دبیر هیات تحقیق از آزادی مطبوعات و دفاع از روزنامه نگارانِ در انجمن صنفی روزنامه نگاران کردستان عراق در مصاحبه با روز میگوید شایعاتی که در مورد مولود افند، روزنامه نگار ناپدید شده کرد ایرانی منتشر شده قابل تائید نیستند، اما برای رفع نگرانیها مقامات امنیتی و حکومتی در حال تحقیق در مورد سرنوشت این روزنامه نگار هستند.
مولود افند، سردبیر مجله “اسرائیل ـ کرد” از ده روز قبل در کردستان عراق ناپدید شده است. اخبار روشنی در مورد وضعیت وی در دست نیست، اما اظهارات متناقض حامیان نشر این مجله باعث نگرانیهای جدی پیرامون سرنوشت این روزنامه نگار ایرانی شده است؛ به ویژه که برخی اخبار حکایت از ربوده شدن وی توسط دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی دارد.
این نگرانیها همزمان با تازهترین اظهارات وزیر اطلاعات در مورد بازداشت دست کم ۲۰ نفر در پیوند با ترور دانشمندان هستهای در داخل و خارج از کشور شدت گرفته است. حیدر مصلحی در مصاحبه با باشگاه خبرنگاران گفت که بخشی از اطلاعات بازداشت این افراد در خارج کشور به دست آمده است.
مصلحی: اسرائیلیها تنها نیستند
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی روز پنجشنبه، ۲۵ خرداد، در اطلاعیهای اعلام کرد که عوامل اصلی ترور مجید شهریاری، مصطفی احمدیروشن و رضا قشقایی، سه نفر از کارشناسان هستهای ایران شناسایی و در مناطق مختلف ایران بازداشت شدهاند.
در این اطلاعیه آمده بود که بازداشت شدهها “با تعقیب و مراقبتهای شبانهروزی و رهگیری سوژهها و سرنخها در داخل و خارج از کشور” شناسایی شدهاند.
به گفتهٔ وزارت اطلاعات این افراد “عدهای از افسران اطلاعاتی و تروریستهای مزدور” هستند که با زیر نظر گرفتن “پایگاههای اطلاعاتی و عملیاتی اسراییل” بازداشت شدهاند. این وزارت در اطلاعیه خود همچنین گفته است که “به محض برطرف شدن ملاحظات امنیتی اطلاعات بیشتری را در این باره منتشر خواهد کرد”.
سه روز پس از این بیانیه وزیر اطلاعات گفت که اتهامات این افراد “بیش از آن است که در اطلاعیه اخیر وزارت اطلاعات آمده بود و باید مدتی صبر کرد تا سایر اتهامات کاملا محرز و مستند شود.”
اما با وجود مصاحبههای مختلف وزیر اطلاعات و بیانیه این وزارتخانه هنوز ابهامات زیادی در مورد زمان و مکان بازداشت این افراد وجود دارد.
حیدر مصلحی در مورد علت این “عدم صراحت” به باشگاه خبرنگاران گفته است: “قطعا علتهای متعدد و خیلی فنی دارد. زیرا این را در درجه اول رژیم اشغالگر قدس و آن سرویسهای اطلاعاتی که در این ترورها او را پشتیبانی میکردند، درک میکنند.”
به گفته وزیر اطلاعات “وقتی متهمی بازداشت میشود، همیشه فقط خودش هدف دستگیری نیست و در بسیاری موارد از طریق او میتوان بقیه مرتبطین راپیدا کرد”.
آقای مصلحی در تشریح نحوه جمع آوری اطلاعات مربوط به این بازداشتها با اشاره به اینکه بخشی از آنها در خارج از کشور جمع آوری میشود گفته است: “اسرائیلیها در اقدامات تروریستی گذشته مطلقا تنها نبودهاند. اسرائیلیها فقط نقش یک نقاب را ایفا کردهاند و آنها از اطلاعات و امکانات و آموزش و ارتباط دو سرویس CIA و MI۶ در چند عملیات گذشته بهره بردهاند.”
تاکنون چند تن از دانشمندان هستهای جمهوریاسلامی و یا افراد مرتبط با این برنامه٬ توسط افراد ناشناس به قتل رسیدهاند. مقامات جمهوریاسلامی این ترورها را به اسراییل و غرب نسبت میدهند. برخی رسانههای غربی، سازمان امنیت اسراییل٬ موساد را متهم به دست داشتن در ترورها کرده و گفته بودند این سازمان از کمکهای سازمان مجاهدین خلق نیز در این زمینه استفاده کرده است.
حکومت اقلیم کردستان مسئول است
در همین مصاحبه وزیر اطلاعات گفته است که “در کشفیات مربوط به دو شبکه اخیر ملاحظه شد که رژیم اشغالگر قدس از خاک یک اقلیم مجاور خاک ما حداکثر بهرهبرداری را نموده است، حتی در آنجا پایگاه آموزش تروریستی و پادگان نظامی در اختیار دارند. ستاد عملیاتی مشترک آمریکا، انگلستان و رژیم اشغالگر قدس در همانجا مستقر است وعلیه کشور ما سناریوهایی را طراحی و اجرا میکند.”
آقای مصلحی توضیح دیگری در مورد این “اقلیم مجاور” نداده است، اما با توجه به تنش ماههای اخیر میان اقلیم کردستان و جمهوری اسلامی بر سر حضور اسرائیل در منطقه، به نظر میرسد منظور وزیر اطلاعات، حکومت اقلیم کردستان عراق باشد.
این موضوع باعث نگرانی برخی از ناظران سیاسی شده، به ویژه آنکه اظهارات وزیر اطلاعات همزمان با ناپدید شدن یک روزنامه نگار کرد در اربیل کردستان عراق منتشر شده است.
مولود افند، روزنامه نگار متولد مهاباد از حدود ده روز پیش که اربیل را به مقصد سلیمانیه ترک کرده، به منزل برنگشته است.
آقای افند سردبیر مجله “اسرائیل ـ کرد” در اربیل است که از سال ۲۰۰۹ از سوی نهادی به نام “دستگاه اسرائیل ـ کرد” با مجوز رسمی انجمن صنفی روزنامه نگاران منتشر میشود.
برخی از گردانندگان این “دستگاه” از کردهای یهودی ایرانی هستند. آنطور که در شناسه این نهاد و ارگان رسانهای آن آمده آنها در راستای توسعه روابط کردستان و اسرائیل و منافع مشترک کردها و اسرائیلیها فعالیت میکند.
یک مسئول انجمن صنفی روزنامه نگاران کردستان عراق به روز میگوید این نشریه با مجوز رسمی انجمن صنفی از چند سال پیش فعالیتهایش را به صورت رسمی آغاز کرده است.
انور حسین، دبیر هیات تحقیق از آزادی مطبوعات و دفاع از روزنامه نگاران در مورد محتوای نشریه میگوید: “همانطور که از نام آن پیداست این مجله به بررسی روابط کردستان واسرائیل میپردازد. نمیتوان گفت محتویات این مجله تحقیقات پژوهشی و مستند در رابطه با کردها و اسرائیل بود. به صورت کلی موضوعات مرتبط با اسرائیل در منطقه با حساسیتهایی روبروست. ممکن است حساسیتهای اخیر هم در مورد آقای افند به محتویات مجله تحت سردبیری وی برگردد.”
در خبری که در تارنمای الکترونیکی این مجله منتشر شده آمده است که أقای افند بعد از آن ناپدید شد که اربیل را به مقصد سلیمانیه ترک کرد.
داوود باغستانی، رئیس “دستگاه اسرائیل ـ کرد” چند روز پیش در مصاحبه با وبسایت سبَی، ارگان جنبش تغییر در کردستان عراق گفته بود آنطور که از ظواهر پیداست مولود افند در سلیمانیه ربوده شده و در این رابطه نیز دستگاه اطلاعات جمهوری اسلامی و یک حزب کرد را متهم کرده است. اما برخی دیگر از منابع خبری به نقل از مسئول ارتباطات این موسسه ربوده شدن آقای آفند را تکذیب کردهاند.
انور حسین، از مسئولان انجمن صنفی روزنامه نگاران کردستان به روز میگوید: “هنوز ابهامات زیادی وجود دارد. آقای افند چه زمانی و چگونه از اربیل به سلیمانیه آمده و چرا کسی در جریان آن قرار نگرفته است. آیا او در کرکوک که میانه راه است ناپدید شده یا در سلیمانیه و اربیل؟ هنوز مشخص نیست که او در اقلیم کردستان ناپدید شده باشد. طریقه درست بررسی سرنوشت این روزنامه نگار سپردن این پرونده جهت تحقیق به نهادهای حکومتی و قضائی است.”
او میفزاید: “ما شایعات موجود مبنی بر مسافرت آقای افند به سلیمانیه و ربوده شدن وی را تکذیب میکنیم. هیچ اشاره و سرنخی که نشان دهد این فرد ربوده شده در دست نیست. با مقامات امنیتی هم صحبت کردهایم. آنها از این موضوع ابراز بیاطلاعی میکنند. و هیچ اطلاعی هم از سفر آقای افند به سلیمانیه و دلایل این سفر به آنها نرسیده اسیت.”
دبیر هیات تحقیق در مورد آزادی مطبوعات و دفاع از روزنامه نگاران اشاره میکند که در رابطه با وضعیت آقای افند هیچ شخص یا نهادی با طرح شکایت تقاضای تحقیق نکرده است: “ما از زمان کسب اطلاع پیگیر سرنوشت وی هستیم. با مقامات امنیتی هم صحبت کردیم. آنها معتقدند که ناپدید شدن، ربایش یا حتی تحت تهدید بودن هر فردی جای نگرانی است. میگویند امیدواریم ابهامات این موضوع روشن شود و اگر با عاملیت کسی صورت گرفته، آن فرد محاکمه شود.”
سازمانهای مدافع روزنامه نگاران نظیر سازمان گزارشگران بدون مرز تا کنون نسبت به وضعیت این روزنامه نگار موضعی اتخاد نکردهاند، اما آقای انور حسین میگوید: “مقامات حکومت اقلیم نسبت به سرنوشت این روزنامه نگار مسئول هستند. نهادهای امنیتی نه تنها در مقابل روزنامه نگاران که در برابر امنیت کل جامعه مسئولیت مستقیم دارند. متاسفانه برخی رسانهها به باز نشر قضاوتهای قبلی میپردازند. ما ضمن ابراز نگرانی از وضعیت آقای افند امیدواریم ادعای رسانهها مبنی بر ربوده شدن وی درست نباشد.”
موضوع ناپدید شدن مولود افند بخصوص بعد از اظهارات حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی به بحث داغ شبکههای اجتماعی تبدیل شده و بسیاری از روزنامه نگاران نسبت به وضعیت وی ابراز نگرانی کردهاند.
اسرائیل، اقلیم کردستان و جمهوری اسلامی
در سالهای گذشته دو روزنامه نگار به دلیل فعالیتهای مطبوعاتی در اقلیم کردستان عراق جان خود را از دست دادهاند. هر چند تا کنون مشخص نشده که این افراد توسط چه کسانی کشته شدهاند اما بسیاری از سازمانهای مدافع روزنامه نگاران با محکوم کردن این ترورها از مقامات اقلیم کردستان عراق خواستهاند که نسبت به پرونده این روزنامه نگاران تحقیقات جدی صورت بگیرد.
حکومت اقلیم کردستان عراق دارای روابط حسنهای با جمهوری اسلامی است اما طی ماههای گذشته موضوع فعالیت اسرائیل در این اقلیم تنشهایی را میان دو طرف به وجود آورده است.
چندی پیش حکومت اقلیم کردستان با انتشار بیانیهای از آنچه “اظهارات برخی از مسئولان جمهوری اسلامی مبنی بر فعالیت دستگاههای جاسوسی و اطلاعاتی دولت اسرائیل” در این اقلیم خوانده شده بود، بشدت انتقاد کرد و از مقامات جمهوری اسلامی خواست برای “طرح ادعاهای بیاساس، حدود تعیین کنند”.
مقامات جمهوری اسلامی در سالهای گذشته بارها گفتهاند که کردستان عراق به مقامات اسرائیلی اجازه داده است که در این اقلیم علیه منافع ایران فعالیت داشته باشند. بیانیه اخیر هم به نظر میرسد واکنشی باشد به تازهترین اظهارات سرکنسول جمهوری اسلامی در اربیل، که بار دیگر اتهامات گذشته را تکرار کرده است.
در بیانیهای که حکومت اقلیم کردستان عراق روز شنبه، ۲۳ اردیبهشت بر خروجی وبسایتش قرار داد با یادآوری اتهامات جمهوری اسلامی در رابطه با فعالیت جاسوسی و اطلاعاتی اسرائیل در این اقلیم وجود هر نوع مرکز و فعالیتی در این حوزه تکذیب شد.
مقامات اقلیم بارها اظهارات مسئولان مختلف جمهوری اسلامی را در این رابطه تکذیب کردهاند، اما این اولین بار بود که به صورت رسمی و در چنین سطحی به این اتهامات پاسخ میدادند.
در فروردین ماه عظیم حسینی، سرکنسول جمهوری اسلامی در اربیل برای چندمین بار از وجود رابطه میان اسرائیل و برخی جریانات سیاسی اقلیم کردستان خبر داد.
نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز اوایل اردیبهشت ماه در گفتگو با شبکه العالم، به جمهوری آذربایجان و منطقه کردستان عراق توصیه کرد از فعالیت و تحرکات جاسوسان رژیم اسرائیل در خاک خود جلوگیری کنند.
خبرگزاری مهر نیز در اسفند ماه گذشته بر اساس گزارشهای مطبوعاتی رسیده از کردستان عراق، نوشته بود: “ماموران نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی همچنان مراکز آموزش نظامی خود را در منطقه کردستان عراق فعال نگه داشتهاند.”