
مسعود جزایری با اشاره به اینکه اکنون در “پیچ تاریخی” سرنوشت ساز قرار داریم گفته بود: “تنها در صورتی می‌توانیم جنگ نرم را مشابه جنگ سخت به ایستایی برسانیم که قدرت بازدارندگی‌مان را در مقابل برنامه‌های دشمن افزایش دهیم. در این صورت است که دشمن از اقدامات و کرده خود پشیمان می‌شود و نسبت به مجموعه فشارها و تحریم‌هایی که به ما وارد می‌کند احساس بطالت و خسارت خواهد کرد.”
شکاف ها و اختلافات اخیر
این انتقادات و دو هشدار اخیر از سوی یک مقام مذهبی و یک مقام امنیتی نظامی جمهوری اسلامی در حالی صورت می گیرد که فهرست اختلافات اخیر در جمهوری اسلامی پس از برگزاری انتخابات مناقشه برانگیز ریاست جمهوری دهم و حذف احزاب منتقد و سرکوب مردم و مخالفان به یک فهرست طولانی و بلند بالا تبدیل شده و حل این اختلافات ساده به نظر نمی رسد.
این شکاف ها و اختلافات طی سه سال گذشته به شکل های گسترده و عیان در میان دولت و رهبری، دولت و مجلس، دولت و قوه قضاییه، دولت با نیروهای مسلح، نیروهای مسلح با یکدیگر، مراجع تقلید و روحانیون با رهبری بروز کرده است.
از جمله اختلافات محمود احمدی نژاد و آیت الله خامنه ای در سال ۸۸ در جریان معرفی اسفندیار رحیم مشایی به عنوان معاون اول رییس دولت بروز کرد که رهبرجمهوری اسلامی ابتدا بصورت توصیه با آن مخالفت کرد اما با بی اعتنایی احمدی نژاد، خطاب به رییس دولت نامه محرمانه نوشت که بعدها از آن به عنوان حکم حکومتی یاد شد. محمود احمدی نژاد هرچند این موضوع را پذیرفت اما اسفندیار رحیم مشایی را به عنوان رییس دفتر خود منصوب کرد؛ موضوعی که موجب خشم منصوبان آیت الله خامنه ای شد.
عزل منوچهر متکی وزیر امور خارجه که از جمله اعضای مورد توجه و تایید رهبر جمهوری اسلامی بود در هنگام سفر سنگال از موارد دیگری بود که هرچند نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی از آن راضی نبودند اما از رسانه ای کردن آن خودداری کردند.
عزل حیدر مصلحی وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی در بهار سال گذشته از سوی محمود احمدی نژاد و سپس ابقای وی از سوی رهبر جمهوری اسلامی که با انتشار نامه ای از وی انجام گرفت از جمله موارد دیگر اختلافات بین رهبری و رییس دولت جمهوری اسلامی بود که در رسانه ها انعکاسی گسترده یافت و موجب قهر و خانه نشینی ۱۱ روزه احمدی نژاد شد.
اخیرا محمود احمدی نژاد طی یک نشست خبری با اشاره به قوانین جاری در جمهوری اسلامی و حاشیه امنیت رهبر جمهوری اسلامی و نهادهای زیرمجموعه اش به کنایه اعلام کرد که او تنها کسی است که در جمهوری اسلامی “پاسخگو” است.
از جمله اختلافات دولت و مجلس نیز طی سه سال اخیر بحث ابلاغ قوانین مصوب مجلس از سوی محمود احمدی نژاد بوده که وی از این کار در موارد بسیاری سرباز زده است. همچنین اختلافات بر سر بودجه جاری کشور، استیضاح و سئوال های پی درپی اعضای مجلس از وزرا و حتی سئوال از شخص احمدی نژاد و اختلاف حساب در درآمد و هزینه کرد بودجه، از دیگر موارد اختلاف است.
از دیگر موارد پرحاشیه و تنش زا در میان مجلس و دولت، تصویب و اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها بود که پس از یک سال و نیم از آغاز اجرای آن توسط دولت دهم، اعضای مجلس اخیرا با مصوباتی ادامه اجرای آن را متوقف کردند.
اخیرا محموداحمدی نژاد درکنفرانس خبری خود در شهریورماه جاری علی لاریجانی رییس مجلس و اعضای آن را به “اخلال” در کار دولت و حل مشکلات کشور متهم کرد.
علی لاریجانی رییس مجلس نیز طی اظهاراتی در صحن علنی مجلس خطاب به نمایندگانی که به اظهارات رئیس دولت معترض بودند خطاب به احمدی نژاد اعلام کرد که “اگر مشکلات مملکت با فحش دادن به من حل می شود به من فحش بدهید.”
ماجرای تحقیق و تفحص از قوه قضاییه که به یک پرونده جنجالی امنیتی قضایی منجر شد، همچنین اعلام اینکه محمدرضا رحیمی معاون اول احمدی نژاد در یکی از پرونده های رسیدگی به مفاسد اقتصادی (پرونده بیمه ایران) متهم است، کاهش بودجه و ایجاد تنگناهای اقتصادی دولت در بودجه دستگاه قضایی، تلاش قوه قضاییه برای بازداشت مشاور مطبوعاتی رییس دولت در جریان انتشار ویژه نامه خاتون و ضرب و شتم در روزنامه دولت و درنهایت بازداشت و زندانی کردن علی اکبر جوانفکر، تلاش محمود احمدی نژاد و نامه نگاری با صادق لاریجانی برای بازدید از زندان اوین از جمله تنش ها و اختلافات دولت و قوه قضاییه است.
اتهامات فرماندهان و اعضای ارشد سپاه پاسداران به دولت محمود احمدی نژاد پس از علنی شدن اختلافات وی با رهبر جمهوری اسلامی در مواردی همچون سوءاستفاده از امکانات دولتی و یارانه نقدی برای پیروزی در انتخابات مجلس، انتساب عنوان “برادران قاچاقچی” از سوی احمدی نژاد به اعضای سپاه و انتقاد از اسکله های غیرقانونی و واردات کالا و صادرات، بازداشت نزدیکان محمود احمدی نژاد توسط اطلاعات سپاه پاسداران نیز از جمله اختلافات بین دولت و نیروهای مسلح به شمار می رود.
از سوی دیگر نیروهای مسلح کشور نیز در میان خود دچار اختلافات فراوانی هستند. حذف نیروهای منتقد و ناراضی سپاه پس از انتخابات مناقشه برانگیز ریاست جمهوری ۸۸، جانب داری گروهی از نیروهای مسلح اهم از سپاه، بسیج از دولت احمدی نژاد و قرار گرفتن بخشی دیگر در مقابل دولت و درنهایت تقابل این دو گروه بایکدیگر از جمله موارد این اختلاف است.
همچنین نیروهای مسلح در جریان مواجه با تهدیدات نظامی خارجی و تحلیل و برآورد شرایط با یکدیگر دچار اختلاف هستند. اخیرا سیدحسن فیروزآبادی رییس ستاد کل نیروهای مسلح و همچنین مسعودجزایری معاون وی فرمانده کل سپاه پاسداران و برخی دیگر از اعضای ارشد این نهاد نظامی که وقوع جنگ با اسراییل یا امریکا را قطعی دانسته بودند در سطح رسانه ها یکدیگر را به عدم آگاهی و فهم شرایط نظامی و امنیتی متهم کردند.
هرچند پس از چند هفته محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه اظهارات خود را تعدیل کرد اما معاون سیاسی سابق وی، سرتیپ پاسدار یدالله جوانی رییس و معاون ستاد کل نیروهای مسلح را جاهل به امور نظامی معرفی کرد و در ارگان سیاسی سپاه برعلیه آن ها مقاله نوشت.
روحانیون و مراجع همسو با حکومت جمهوری اسلامی نیز در مدت اخیر با رهبرجمهوری اسلامی در موارد مختلف مذهبی و سیاسی دچار اختلاف نظر شده اند. اعلام مختلف و متفاوت عید فطر و پایان ماه رمضان در سه سال گذشته، انتقاد برخی روحانیون همچون مکارم شیرازی و علوی گرگانی از سپاه پاسداران نهاد زیرمجموعه رهبر جمهوری اسلامی نسبت به نزدیکی بیش از اندازه این نهاد نظامی به سپاه، انتقاد روحانیون از گرانی و تورم و در مقابل جبهه گیری منصوبان آیت الله خامنه ای برعلیه آنها از جمله موارد این اختلافات است که در سطح رسانه ها مطرح شده.
این همه در حالی است که پیش از این نهادهای امنیتی نظامی جمهوری اسلامی خود در آذرماه سال ۸۸ با انتشار تحلیلی در بولتن ویژه هادیان سیاسی سپاه پاسداران از “گسل مردم ـ– حاکمیت”، “گسل مردم ـ– مردم”، “گسل ارکان حاکمیتی” در کنار “گسل مراجع و روحانیت با ولایت فقیه” و “گسل مردم و روحانیت” به عنوان پنج گسل تهدید کننده جدی جمهوری اسلامی نام برده و ادعا کرده بودند که این پنج گسل یا شکاف سیاسی- اجتماعی “بستر جنگ نرم دشمن با نظام اسلامی” در جهت تلاش نابودی حکومت جمهوری اسلامی است.
