همزمان با گردهم آئی بازرسان انتخاباتی در تهران و سخنرانی های دو نوبته ثمره هاشمی برای آن ها درباره سیاست های جدید که پشت درهای بسته صورت گرفت، و در حالی که چهره های اصلی اصلاح طلبان در انتخابات شوراهای تهران تائید صلاحیت شدند، خبرهای رسیده از شهرستان ها نشان می دهد که تدارکی به اندازه انتخابات ریاست جمهوری گذشته برای جلوگیری از پیروزی “غیرخودی” در انتخابات خبرگان و شوراها در حال انجام است که به گفته اعضای قدیمی وزارت کشور در بیست و هشت ساله جمهوری اسلامی بی سابقه بوده و جناح راست را نیز نگران کرده است.
مطابق آخرین گزارش‌ها به جز یکی از نامزدهای زن تمامی نیروهای نزدیک به اصلاح‌طلبان تایید صلاحیت شدند.
خبرگزاری فارس به این ترتیب نامزدهای لیست احتمالی ائتلاف اصلاح‌طلبان برای انتخابات شورای اسلامی در شهر تهران به این شرح معرفی کرده :محمدعلی نجفی (وزیر سابق آموزش و پرورش) احمد مسجدجامعی (وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی) اسحاق جهانگیری (وزیر سابق صنایع) معصومه ابتکار (رییس سابق سازمان حفاظت محیط زیست) اشرف بروجردی (معاون اجتماعی سابق وزیر کشور محمد حسین مقیمی (معاون عمرانی سابق وزیر کشور) علی میرلوحی (معاون حقوقی سابق وزیر کشور، علی محقر (معاون اقتصادی سابق وزیر کشور) پنجه فولادگران (استاندار سابق مازندران ( حسین بی‌غم (معاون سابق سیاسی استان زنجان) اعظم نوری (شهردار سابق یکی از مناطق تهران) خانم نژادبهرام،- شاپوریان (شهردار سابق منطقهء 3 تهران (خلیلی (شهردار سابق منطقهء 9 تهران) پیروز حناچی (معاون سابق وزیر مسکن و شهرسازی (خیرآبادی، احمد حکیمی‌پور (عضو سابق شورای شهر تهران) محمدحسین لطفی (عضو سابق شورای شهر تهران و خانه کارگر) الحسینی (معاون سابق آموزش و پرورش (جواهری‌پور (رییس سابق آموزش و پرورش شهر تهران) تقی‌زاده خامسی (رییس‌سابق آب تهران) محمود علیزاده‌طباطبائی ، ابراهیم اصغرزاده (عضو سابق شورای شهر تهران) علی‌محمد غریبانی (استاندار سابق آذربایجان شرقی)
گزارش های رسیده حاکی است که در شهرهای بزرگ – به جز تهران – مدیرانی استانی دولت خاتمی نتوانسته اند از صافی هیات های نظارت رد شوند. در مشهد حتی چهره هایی چون مدیرکل سابق دفتر سیاسی استانداری خراسان، عضو اصلاح طلب شورای شهر دور دوم ، فرماندار سابق مشهد و مشاور شهردار مشهد در زمان دولت اصلاحات همگی ردصلاحیت شده اند. برخی از نامزدهای درجه دوم جبهه اصلاحات هم که جز مدیران رده پایینی ادارات دولتی بودند به هیات اجرایی فراخوانده شدند و از سر مصلحت اندیشی به آنان پیشنهاد انصراف داده شده است. در گیلان نیزخبرهای غیررسمی حکایت از ردصلاحیت فرمانداران شهرهایی مثل فومن و سیاهکل در زمان دولت خاتمی دارد. اما سخت ترین ردصلاحیت ها شامل استان اصفهان شده است. استانی که با شهرهایی مثل اصفهان [ زادگاه آیت الله طاهری] و نجف آباد [ زادگاه آیت الله منتظری] یکی از پایگاه های اصلی اصلاح طلبان است. شهرهایی که از قضا نیروهای حزب اللهی مشهوری هم دارد و شنیده ها حکایت از این دارد که نفوذ این نیروها نقش بسزایی در رد صلاحیت مدیران دولت خاتمی داشته است.
اصلاح طلبان در تعلیق
اگرچه هنوز ردصلاحیت کاندیداها به طور رسمی اعلام نشده است اما یکی از اعضای ائتلاف اصلاح طلبان درفارس درخصوص تایید صلاحیت های کاندیداهای اصلاح طلب این استان به روز می گوید:” با وجودی که لیست ائتلاف اصلاح طلبان در فارس مستقیما تحت نظارت موسوی لاری [وزیر کشور سیدمحمد خاتمی] بسته شده است اما با این حال اخباری که به ما می رسد حکایت از ردصلاحیت تمامی کاندیداهای متعلق به مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب یا حتی افراد نزدیک به این دو حزب دارد. دیگر کاندیداهای اصلاح طلب نیز نه هنوز تایید شده اند نه ردصلاحیت و بررسی نهایی صلاحیت آن ها به روزهای آخر موکول شده تا بررسی کنندگان بتوانند محک مناسبی از وضعیت جامعه و واکنش های ناشی از ردصلاحیت ها داشته باشند.” به گفته این فرد ، تنها کاندیداهای حزب اعتماد ملی احتمال داده می شود که تایید صلاحیت شوند.
در گیلان نیز وضعیت مشابه است. هرچند که در این استان کاندیداهای سرشناسی ثبت نام نکرده و به تعداد انگشتان دست از اصلاح طلبان معروف استان به صحنه آمده اند اما با این حال از هم اکنون ردصلاحیت تنها کاندیدای جبهه مشارکت در رشت که در دولت خاتمی مدیرکل مخابرات نیز بود حتمی شده است.
جناح راست که در استان گیلان به شدت فعال شده است از طرق مختلف به پخش شایعاتی درباره اصلاح طلبان می پردازند از جمله آن که شایع کرده اند اصلاح طلبان قصد دارند با چراغ های خاموش وارد صحنه شوند تا از خطر رد صلاحیت در امان بمانند. به همین جهت حتی در جلسات داخلی خودشان روی کاندیداها بحث نمی کنند. با وجود این شایعات و جنگ روانی در جلسه ائتلاف گروه های 18 گانه گیلان تصمیم گرفته شده 45 نفر از 315 کاندیدای شورای شهر رشت را که ارتباطاتی با اصلاح طلبان دارند مشخص شود که احزاب 18 گانه روی آن ها کنند تا از بین آن ها در نهایت 9 نفر در لیست نهایی قرار گیرند.
شایعه جدید که از نیروی انتظامی رشت درز کرده نشان می دهد که از این 45 نفر 41 نفر توسط اطلاعات نیروی انتظامی ردصلاحیت شده اند. یک منبع آگاه خبر از ردصلاحیت “ تقریبا حتمی” 5 کاندیدای مهم ائتلاف را می دهد و می گوید : “ اکثریت کاندیداهای حزب اعتماد ملی تایید شده اند اما بسیاری از کاندیداهای دیگر ما در حالت تعلیق هستند و صلاحیتشان هنوز مشخص نیست.”
طبق قانون، هیات اجرایی شهرستان ها که متشکل از معتمدین شهر هستند برای بررسی صلاحیت کاندیداها باید از مراجع چهارگانه یعنی دادگستری، نیروی انتظامی، وزارت اطلاعات و اداره ثبت احوال استعلام و سپس نتایج را به هیات نظارت که متشکل از نماینگان مجلس هستند اعلام کنند. اما آنگونه که از اظهارات افراد ردصلاحیت شده برمی آید بیشتر ردصلاحیت ها توسط نیروی انتظامی صورت گرفته است.
ترس از ردصلاحیت
چرا با آنکه نتیجه صلاحیت بسیاری از کاندیداها معلوم شده اما صلاحیت کاندیداهای اصلاح طلب در پرده ای از ابهام قرار دارد؟ این سوالی است که فرماندار سابق یکی از شهرهای استان خوزستان اینگونه پاسخش را می دهد:” انتخابات شوراها با مجلس یا ریاست جمهوری یک تفاوت اساسی دارد و آن این است که انتخابات شوراها بیشتر ماهیتی قومی قبیله ای دارد تا حزبی و جناحی. بنابراین اگر کاندیدایی در انتخابات مجلس ردصلاحیت شد و احزاب حامی اش به انتشار بیانیه و یا تحصن در مجلس بسنده کردند این وضعیت در انتخابات شوراها تاحدودی فرق می کند. در دور گذشته بود وقتی خبر تقلب در انتخابات پخش شد و صلاحیت چند کاندیدای معروف و سرشناس اهواز رد شد، شهر جوری به هم ریخت که نیروی های انتظامی و امنیتی حالت فوق العاده اعلام داشتند. این مقام می گوید “ درگیری ها آنقدر زیاد شد که اگر کمی بی تدبیری به خرج می دادیم کنترل شهر از دستمان خارج می شد و معلوم نبود چه وضعیتی پیش آید.”
این مقام در دولت احمدی نژاد هیچ سمت دولتی ای ندارد و فقظ عضو کمیسیون ماده 5 شورای شهر است می افزاید:” کاندیداهای شهرها وجهه ای قومی دارند و برخی ها آنقدر محبوب هستند و ریشه در برخی از لایه های جامعه دارند که اگر خبر ردصلاحیتشان به گوش طرفدارانشان برسد معلوم نیست چه بلایی بر سر شهر می آورند. از این رو بنا شده روی ردصلاحیت کاندیداها بیشتر توجه شود. به همین دلیل است که صلاحیت بسیاری از کاندیداهای اصلاح طلب که علاوه بر حمایت های حزبی از حمایت قشرهای مختلف شهرشان نیز بهره مند هستند موکول شده به روز آخر.”
فشار حکومت و ائتلاف
مجموع اخبار و گزارش ها نشان می دهد که جناح اصلاح طلب و جناح راست سنتی همدرد هستند و به یک اندازه توسط جناح دولتی غریبه و غیرخودی خوانده می شوند با این تفاوت که جناح راست و به طور مشخص هیات موتلفه از اهرم هائی مانند نمایندگان مجلس برخوردارست که به تازگی دولت دریافته بدون جلب نظر آنان در تصویب لوایح مشکل خواهد داشت، از همین رو امیدوارند که با معامله و چانی زنی در بالا بتوانند از شکست کامل خود جلوگیری کنند.