اولی هایننون، معاون سابق دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی هستهای هشدار داد، اگر ایران توافقی را که به دنبال محدود کردن تواناییهای هستهای تهران است زیر پا بگذارد، این اقدام میتواند به مسابقه تسلیحات هستهای در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس منجر شود.
او که روز یکشنبه در یک برنامه رادیویی در نیویورک شرکت کرده بود گفت، حتی امروز هم با وجود اجرای توافق اولیه با ایران، این کشور میتواند در عرض چند ماه یک سلاح هستهای بسازد.
او ایران را متهم به این کرد که در گذشته فعالیتهای هستهای خود را پنهان کرده است. هایننون قبلا رئیس اداره بازرسان آژانس بینالمللی انرژی هستهای نیز بوده است.
در حالیکه که گزارشها حاکی از آن است که ایران به تعهدات خود تحت توافق اولیه با شش قدرت جهانی عمل میکند، هایننون گفت، آژانس بینالمللی انرژی هستهای تصویری کامل از فعالیتهای هستهای ایران ندارد چون بازرسان اجازه بازدید از برخی سایتها را ندارند.
وی گفت: “چیزهای زیادی است که ما نمیدانیم. آیا این تمام اورانیومی است که در ایران وجود دارد؟ آژانس بینالمللی انرژی هستهای نتوانسته است کامل بودن توضیحات ایران را تایید کند. تنها توانسته چیزهایی را که ارائه شده مورد تایید قرار دهد. اما هنوز نمیداند در این سالها چه مقدار اورانیوم تولید شده است.”
این بازرس سابق گفت، آژانس بینالمللی انرژی هستهای در مورد تعداد کلی سانتریفیوژها و درجه پیچیدگی و پیشرفت برخی از ماشینآلات هستهای ایران، در سایتهای پنهانی این کشور آگاهی ندارد.
گفته میشود عربستان سعودی و کشورهای دیگر خلیج فارس از این نگران هستند که ایران پا جای پای کرهشمالی بگذارد، که توافق بینالمللی را برای پایان دادن به برنامه هستهای خود امضاء کرد ولی توافق را کنار گذاشت و به آزمایش هستهای پرداخت.
مجری برنامه رادیویی از هایننون پرسید، آیا چنین اقدامی میتواند به مسابقه تسلیحات هستهای در خاورمیانه و خلیج فارس بینجامد یا خیر. هایننون پاسخ داد: “به نظر من اگر ایران یا یک نفر در این منطقه سلاح هستهای داشته باشد، دیگران هم به فکر دفاع از خود میافتند و ممکن است مجبور شوند تصمیمات سختی بگیرند.”
هایننون توضیح داد زیرساختهای هستهای ایران بسیار جلوتر از کشورهای منطقهای است که ممکن است بخواهند برنامه هستهایشان را شروع کنند.
وی گفت ایران میتواند در مدت چند ماه سلاح هستهای بسازد.
وی ادامه داد، ایران میتواند “در مدت چند ماه کارهای مشخصی انجام دهد. حداقل میتواند یک وسیله انفجار هستهای ابتدایی بسازد. این ایران را در پرونده کاملا متفاوتی قرار میدهد چون این توانایی را دارد.”
هایننون پیشنهاد کرد که هرگونه توافق نهایی بین ایران و ۱+۵ باید بر پایه عملکرد باشد، یعنی تحریمهای بینالمللی باید به تدریج با تعهدات ایران کاهش یابد و بازرسان اجازه داشته باشند از تمام تاسیسات هستهای بازدید کنند.
او گفت، غرب “به توافقی نیاز دارد که دسترسی آژانس بینالمللی انرژی هستهای به تمام سایتها را فراتر از حقوق عادی توافق بازرسی فراهم آورد. ایران این سابقه نامبارک گمراه کردن و پنهاد کردن مواد هستهای خود را دارد.”
منبع: ورلد نت دیلی - 26 اکتبر