وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در سومین اطلاعیه مربوط به احضار و بازداشت روزنامه‌نگاران، از “مستندات جدید و موثق” و کشفیات تازه “سربازان گمنام امام زمان” خبر داده است؛کشفیاتی مانند اینکه رادیو فرانسه، رادیو دویچه وله آلمان و حتی شبکه تلویزیونی صدای آمریکا (VOA) وابسته به “سازمان جاسوسی دولت انگلیس(موسوم به BBC)” است. وزارت اطلاعات مدعی است که روزنامه‌نگاران احضار یا بازداشت شده، دانسته یا ندانسته در خدمت عملیات روانی سازمان جاسوسی دولت انگلیس قرار گرفته‌اند. حتی در این بین نام یک رسانه تعطیل شده را هم آورده‌اند. اما دست‌اندرکاران چند وبسایتی که نامشان در اطلاعیه آمده در گفت‌وگو با روز، این ادعاها را رد کردهاند.
همه رسانه‌های فارسی جاسوس انگلیس هستند!
دستگیری روزنامه نگاران روز شنبه 7 بهمن ماه با بازداشت سلیمان محمدی، دبیر گروه حوادث روزنامه بهار و میلاد فدایی اصل، دبیر سیاسی خبرگزاری ایلنا آغاز شد. یک روز بعد ماموران امنیتی در اقدامی بی سابقه، همزمان به دفاتر روزنامه های اعتماد، بهار، شرق، آرمان و هفته نامه آسمان یورش بردند و جواد دلیری، نسرین تخیری، ساسان آقایی، اکبر منتجبی، پوریا عالمی، پژمان موسوی، امیلی امرایی، مطهره شفیعی و نرگس جودکی را درتحریریه روزنامه‌هایشان بازداشت کردند. مطهره شفیعی اولین فردی از این جمع بود که به دلیل بیماری ام.اس آزاد شد اما صبا آذرپیک، کیوان مهرگان، حسین یاغچی، علی دهقان، ریحانه طباطبایی و فاطمه ساغرچی هم به جمع بازداشت‌شدگان پیوستند و چندین روزنامه‌نگار دیگر هم احضار و بازجویی شدند.
علی دهقان، دبیر اقتصادی روزنامه بهار ۱۹ بهمن با قرار وثیقه برای برگزاری مراسم ازدواجش آزاد شد و پس از او نوبت به فاطمه ساغرچی، ادیتور وبسایت جماران رسید. جواد دلیری، سردبیر روزنامه اعتماد هم روز دوشنبه آزاد شد اما از وضعیت بقیه خبری در دست نیست و با وجود برگزارنشدن دادگاه، تاکنون اتهامات فراوانی از جانب وزارت اطلاعات، دستگاه قضایی و رسانه‌های امنیتی به این روزنامه‌نگاران وارد شده است.
اکنون وزارت اطلاعات در سومین اطلاعیه خود مدعی شده که این روزنامه‌نگاران با “هسته مرکزی مستقر در ارگان عملیات روانی سازمان جاسوسی دولت انگلیس (موسوم به BBC)” در ارتباط بوده‌اند. نویسنده اطلاعیه وزارت اطلاعات که بی‌بی‌سی را نام مخفف سازمان جاسوسی دولت انگلیس می‌داند، همچنین نوشته است: “هسته مورد‌نظر از طریق برخی عوامل آگاه یا ناآگاه نسبت به منشاء خارجی و ماموریت سیاسی آن و نیز از طریق برخی مجاری پوششی و به اصطلاح سفید توانسته بود در تعدادی از رسانه‌های داخلی نیز رسوخ کرده و نقش خط دهنده و در عین حال دریافت کننده اطلاعات از آنها را ایفا کند.”
همچنین خبر داده شده که از میان روزنامه‌نگارانی که در لیست احضار یا بازداشت قرار داشته‌اند، “چهار نفر متواری شده‌اند که یک نفر از آنها با خروج غیرقانونی از مرزهای کشور، به خارج فرار کرده است.”
از سوی دیگر مشخص شده که وزارت اطلاعات از تعدادی از دستگیرشدگان، اعترافاتی ضبط کرده و قصد پخش آن را دارد؛ روشی که از ابتدای استقرار جمهوری اسلامی، بسیار مورد علاقه دستگاه‌های امنیتی بوده و آن را در مقاطع مختلف و بر روی قشرهای مختلفی از فعالان سیاسی، روزنامه‌نگاران و… اجرا کرده است. سازمان‌های بین‌المللی مدافع حقوق بشر در موارد بسیاری به این رویه جاری اعتراض کرده و آن را نقض صریح حقوق مظنونان دانسته‌اند. در راه بودن اعترافات تلویزیونی را از این بخش اطلاعیه می‌توان دریافت: “وابستگی سران شبکه به سرویس‌های اطلاعاتی بیگانه و خیانت‌‌های آنها به مردم و به عناصر بازداشت شده، چنان است که تعدادی از اعضای شناسایی شده شبکه تقاضا کردهاند اطلاعات و تجربیات خود از این شبکه را بازگو و منتشر نمایند تا هشداری برای سایرین باشد.”
تکذیب ادعاهای وزارت اطلاعات
وزارت اطلاعات می‌گوید که برایش محرز شده این رسانه‌ها به دستگاه جاسوسی انگلیس وابسته هستند:
سایت‌های جرس، کلمه، ملی مذهبی، نوروز، ندای سبز آزادی، روز آنلاین، گذار، خود‌نویس و سحام‌نیوز.
شبکه‌های رادیویی R.F.I (فرانسه)، دویچه وله (آلمان)، رادیو فردا (آمریکا).
شبکه‌های تلویزیونی B.B.C (انگلیس)، V.O.A (آمریکا)، من و تو (انگلیس).
نکته جالب ادعای وابستگی رسانه‌هایی مانند رادیو فرانسه، رادیو دویچه وله آلمان و شبکه تلویزیونی صدای آمریکا(VOA) به دستگاه جاسوسی انگلیس است. این ادعا را با دست اندرکاران چند رسانه که نامشان در این لیست آمده مطرح کردیم.
از نوشابه امیری، عضو شورای سردبیری روزآنلاین پرسیدم که آیا روزنامه‌نگاران بازداشت‌شده با این رسانه در ارتباط بوده‌اند؟ او در پاسخ توضیح داد: “اینها داستان‌سرایی‌های یک ذهن بیمار است که حتی خلاقیت خلق داستان‌های تازه را ندارد. ۳۰ سال است که این حرف‌ها گفته می‌شود و برای خودشان بیشتر از هر کس دیگری آشکار شده که هیچ پشتوانه منطقی و عقلی ندارد. این روزنامه‌نگاران بازداشت شده که من اسامی شان را تنها از طریق رسانه‌ها می‌شناسم، با روزآنلاین هیچ گونه همکاری و ارتباطی نداشته‌اند. آقایان در واقع با این اطلاعیه‌ها می‌خواهند بگویند که می‌خواهیم دور ایران دیوار بکشیم تا هیچ کس از داخل ارتباطی با بیرون نداشته باشد، حتی در حد انتشار لینک یک خبر چاپ شده در شبکه‌های اجتماعی.”
او همچنین تاکید می‌کند که اساسا روزآنلاین همکاری در داخل ایران ندارد: “اگر از من بپرسند منابع خبریتان در ایران چه کسانی هستند، می‌گویم آقای احمدی‌نژاد، آقای لاریجانی، همین رسانه‌های حکومتی مثل رادیو و تلویزیون و کیهان و فارس و… منابع خبری ما همین ها هستند. اگر مایل باشند می‌توانم لیست گردانندگانشان را هم در اختیار نهادهای امنیتی بگذارم.”
اما آیا روزآنلاین وابسته به سازمان جاسوسی انگلیس است؟ نوشابه امیری پاسخ می‌دهد: “آقایان همه را به کیش خود پنداشته‌اند. فکر می‌کنند همان طور که در ایران جو امنیتی برقرار کردهاند در همه جای دنیا چنین است. در حالی که برعکس ایران در اینجا دموکراسی و شفافیت وجود دارد. منبع و حامی مالی روزآنلاین کاملا مشخص است و این ادعاها خنده‌دار است و جز داستان‌های نخ‌نمای تکراری چیزی نیست و بهانه‌ای است برای سرکوب بیشتر تا خیالشان خوش باشد که ارتباط ایرانیان را با جهان قطع کردهاند.”
سئوالی مشابه را با یکی از اعضای شورای سردبیری جرس مطرح کردیم. او پاسخ داد: “تاکید می‌کنیم که هیچ یک از روزنامه‌نگاران بازداشت شده به هیچ عنوان با وبسایت جرس همکاری نداشته‌اند.”
عضو شورای سیاستگذاری وبسایت ملی مذهبی هم در این مورد می‌گوید: “این ادعا کاملا دروغ است و نویسندگان اطلاعیه بهتر از من این موضوع را می‌دانند. من حتی اسم برخی از این همکاران را پیش از این نشنیده بودم و به واسطه انتشار خبر دستگیری با آنها آشنا شدم.”
او تاکید می‌کند: “ اگرچه نفس ارتباط بین دو روزنامه‌نگار را نادرست نمی‌دانم با این حال وبسایت ملی مذهبی هیچ گونه ارتباطی با هیچ یک از این روزنامه‌نگاران نداشته است.”
ادعای وابستگی به سازمان جاسوسی انگلیس را نیز با او مطرح کردم و این جواب را گرفتم: “حتی نویسنده بی‌سواد این اطلاعیه با این نگارش ضعیف و غلط‌های املایی، این ادعا را باور ندارد.”
اما مسعود بهنود روزنامه‌نگاری است که سال‌هاست به عنوان کارشناس رسانه، همه روزه به مرور مطبوعات ایران در رسانه‌های مختلف از جمله بی‌بی‌سی فارسی می‌پردازد. از مسعود بهنود پرسیدم که چگونه مطالب برگزیده رسانه‌ای را انتخاب می‌کند؟ آیا انتخاب شخصی اوست و یا اینکه مدیران بی‌بی‌سی به دنبال طرح اسامی برخی روزنامه‌نگاران خاص هستند؟ بهنود می‌گوید: “مطالبی که در مرور مطبوعات از سوی من عنوان می‌شود مثل همه مرور‌های مطبوعات در رسانه‌های دنیا متکی به ارزش‌های حرفه‌ای و جذابیت عمومی است. از طرف دیگر در مرور مطبوعات سایت بی‌بی‌سی بیشترین اسمی که عنوان شده حسین شریعتمداری، صادق زیباکلام و عباس عبدی است؛ آیا ارتباط خاصی بین من و این افراد وجود دارد؟ آیا اینها با بی‌بی‌سی ارتباطی دارند؟ مسلما خیر.”
مسعود بهنود هم این اطلاعیه و موارد مطرح شده در آن، از جمله وابستگی رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور به سازمان جاسوسی انگلیس را یک شوخی توصیف و از آن به دستی تعبیر می‌کند که مشت شده اما درون آن خالی است.
بهنود بیش از یک دهه است که در خارج از ایران روزنامه‌نگاری می‌کند، آیا او به عنوان یک روزنامه‌نگار همکارانی در میان روزنامه‌نگاران شاغل ایران دارد که از آنها کسب خبر و تحلیل کند؟ او در پاسخ به این سئوال می‌گوید: “البته من سردبیر هیچ یک از رسانه‌هایی که اسم برده شده نیستم اما این را به ضرس قاطع می‌گویم که رسانه‌های معتبر جهانی ناگزیر به رعایت یک اصولی هستند و راهنماهایی دارند. این راهنماها به آنها اجازه نمی‌دهد بدون منبع و یا با منبع مخفی به انتشار اخبار بپردازند. در غیر این صورت مورد تعقیب حقوقی قرار می‌گیرند و دچار دردسر می‌شوند. هیچ سازمان معتبر رسانه‌ای حیثیت، پول و آبروی خود را به خطر نمی‌اندازد تا مخفیانه خبرنگاری داشته باشد و از قول او خبر منتشر کند. “
اما در میان رسانه‌های نام برده شده، از وبسایت گذار هم یاد شده است؛ رسانه‌ای که در حدود دو سال است اساسا منتشر نمی‌شود!
پروانه وحیدمنش، آخرین سردبیر این وبسایت به روزآنلاین می‌گوید: “وبسایت گذار از سال ۲۰۰۶ توسط «خانه آزادی» برای گسترش حقوق بشر و آزادی در ایران آغاز به کار کرد و بیشتر مطالب آن، مقالاتی آکادمیک در حوزه علوم سیاسی و علوم اجتماعی بود. گذار در اکتبر ۲۰۱۰ تعطیل شد و حتی اگر به آدرس وبسایت مراجعه کنید، مطلب خداحافظی را روی صفحه اول خواهید دید. آیا وزارت اطلاعات در این سه سال حتی یک بار هم وبسایت را چک نکرده که بداند دیگر فعالیت نمی‌کند؟”
وحیدمنش با ذکر اینکه روزنامه‌نگاران بازداشتی با گذار همکاری نداشته‌اند درباره اتهام وابستگی این وبسایت به سازمانی جاسوسی توضیح می‌دهد: “بودجه این وبسایت نه تنها توسط سازمان جاسوسی انگلیس و یا حتی دولت انگلیس تامین نمی‌شد که حتی از دولت آمریکا هم کمک نمی‌گرفت. منبع مالی این وبسایت از سازمان‌های غیردولتی تامین می‌شدو دلیل تعطیلی آن هم مسایل مالی بود. اگر ما وابسته به یک سازمان جاسوسی با این احوال و توصیفات مطرح شده در اطلاعیه وزارت اطلاعات بودیم، لااقل به دلیل مشکل مالی تعطیل نمی‌شدیم.”
او این نکته را هم یادآوری می‌کند که پس از تعطیلی وبسایت گذار، خانه آزادی هیچ گونه پروژه رسانه‌ای فارسی را در دست انجام نداشته و ندارد تا نیاز به همکاری روزنامه‌نگارانی از داخل ایران باشد.
عزم راسخ سربازان گمنام امام زمان
وزارت اطلاعات پیش از این در اطلاعیه قبلی خود از کشف “شبکه مرتبط با سازمان عملیات روانی انگلیس” خبر داده و “هسته مرکزی لندن” را دارای سه زیر شاخه بروکسل، پاریس و استانبول معرفی کرده بود. حالا در اطلاعیه جدید به اسامی جدیدی برمی‌خوریم: “مستندات جدید و موثق حکایت از کار ویژه‌های غیررسانه‌ای دیگر این شبکه دارند؛ یکی از این کار ویژه‌ها، بهره‌گیری از پوشش‌ها و پایگاه‌های به ظاهر رسانه‌ای در خارج از کشور، به منظور ایجاد راه‌های ارتباطی با افراد رسانه‌ای نشان شده در کشور می‌‌باشد. به عنوان مثال تشکیلی موسوم به «انجمن بین‌المللی روزنامه‌نگاران ایرانی» که در پاریس مستقر است، نقش یکی از کارفرمایان شبکه را ایفا می‌کرده است. همچنین یک شبکه اجتماعی با منشاء آمریکایی از پروژه‌های «مرکز مطالعات ارتباطات جهانی» موسوم به «برنامه پژوهش رسانه در ایران» و تشکلی دیگر تحت عنوان «مدرسه روزنامه‌نگاری میانه» و چندین انجمن، گروه و موسسه دیگر که جملگی با سوءاستفاده از پوشش‌های رسانه‌ای و گروه‌های مردم نهاد، ماموریت‌های محوله از طرف سرویس‌های اطلاعاتی اروپایی و آمریکایی را دنبال می‌کنند، شناسایی شده‌اند.”
این اطلاعیه همچنین مدعی است که شبکه کشف شده در راستای “ایفای نقش جدی در پروژه‌های سوخته و رسوای موسوم به حقوق بشر که همواره علیه اسلام عزیز، فرهنگ و اعتقادات مردم مسلمان ایران و نظام مقدس جمهوری اسلامی به کار برده شده است” تولید سوژه و خبر می‌کرده و محصول به خارج از کشور منتقل می‌شده است. در آنجا “ محصول مونتاژ شده در کارگاه‌های تخصصی جنگ روانی غرب، اعم از آنچه در قالب ادعاهای رسانه‌ها، دیپلمات‌ها، سازمان‌ها و محافل به اصطلاح حقوق بشری غربی یا گزارش‌های بی‌مبنای گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور ایران نمود پیدا می‌کرد، به داخل کشور منتقل شده و از زبان برخی به اصطلاح عناصر روشنفکر، سازمان‌ها، گروه‌ها و دستجات سیاسی یا رسانه‌های خاص مطرح و منتشر می‌شد.”
سپس به نقش سازمان گزارشگران بدون مرز و مسوول بخش فارسی آن در این روند اشاره می‌کند؛ همان سازمانی که پس از دستگیری روزنامه‌نگاران اعلام کرد: “«اتهام همکاری با گروه‌های ضد انقلاب» از سوی مقامات قضایی و امنیتی به روزنامه‌نگاران بازداشت شده، اتهام تازه‌ای نیست. جمهوری اسلامی همواره از این اتهام برای به سکوت وادار کردن روزنامه‌نگاران و روشن‌فکران استفاده کرده است.”
“سربازان گمنام امام زمان” در انتها بشارت داده‌اند: “جار و جنجال کارفرمایان غربی شبکه، نه تنها کمترین تأثیری بر مأموریت آنها نداشته، بلکه تشدید تبلیغات غربی‌ها را نشانه هر چه نزدیک‌تر شدن خود به هدف اضمحلال یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری‌های ماشین جنگ روانی دشمنان تلقی کرده و با توکل بر خدا و با عزمی راسخ‌تر و با جدیت و سرعت هر‌چه بیشتر، به مأموریت مقدس خود ادامه خواهند داد.”
