ریحانه مظاهری
نگرانی سازمان های جهانی مدافع حقوق بشر و آزادی بیان تمامی ندارد. در ایران ۱۶ روزنامه نگار مطبوعات متعلق به پنج جریده مختلف همچنان در زندان بسر می برند. آنها به دنبال پیگردهای نیروی انتظامی در تهران دستگیر شدند. حکومت ایران به طور رسمی این افراد را به انتقال اطلاعات به دولت های خارجی ازطریق شبکه تلویزیونی بی بی سی متهم کرده است. ازنظر حکومت تهران، اطلاعات منتقل شده بیشتر به اعتراضات سال ۲۰۰۹ مربوط می شود.
رضا معینی، مسؤول امور ایران، تاجیکستان و افغانستان در سازمان گزارشگران بدون مرز، که یک سازمان غیردولتی فرانسوی است، در مصاحبه با یورو نیوز به سؤالاتی درخصوص موج تازه برخورد جمهوری اسلامی علیه آزادی بیان پاسخ داده است. این مصاحبه را می خوانید.
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی روزنامه نگاران دستگیر شده را به همکاری با رسانه های فارسی زبان در خارج از کشور متهم کرده است. به نظر شما، دلیل اصلی این بازداشت ها چیست؟
ما روز دستگیری آنها را “یکشنبه سیاه” نامیدیم و اظهار داشتیم که احتمال دستگیری های گسترده تر نیز وجود دارد. متأسفیم که وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی همچنان بر رفتاری که سال هاست آن را ادامه می دهد اصرار می ورزد و همچنان همان اتهامات همیشگی را علیه روزنامه نگاران مطرح می کند. این رویه به نظر ما رویه درستی نیست و پاسخ درستی به بحران‌های موجود در ایران نمی دهد. مشکل حکومت تهران این است که روزنامه نگاران علی رغم تمامی خطوط قرمز و سانسورهایی که متحمل می شوند در تلاش اند تا اطلاع رسانی کنند، ولی حکومت این وضعیت را هم تحمل نمی کند.
علاوه بر سازمان گزارشگران بدون مرز، سازمان دیده‌بان حقوق بشر و بیش از ۲۰۰ روزنامه نگار ایرانی در داخل و خارج از کشور نیز نسبت به این بازداشت‌ها به اعتراض پرداخته اند. آیا چنین واکنش‌هایی می تواند بر رفتار حکومت ایران تأثیر داشته باشد؟
امروز سی و چهارمین سالگرد به قدرت رسیدن آیت الله خمینی در ایران است. طی این ۳۴ سال، بازداشت و سرکوب روزنامه نگاران همواره وجود داشته، ولی آنچه اهمیت دارد این است که سکوت نکنیم. در این موارد، بی شک تمامی سازمان های مدافع حقوق بشر و روزنامه نگاران ایرانی داخل و خارج از کشور می توانند نقش مهمی در اعتراض به این موج دستگیری ها داشته باشند. باید بر این نکته تأکید کنیم که پس از گذشت ۳۴ سال از آغاز حکومت جمهوری اسلامی متأسفانه ایران به یکی از بزرگ ترین زندان های جهان برای روزنامه نگاران تبدیل شده. درحال حاضر، ۶۲ روزنامه نگار در ایران زندانی هستند.
سازمان گزارشگران بدون مرز چه اقدامات دیگری را می تواند برای جلوگیری از دستگیری های بیشتر انجام دهد؟
وظیفه ما قبل از هر چیز، گزارش دهی و انتشار اطلاعات مربوط به رویدادهایی است که در زمینه نقض آزادی بیان و آزادی مطبوعات اتفاق می افتند. سازمان گزارشگران بدون مرز اخیراً گزارشی را در مورد رده بندی رعایت آزادی مطبوعات در جهان منتشر کرد. متأسفانه ایران در میان ۱۷۹ کشور رتبه ۱۷۴ را به خود اختصاص داد.
آیا اکنون انتظار موج تازه‌ای از مهاجرت روزنامه نگاران ایرانی می رود؟
متاسفانه هر سیستم سرکوبی باعث می شود تا برخی از شهروندان مجبور به ترک کشورشان شوند. تعداد زیادی از روزنامه نگاران احضار و بازداشت شده اند و این تنها به تهران محدود نمی شود، بلکه در شهرستان ها نیز وضعیت به همین منوال است. تاکنون تنها در تهران ۱۶ روزنامه نگار دستگیر شده اند. این موج جدید سرکوب ها نشان از دستگیری های بیشتر دارد که آن نیز به نوبه خود منجر به مهاجرت بیشتر روزنامه نگاران خواهد شد.
منبع: یورو نیوز، ۲ فوریه
