مهر ماه سینمای ایران، همچون تابستانی که گذشت داغ است. کمتر از دو هفته دیگر مجمع عمومی خانه سینما برگزار می‌شود که آغاز دوران نوینی برای این نهاد صنفی، پس از بازگشایی مجدد در دولت جدید است. تعدادی از نمایندگان مجلس هم درنظر دارند در مخالفت با این بازگشایی، وزیر ارشاد را به مجلس بکشانند. از سوی دیگر، رقابت برای انتخاب نماینده سینمای ایران در اسکار هم به مراحل پایانی نزدیک می‌شود و این بار نه از تحریم اسکار خبری هست و نه از جواد شمقدری که مدعی بود به دستور احمدی‌نژاد لابی کرده که فیلم اصغر فرهادی اسکار بگیرد.
مخالفان خانه سینما کوتاه نمی‌آیند
۱۵ مهر ماه، موعد برگزاری مجمع عمومی خانه سینما است؛ تاریخی که پس از انحلال، پلمب و بازگشایی مجدد برای سینماگران ایرانی اهمیتی بیش از گذشته پیدا کرده است. اما حواشی همچنان باقیست. خانه سینمای دومی که با حمایت سازمان شمقدری و سازمان سینمایی دولت گذشته شکل گرفته، همچنان خود را برحق می‌داند و در نامه‌هایی بر این موضوع تاکید کرده است. با این حال حجت‌الله ایوبی، رییس سازمان سینمایی دولت جدید می‌گوید که “برای بنده و سازمان‌سینمایی، مساله‌ی خانه سینما تمام شده است، من نمی‌خواهم چهارسال ماموریتم را به دنبال این موضوع باشم.”
فرهاد توحیدی، رییس هیات مدیره خانه سینما هم که در دو سال گذشته در صف اول تلاش برای زنده ماندن این نهاد صنفی بوده، اعلام کرده از کار صنفی کناره‌گیری خواهد کرد. اما روزنامه کیهان که از او با عنوان “(فرهادـ- ت) رئیس هیات‌مدیره سابق خانه منحله سینما” نام می‌برد این اقدام را “نوعی فرار به جلو” توصیف کرده و نوشته که او و دوستانش هیچ شانسی برای انتخاب مجدد نخواهند داشت.
خبرگزاری فارس هم که در سال‌های اخیر همواره حملات تندی علیه خانه سینما انجام داده، این بار مدعی است که دلایل تغییر اساسنامه خانه سینما در دل تاریخ گم شده است. این خبرگزاری مینویسد: “از سال ۸۸ که اختلاف با معاونت سینمایی وقت بر سر تغییر اساسنامه آغاز تا دی ماه سال ۹۰ که به حکم وزیر ارشاد تعطیل شد چرا هیچ فرد یا گروهی دلایل تعطیلی خانه سینما را بازگو نکرد. مگر نه اینکه تغییر خود سرانه در چهار بند باعث همه این دعواها و بلواها شده بود اما سوال اساسی اینجاست که مدعیان قانون مداری امروز که ۵ سال قبل بدون هماهنگی با ارشاد و معاونت سینمایی در اساسنامه خانه سینما دست برده و نسخه اصلاح شده خود را بدون تائید ارشاد و معاونت سینمایی به ثبت رساندند تاکنون در مقابل دلایل واقعی این موضوع سکوت کرده‌اند؟ این گروه مدعی که خانه سینما را بدون حضور خودشان اصلا خانه نمی‌دانند براساس کدام منطق و معیاری در سال ۸۷ اقدام به حذف بند پایبندی به قانون اساسی، فعالیت تحت نظر وزارت ارشاد و حذف ناظر مالی ارشاد کردند؟”
فارس به سراغ نصرالله پژمان‌فر رییس کمیته هنر و رسانه کمیسیون فرهنگی مجلس هم رفته که تاکید می‌کند :“خانه سینما طی یک فرآیند قانونی تعطیل و حکم تعطیلی دائم آن صادر شد که مستندات آن نیز در اختیار کمیسیون فرهنگی قرار دارد اما در یک اقدام عجولانه، خانه سینما بدون انجام روند قانونی بازگشایی شد.” او می‌گوید که طرح سئوال از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با امضای اعضای این کمیسیون در دستور کار قرار گرفته است.
شمقدری نیست تا لابی کند
“سازمان سینمایی هیچ اعمال نفوذ و دخالتی در انتخاب فیلم برای شرکت در اسکار ندارد، چرا که داوران قابل قبول و قابل اعتنایی در حال بررسی هستند و دلیلی ندارد که دخالت کنیم.” این اظهارنظر صریح حجت‌الله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی است.
کمیته انتخاب فیلم ایرانی برای معرفی به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی شامل فاطمه معتمد آریا، مسعود کیمیایی، بهروز افخمی، کمال تبریزی، حسن حسندوست، مسعود رایگان، علیرضا زرین دست، حسین معززی نیا و امیر اسفندیاری است که از بین ۵۳ فیلم به نمایش درآمده در ایران در یک سال گذشته، ۱۲ فیلم را انتخاب کرده‌اند تا انتخاب نهایی از بین آنها صورت بگیرد.
“برف روی کاج‌ها” ساخته پیمان معادی، “بی‌خود و بی‌جهت” ساخته عبدالرضا کاهانی، “پذیرایی ساده” ساخته مانی حقیقی، “پله آخر” ساخته علی مصفا، “حوض نقاشی” ساخته مازیار می‌ری، “دربند” ساخته پرویز شهبازی، “دهلیز” ساخته بهروز شعیبی، “قاعده تصادف” ساخته بهنام بهزادی، “کلاس هنرپیشگی” ساخته علیرضا داودنژاد، “گذشته” ساخته اصغر فرهادی، “گناهکاران” ساخته فرامرز قریبیان و “هیس… دختر‌ها فریاد نمی‌زنند” ساخته پوران درخشنده، فیلم‌های انتخاب شده هستند.
سال گذشته ایران در اسکار، هیچ نماینده‌ای نداشت و با اینکه فیلم “یه حبه قند” رضا میرکریمی انتخاب شده بود، با اصرار جواد شمقدری و حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اسکار تحریم شد تا دست‌اندرکاران آکادمی اسکار نسبت به قرار گرفتن فیلمی توهین آمیز نسبت به پیامبر مسلمانان عذرخواهی کند.
شمقدری که از ساخت فیلم‌های انتخاباتی محمود احمدی‌نژاد به بالاترین سمت سینمایی در دولت رسیده بود، در آخرین روزهای مدیریتش تلاش بسیار داشت تا انحلال خانه سینما و جایگزینی آن را به سرانجام برساند اما حتی حمایت محمود احمدی‌نژاد را هم از دست داد. با برخی اصولگرایان هم پیش از آن دچار درگیری و اختلاف شده بود تا پایان عمر مدیریتش با پایان عمر دولت دهم قطعی باشد. هرچند گفته بود “من این مسئولیت را رها نمی‌کردم و در آن زمان که بحث برکناری بود نمی‌خواستم چون که به نظرم مسئولیت در جمهوری اسلامی به علت خون‌هایی که داده شده ارزشمند است و نباید آن را رها کرد” اما برکنار شد تا آخرین سخنش خطاب به اهالی سینما این باشد: “از همه سینماگران می‌خواهم کاری که با من کردند با ایوبی نکنند؛ درست است که ایوبی در سینما نبوده ولی عاشق سینما و چهره های فرهنگی است.”
در این هفته، آخرین مدیران منصوب و نزدیک به شمقدری هم تعویض شدند.
