آلن باروله
همان طور که انتظار می رفت، ماجرای درگیری گرجستان به پرونده هسته ای ایران نیز کشیده شد. تنش ها و کشمکش هایی که از زمان بحران قفقاز بین روسیه و غرب به وجود آمد، به خوبی تصمیم مسکو را در لغو نشست روز پنج شنبه با حضور نمایندگان گروه شش کشور توضیح می دهد. این نشست قرار بود به هدف بررسی تحریم های جدید علیه تهران در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک برگزار شود.
روز سه شنبه، وزیر امور خارجه روسیه اظهار داشت که “بحث پیرامون برنامه هسته ای ایران فوریت ندارد” و به همین دلیل نشستی که قرار بود در آن کشورهای آلمان، فرانسه، انگلستان، ایالات متحده، چین و روسیه شرکت کنند لغو شد. روز چهارشنبه نمایندگان عالی رتبه گروه شش کشور تلاش کردند تا تاریخ دیگری را برای این نشست تعیین کنند. برنارد کوشنر، وزیر امور خارجه فرانسه، به همتای روسی خود گفت که امیدوار است این نشست برگزار شود.
به گفته یک دیپلمات اروپایی، “این مسأله مربوط به قطع رابطه استراتژیکی از سوی روسیه نمی شود، زیرا مسکو نیز به اندازه کشورهای غربی مایل نیست شاهد ظهور یک ایران اتمی در مرزهای خود باشد”. به گفته او، این مسأله مربوط به ”خلق و خویی است که پس از بحران قفقاز حادث شده” یا می تواند به دلیل “سرد شدن روابط رؤسای دیپلماسی امریکا و روسیه باشد”. یک دیپلمات عالی رتبه فرانسوی در این خصوص اظهار داشت: “همیشه زمانی که می خواهیم در مورد یک قطعنامه مذاکره کنیم، همین مشکل را با روس ها داریم… در نهایت نیز قطعنامه مورد بحث با اتفاق آراء به تصویب می رسد.“
حتی اگر بحران گرجستان باعث ایجاد کدورت در روابط شده باشد، ولی اختلافات ریشه ای میان غربی ها از یک سو، و روس ها و چینی ها از سوی دیگر، نیز در این میان بی تأثیر نیست.
همان دیپلمات فرانسوی می گوید: “مسکو و پکن اشتیاق چندانی برای تصویب قطعنامه جدید علیه ایران ندارند.”
نوعی درماندگی و تسلیم
این سستی و رخوت غربی ها را نگران کرده. از نظر فرانک والتر اشتاین مایر، “بی شک بدون برگزاری این جلسه، که در وضعیت فعلی به آن نیاز فوری و مبرم وجود دارد، فشارهای بین المللی از تأثیر چندانی برخوردار نخواهند بود”.
نیکولا سارکوزی نیز در مصاحبه های خود در چارچوب مجمع عمومی سازمان ملل، و به ویژه در برابر بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل، نسبتاً بدبین ظاهر شد. یکی از همکاران او در الیزه اظهار داشت: “نوعی درماندگی و تسلیم از سوی بسیاری از کشورها دیده می شود و این در زمانی است که به هیچ وجه نباید مأیوس شویم.“
در آخرین گزارش آژانس انرژی اتمی بر عدم همکاری ایران تأکید شده است. مقامات ایرانی بی شک در زمینه غنی سازی اورانیوم درحال پیشرفت اند. اطرافیان نیکولا سارکوزی می گویند: “یک مسابقه واقعی سرعت به راه افتاده. اگر ایران بخواهد تا انتهای منطق خود پیش برود، اسراییل واکنش نشان خواهد داد. باید هر کاری انجام دهیم تا تهران متقاعد شود که به قسمت های خطرناک ماجرا نزدیک می شویم.”
اروپایی ها در دومین ناکامی در دیپلماسی غرب، به دلیل عدم توافق روسیه مجبور به انصراف شدند، که در بالاترین حد آن می توان به مذاکراتی که قرار بود در ماه اکتبر در ژنو و درخصوص قفقاز انجام شود اشاره کرد. این مذاکرات تنها در سطح کارشناسان، و نه مقامات، برگزار خواهد شد. این تصمیمی بود که برای پایان بخشیدن به استمرار اختلافات با روسیه اتخاذ شد.
منبع: فیگارو، 26 سپتامبر
مترجم: علی جواهری