شرکت هواپیما سازی بوئینگ برای فروش قطعات یدکی به ایران ایر مجوز دولت آمریکا را کسب کرد. شرکت بوئینگ طی یک توافق می تواند قطعات اصلی را به ناوگان هواپیمای ملی ایران که فرسوده شده است بفروشد.
جوئل جانسون، تحلیلگر مسائل بین المللی، می گوید: “ایران ایر ۷ تا ۸ فروند بوئینگ ۷۴۷ دارد که بخوبی از آنها نگهداری می شود و نیاز به قطعات جایگزین دارند که سال ها با توافق ضمنی با آمریکا از طریق اروپا تامین می شد.”
در ماه آوریل، شرکت بوئینگ و جنرال الکتریک گفتند که مجوز انتقال قطعات یدکی مورد نیاز ایران را از وزارت خزانه داری آمریکا دریافت کردند. وزارت خزانه داری کنترل تحریم ها نقض آن را توسط آمریکا و سایر کشورها بعهده دارد.
آمرییکا در پی توافق موقت بین ایران و ۱+۵ بطور موقف تحریم شرکت مسافربری ایران و امنیت پروازی را از تحریم ها مستثنی کرد.
در پرونده جدید قید شده که شرکت بوئینگ در توافقی جدید و پس از بحث های مرتبط با ایران ایر با فروش احتمالی برخی از قطعات و خدمات مربوط به امنیت پرواز ازجمله قطعات هواپیما، کتابچه های راهنما، نقشه ها و بولتن های خدماتی و نمودار ها و داده های ناوبری، توافق کرده است.
در این پرونده آمده بوئینگ هیچ درآمد ناخالص و سود خالصی در چهارماه اول توافقش با ایران بدست نمی آورد.
جنرال الکتریک نیز در ماه آوریل با تعمیر ۱۸ موتور هواپیمای های ایران ایر در آلمان توافق کرد.
این تفاهم یک موضوع حساس است. حساسیت آن آنقدر بالاست که نه شرکت بوئینگ و نه تحریم های وزارت خزانه داری آمریکا در مورد جزئیات آن صحبت نکردند.
دفتر بوئینگ در واشنگتن می گوید که مجوز این شرکت به دلیل اینکه در ۲۰ ژوئیه خاتمه می یافت، برای چهارماه تمدید شد. گفتگو های اتمی ایران و شش قدرت جهان قرار بود در ماه ژوئیه به نتیجه برسد که آن هم ۴ ماه تمدید شد.
جانسون می گوید که “با وجود تحریم ها، مقامات آمریکایی راه های دیگری نظیر استفاده از کشورهای اروپایی برای ادامه کار ایران ایر را بکار بردند زیرا آمریکا می خواهد که کار را برای ایران دشوار کند نه اینکه به یک فاجعه دامن بزند که مقصر آن تحریم های آمریکا باشد.”
آخرین هواپیمای بوئینگ که به ایران تحویل داده شد یک بوئینگ ۱۰۰-۷۴۷ بود که به گفته وبسایت بوئینگ در اوت ۱۹۷۹ به ایران تحویل داده شد. سه ماه بعد گروگانگیری در سفارت آمریکا در تهران رخ داد که منجر چند دهه دشمنی بین دو کشور شد.
ریچارد ابوالعفیه، از گروه تیل، می گوید که فروش بوئینگ به ایران تنها در صورتی عملی خواهد بود که روابط سیاسی دو کشور عادی شود و همه موانع از سر راه برداشته شود.
او می گوید: “این اتفاقی است که ممکن است در یک ماه بیافتد یا ده سال دیگر هم طول بکشد. اما وضعیت خصومت تا ابد ادامه پیدا نمی کند. بالاخره تغییری بوجود می آید.”
تایم سیاتل، 26 ژوئیه
