برون ون مدوکس
زمان آزمون آن رسیده که آیا جهان واقعا می خواهد ایران را از داشتن سلاح هسته ای باز دارد؟
دیروز ایران بار دیگر بدون هیچ پاسخی به جامعه بین المللی برای توقف برنامه هسته ای خود، از مهلت تعیین شده گذشت. ولی خطرات فعلی به مراتب بیش از یک سال پیش است. آژانس بین المللی انرژی هسته ای ، وابسته به سازمان ملل، دیروز در گزارشی تائید کرد که ایران ظرف سه ماه گذشته در برنامه هسته ای خود پیشرفت قابل توجهی کرده است. این در حالی است که به نظر می رسید ایران ظرف یک سال گذشته در غلبه بر مسائل فنی مشکل پیدا کرده است.
آژانس بین المللی انرژی هسته ای همچنان برآورد کرده است که ایران ظرف چهار تا هشت سال آینده قادر به تولید سلاح هسته ای خواهد بود- البته اگر هدفش تولید سلاح باشد یعنی چیزی که ایران تکذیب می کند. ولی هشدار آژانس بین المللی انرژی هسته ای واضح است و آن این که ایران به نقطه ای رسیده است که تنها مانع بر سر راه آن در تولید سلاح هسته ای “زمان” است.
کوشش های آمریکا و انگلیس برای یافتن حمایت های بیشتر در سازمان ملل برای تصویب قطعنامه سومی برای تشدید تحریم ها علیه ایران، با سخنان تند سارکوزی، رئیس جمهور جدید فرانسه همراه شده است. سارکوزی در اولین اظهار نظر مشروح در موردبرنامه هسته ای ایران گفته است یک ایران مسلح به سلاح هسته ای غیر قابل قبول است. وی افزود: “نباید هیچ تعللی در سخت تر کردن تحریم ها به خرج داد”.
فرانسه همواره همراه با آمریکا و انگلیس از پشتیبانان تحریم ایران بوده است. خبر گزاری رسمی ایران دیروز اعلام کرد میزان 2 میلیارد دلار برای توسعه میادین گاز در پروژه پارس جنوبی، که فرانسویان آن را رها کردند، اختصاص خواهد داد.
شورای امنیت، در دسامبر گذشته، تحریم های علیه ایران را به برخی مقامات و پروژه های صنعتی تسری داد. در همین حال آمریکا نیز سعی کرد از طریق مالی فشار های جدیدی را بر ایران وارد آورد. ولی مقامات غربی در واقع بر اثر گزارشات محود البردعی از آژانس بین المللی انرژی هسته ای تا حدی منحرف شدند. برخی معتقدند البرادعی در مقابل ایران بیش از حد نرمش نشان داده است. آن ها از پیشنهاد اینکه ایران می تواند غنی سازی محدودی راداشته باشد خوشنود نیستند. این پیشنهاد در حالی ارائه می شود که قبلا قرار بود برای از سر گیری مذاکرات ایران باید غنی سازی را بطور کامل متوقف سازد. وی گفته است که باید پذیرفت که ایران مراحل غنی سازی را انجام داده است.
گزارش آژانس بین المللی انرژی هسته ای حاکی از آن است که ایران 1640 سانتریفوژ را در ده “مجموعه” بکار انداخته و به سمت تولید صنعتی پیش می رود در حالیکه تا چند ماه پیش ایران در مرحله آزمایشی قرار داشت. آژانس بین المللی انرژی هسته ای معتقد است ایران تقریبا هر هفته یا ده روز یک مجموعه جدید را راه اندازی کرده است. بدین ترتیب تا پایان ماه ژوئن ایران می تواند سه هزار سانتریفوژ را راه اندازی کند. هدف ایران پنجاه و چهار هزار سانتریفوژ است. غنی سازی اورانیوم، که مشکل ترین مرحله تبدیل اورانیوم به سوخت هسته ای است، می تواند در عین حال مواد ضروری برای تولید سلاح هسته ای را نیز تامین کند.
آژانس بین المللی انرژی هسته ای نگرانی خود را از برنامه ایران برای ایجاد یک راکتور آب سنگین، که راه دیگری برای تولید سلاح هسته ای به شمار می آید، اعلام کرده است. ایران گفته است که در مورد برنامه های خود در این سایت ها به آژانس بین المللی انرژی هسته ای گزارش نخواهد داد. ایران در برابر تحریم های شورای امنیت میزان بازرسی آژانس بین المللی انرژی هسته ای را محدود کرده است.
ولی ایران بازرسان را اخراج نکرده است و هنوز می گوید که در چهار چوب پیمان ان پی تی حرکت می کند. دیپلمات های غربی که در حال مذاکره برای تحریم های بیشتر هستند، در عین حال امیدوارند که ایران پاسخ روشنی به جامعه جهانی بدهد.
منبع : تایمز لندن - 26 مه