جاش هلیدی
بر اساس اسناد فاش شده سفارت آمریکا توسط ویکی لیکس، یک مرکز تحقیقاتی با نفوذ آلمانی به آمریکا توصیه کرده بود در قبال تأسیسات مخفی هسته ای ایران، یک رویکرد “خرابکارانه مخفیانه”، از جمله هک کردن رایانه ای و “انفجارهای مرموز” را در پیش بگیرد.
ولکر پرتس مدیر مؤسسه روابط امنیتی و بین المللی که تحت حمایت مالی دولت آلمان است، به مقامات آمریکایی در برلین توصیه کرده بود عملیات مخفیانه برای مهار بلندپروازی های هسته ای ایران “می تواند کارآمدتر از یک حمله نظامی باشد.”
سال گذشته یک بدافزار رایانه ای پیچیده موسوم به استاکس نت با نفوذ به تأسیسات هسته ای نطنز توانست برنامه ایران را با وقفه ای چند ماهه روبرو کند. نشریه نیویویرک تایمز در هفته جاری گزارش کرد استاکس نت محصول عملیات مشترک آمریکا- اسرائیل بوده است.
مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران روز دوشنبه، آمریکا را مسؤول این حمله سایبری خواند. سعید جلیلی به شبکه خبری ان بی سی گفت تحقیقات انجام شده نشان می دهد آمریکا در حمله ای که ظاهراً به از دور خارج شدن دستگاه های سانتریفوژ ایران در ماه نوامبر انجامیده، دست داشته است. وی گفت: “من اسنادی را دیده ام که از دخالت آمریکا حکایت دارند.”
سفیر آمریکا در آلمان در ژانویه 2010 در یکی از مکالمات فاش شده، آورده است که پرتس از کارآمدتر بودن رویکرد “خرابکاری مخفیانه” (نظیر انفجارهای اسرار آمیز، حوادث، هک شدن رایانه ها و غیره) در مقایسه با حمله نظامی با پیامد احتمالی فاجعه بار برای منطقه سخن گفته است.
پرتس یکی از کارشناسان سرشناس مسائل ایران است. یکی از اسناد دیپلماتیک قبلی که در 14 دسامبر 2009 از سوی مورفی ارسال شده، نشان می دهد پیشنهاد وی با توجه فراوان سیاستمداران و مسؤولانی نظیر کاندولیزا رایس، وزیر خارجه سابق آمریکا روبرو شد.
مورفی نوشت: “بسیاری از مهمانان جلسه به راهنمایی های پرتس در خصوص اینکه مسأله ایران باید به کدام سو سوق پیدا کند و از چه مسیری پرهیز شود، گوش فرا می دادند. مشاهده چنین توجهی در میان جمعی از شخصیت های عالیرتبه درگیر با معضل ایران، خیلی جالب توجه بود.”
پرتس در مصاحبه ای با گاردین گفت سفیر آمریکا در خصوص بازتاب نظرات وی در خصوص کارآمدتر بودن “رخدادهای اسرار آمیز” و “مشکلات رایانه ای” و غیره در مقایسه با حملات نظامی، و نیز لزوم پرهیز از دست دادن به یک حمله نظامی و یا تشدید اصطکاک نظامی با ایران، دقیق عمل کرده است.
وی گفت: “احساس من در آغاز سال 2010، آن هم بدون در اختیار داشتن هیچگونه اطلاعات خاصی، این بود که برخی کشورها خود را آماده استفاده از شیوه های خرابکارانه و یا هک کردن رایانه ای برای کند کردن برنامه هسته ای ایران می کردند.”
مقامات آمریکا و اسرائیل از ابراز نظر در خصوص گزارش دست داشتن خود در پروژه استاکس نت خودداری کرده اند. با این حال، اسناد فاش شده نشان می دهد شیوه های مخفی نظیر دست زدن به حملات سایبری قدرتمند و نفوذ به برنامه هسته ای ایران، از جمله پیشنهاد های مطرح شده در حلقه دیپلمات های آمریکایی بوده اند.
اکنون مشخص شده است که احتمال حمله نظامی به ایران تا حدودی به دلیل موفقیت حمله سایبری استاکس نت و نیز ترور دو دانشمند هسته ای ایران در سال گذشته، که آن هم به اسرائیل نسبت داده شده، کمتر شده است.
استاکس نت در حوالی ماه اوت گذشته، حدود یک پنجم دستگاه های سانتریفوژ مورد استفاده در فرآیند غنی سازی اورانیوم در تأسیسات نطنز را از کار انداخت. کارشناسان امنیتی در آن زمان به گاردین گفتند بدافزار استاکس نت “پیچیده ترین بدافزاری است که تا حالا مشاهده شده است” و همین واقعیت، شائبه وجود یک عملیات با حمایت مالی مناسب و احتمالاً پشتیبانی یک کشور در پشت این ماجرا را تداعی کرد. بر اساس گزارش نیویورک تایمز، بدافزار استاکس نت در تأسیسات مخفی اسرائیل در دیامونا، در نزدیکی صحرای نگوو، مورد آزمایش قرار گرفته بود.
منبع: گاردین- 18 ژانویه
